Kim - Rudyard Kipling (czytaj książki za darmo txt) 📖

panowie przestworza mają uszy do słuchania. Sam jestem sufi (wolnomyślny), lecz kiedy można utrafić w słabą stronę kobiety, ogiera lub diabła, to czemuż napraszać się guza? Pokieruj no nim teraz, babu, i uważaj, żeby go ten stary czerwony kapelusz nie zaprowadził w jakieś miejsce, gdzie byśmy chłopaka nie mogli capnąć. Ja wracam do swych koni.

— All raight155 — rzekł Hurree Babu. — Na razie mamy z niego ciekawe widowisko.

 

Około trzeciego piania kogutów Kim ocknął się jakby z tysiącletniego snu. Huneefa chrapała ciężko w kącie, ale Mahbuba już nie było.

— Przypuszczam, że kawaler się nie przestraszył — ozwał się ckliwy głos tuż za jego plecami. — Przyglądałem się całej brewerii, która była wielce ciekawa z etnologicznego punktu widzenia. Był to wyśmienity dawut.

— Phu! — rzekł Kim, poznając Hurreego Babu, który uśmiechał się przychylnie.

— Ponadto doznałem tego zaszczytu, żem ci przywiózł od Lurgana obecną twą odzież. Nie jest to mym zwyczajem zanosić oficjalnie takie stroje podwładnym, ale — parsknął śmiechem — ten wypadek ciebie się tyczący oznaczono w księgach jako wyjątkowy. Spodziewam się, że pan Lurgan zakarbuje sobie w pamięci mój postępek.

Kim ziewnął i przeciągnął się. Tak mu było lubo wykręcać się znowu i obracać z boku na bok w swobodnych szatach.

— Cóż to takiego? — zapytał, spoglądając z zaciekawieniem na ciężką wełnianą materię przesiąkniętą zapachami dalekiej północy.

— Oho! To jest nie budzące podejrzeń ubranie, jakie winien nosić chela w służbie u lamaistycznego lamy. Najdokładniejsze we wszystkich szczegółach! — rzekł Hurree Babu, wytaczając się na balkon, by wypłukać sobie zęby nad miską. — Jestem zdania, że twój stary jegomość nie wyznaje akurat tej religii, lecz jedną z jej odmian. Uwagi na ten temat posłałem do Kwartalnika Azjatyckiego, ale je odrzucono. Otóż rzecz dziwna, że sam stary jegomość jest całkowicie pozbawiony religijności. Nie ma w nim nic osobliwego.

— Czy go pan zna?

Hurree Babu podniósł rękę na znak, że jest zajęty przepisowymi obrządkami, które towarzyszą czyszczeniu zębów i innym tego rodzaju czynnościom u szlachetnie urodzonych Bengalczyków. Potem zmówił po angielsku teistyczną modlitwę Aria-Samadżu156 i zapchał sobie usta betelem i pan.

— Oo, tak! Kilka razy nagabywałem go w Benares, a także i w Buddh Gaya o różne kwestie religijne i o kult szatanów. Jest to istny niedowiarek... coś jak ja.

Huneefa ruszyła się we śnie. Hurree Babu poskoczył nerwowo ku miedzianej kadzielnicy, całej zakopconej i przyćmionej światłością poranku, umazał palec w warstwie sadzy i zrobił nim krychę na ukos twarzy.

— Kto zmarł w tym domu? — ozwał się Kim językiem krajowym.

— Nikt. Ale ta jędza mogłaby mnie urzec swym diabelnym okiem.

— A więc, cóż teraz zamyślasz?

— Wyprawię cię do Benares, jeżeli się tam wybierasz, i powiem ci, co winni znać wszyscy „nasi”.

— Jadę tam. O której godzinie odjeżdża te-rain?

Powstał na równe nogi, obejrzał całą izbę i żółtą jak wosk twarz Huneefy; promienie wschodzącego słońca słały się nieznacznie na podłodze.

— Czy trzeba zapłacić tej wiedźmie?

— Nie. Ona cię zaczarowała przeciwko wszelkim diaskom i wszelkim niebezpieczeństwom... w imieniu swoich czartów. Takie było życzenie Mahbuba.

Po czym dodał po angielsku:

— Zdaje mi się, że jest on bardzo zacofany, skoro ulega takim przesądom. Przecież to wszystko polega na brzuchomówstwie... gadaniu brzuchem... hę?

Kim mimowolnie strzelił palcami, by zażegnać wszelkie licho (wiedział, że Mahbub nie życzył mu nic złego) — jakie mogło się zaplątać w zaklątki Huneefy. Hurree zaśmiał się ponownie; lecz gdy przechodził przez izbę, baczył pilnie, żeby nie przydeptać skulonego, krępego cienia Huneefy na podłodze. Jędze, gdy przyjdzie ich pora, mogą capnąć za pięty człowieka, który by się ważył to uczynić.

— Teraz musisz słuchać uważnie! — rzekł babu, gdy wydostali się na świeże powietrze. — Do obrzędów, których byliśmy świadkami, należy między innymi dostarczenie skute-ecznego amuletu dla członków naszego wydziału. Poma-acaj się po szyi, a znajdziesz srebrny amulecik, ba-arrdzo tani. To jest nasz amulet. Rozumiesz?

— O tak, hawa-dilli (podnosiciel serc) — rzekł Kim, obmacawszy szyję.

— Huneefa wyrabia je po 2 rupie 12 ann wraz... z wszelkimi zażegnaniami. Są zupełnie pospolite, z tą różnicą, że są miejscami czarno-emaliowane, a w każdym znajduje się papier zapisany imionami miejscowych świątków i innymi bazgrotami. Widzisz, tak to się przedstawia Huneefa! Huneefa robi je ty-ylko dla nas, lecz w razie, gdyby tego nie uczyniła, to my, dostawszy je, wkładamy dla uniknięcia wątpliwości okruszek turkusu; daje nam je pan Lurgan. Nie ma innego źródła ich nabywania; ale to wszystko moim jest pomysłem. Oczywiście jest to rzecz zgoła nieofi-icjalna, ale wygodna dla podwładnych. Pułkownik Creighton nie wie o tym; on jest Europejczykiem. Turkus jest zawinięty w papier... Tak, tędy idzie się do dworca... Dajmy na to, że podróżujesz z lamą lub chociażby kiedyś i ze mną, czy z Mahbubem. Dajmy na to, że znajdziemy się w opałach. Jestem człekiem bojaźliwym... bardzo bojaźliwym... ale bywa-ałem w niemałych tarapatach więcej razy, niż mam włosów na głowie. Mó-ówisz tedy: „Jestem synem czaru”. I wszystko idzie jak z pła-atka.

— Nie wszystko rozumiem. Ale niech ludzie tu nie słyszą, że mówimy po angielsku.

— Zupełna ra-acja. Jestem tylko babu, co chce się wobec ciebie popisać znajomością angielszczyzny. Wszyscy my, babu, mówimy po angielsku dla popisu — odpowiedział Hurree, owijając się wdzięcznie szalem. — Jakem ci właśnie miał wyjaśnić, słowa „syn czarów” oznaczają, że pono jesteś członkiem Sat Bhai... związku siedmiu braci... jest to po hindusku i tantrycku157. Powszechnie mniemają, że ten związek już należy do przeszłości, ale ja napisałem rozprawy dowodzące jego istnienia po dziś dzień. Widzisz, że wszystko to jest moim pomysłem. Ba-ardzo dobrze. Sat Bhai ma wielu członków, a kto wie, czy zanim nie poderżną ci sprawnie gardła, właśnie im nie będziesz zawdzięczał życia. Bądź co bądź, może się to przydać. Co więcej, te półgłówki-krajowcy, o ile nie są zanadto rozdrażnieni, zawsze zastanawiają się długo, zanim odważą się zabić kogoś, kto powiada, że należy do jakiejś odrębnej organizacji. A widzisz? Gdy więc znajdziesz się w opałach, powiesz: „jestem synem czarów”, a może... ach... może... natrafisz na wiatr pomyślny. Ale to tylko w razach ostatecznych lub dla nawiązania stosunków z cudzoziemcem. Czy ci to wszystko jasne? Ba-arrdzo dobrze. Lecz, dajmy na to, że ja (lub ktoś z departamentu) przychodzę do ciebie ubrany zgoła odmiennie. Głowę daję, że nie poznałbyś mnie, chyba żeby mi się tak podobało. Kiedyś ci te-ego dowiodę. Przychodzę więc w stroju przekupnia ladakhijskiego... czy jakim innym... i mówię do ciebie: „Chcesz kupić drogie kamienie?”. Ty na to: „Czyż wyglądam na człowieka, co kupuje drogie kamienie?”. Wówczas ja rzekę: „Nawet człek ba-ardzo biedny może kupić turkus lub tarkeean”.

— Toć przecie jest kichree... barszcz jarzynowy! — rzekł Kim.

— Juści, że tak. Ty powiesz: „Niech no zobaczę ten tarkeean”. Jać na to: „Gotowała go kobieta i może to zaszkodzi twej kaście”. Ty zaś rzeczesz: „Mniejsza o kastę, gdy ktoś chce... skosztować tarkeean”. Zawahasz się na chwilę między słowami „chce” i „skosztować”. Na tym polega cała tajemnica. Mały przestanek między wyrazami.

Kim powtórzył całe hasło.

— Doskonale. Wtedy ja za nadarzoną sposobnością pokażę ci swój turkus; ty poznasz, ktom ja, i nastąpi wymiana spostrzeżeń, dokumentów itp. Tak też się sprawa przedstawia z każdym z nas. Mówimy raz o turkusach, to znowu o tarkeeanie, ale zawsze uwzględniając ten mały przestanek między wyrazami. To rzecz ba-ardzo wygodna. Najpierw więc „syn czarów”, gdy znajdziesz się w tarapatach. Może ci to pomóc... może i nie. Po wtóre to, com ci mówił o tarkeeanie, jeżeli chcesz załatwiać sprawę urzędo-ową z obcym człowiekiem. Na razie, ma się rozumieć, nie masz jeszcze żadnych spraw urzędo-owych. Jesteś... aha!... nadliczbowym, wziętym na próbę. Stanowisko całkiem wyjątkowe. Gdybyś był rodowitym Azjatą, mógłbyś już być użyty do odpowiedniej służby; ale ten półroczny urlop ma cię do cna... odangielszczyć, rozumiesz? Lama ciebie wyczekuje, bo doniosłem mu półurzędo-ownie, żeś już zdał wszystkie egzaminy i wkrótce otrzymasz posadę rządową. Oho! Jak widzisz, pobierasz pła-acę jako tymczasowy zastępca; przeto, jeżeli cię wezwą na pomoc „synom czaru”, pamiętaj spisywać się gracko. Muszę się z tobą teraz pożegnać, mój miły kolego, a spodziewam się, że... ach... zajdziesz ba-ardzo wysoko...

Hurree Babu cofnął się parę kroków, wmieszał się w tłum u wejścia na dworzec lucknowski... i znikł. Kim odetchnął głęboko i obmacał się dokładnie. W zanadrzu posępnej żałobnej szaty wyczuł niklowany rewolwer, na szyi wisiał amulet; tykwa żebracza, różaniec i sztylet przeciwko upiorom (pan Lurgan o niczym nie zapomniał) — wszystko to było na podorędziu wraz z lekarstwami, pudełkami farb i kompasem; zasię w starej, wyszarzanej kalecie, wyszywanej w różne desenie kolcami jeżowca, spoczywała pensja całomiesięczna. I król nie mógł być bogatszy. U sklepikarza-Hindusa nakupił sobie słodyczy zawiniętych w liść i zajadał je z radosnym zachwytem, póki policjant nie kazał mu się wynosić na cztery wiatry.