Pamiętnik egotysty - Stendhal (na czym czytać książki txt) 📖
Pamiętnik egotysty to druga z powieści Stendhala o charakterze autobiograficznym — po Życiu Henryka Brulard. Została opublikowana w 1892 roku.
Dotyczy życia Stendhala w Paryżu w latach 1821–1830. Opisuje różne relacje z ludźmi — zarówno towarzyskie, jak i z kobietami. Opowiada także o swojej podróży do Anglii, w celu zobaczenia sztuk Szekspira, którego uznaje za jedną z najważniejszych osób w życiu. Powieść nie została ukończona i opublikowano ją wiele lat po śmieci autora.
Marie-Henri Beyle, piszący pod pseudonimem Stendhal, to jeden z najsłynniejszych francuskich pisarzy początku XIX wieku. Był prekursorem realizmu w literaturze — uważał, że zostanie zrozumiany dopiero przez przyszłe pokolenia. Sformułował koncepcję powieści-zwierciadła.
Czytasz książkę online - «Pamiętnik egotysty - Stendhal (na czym czytać książki txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Stendhal
296. asumpt (przest.) — impuls, pobudka. [przypis edytorski]
297. jedwabnik — gatunek motyla nocnego, który odżywia się liśćmi morwy (dużego krzewu). [przypis edytorski]
298. Hugo, Victor (1802–1885) — francuski pisarz, poeta, dramaturg i polityk, czołowy prozaik francuskiego romantyzmu, autor m. in. Nędzników. [przypis edytorski]
299. Chateaubriand, François-René (1768–1848) — francuski pisarz, dyplomata i polityk. [przypis edytorski]
300. Béranger, Pierre-Jean de (1780–1857) — francuski poeta, zasłynął jako autor piosenek i wydatnie przyczynił się do ukształtowania tradycji francuskiej chanson. [przypis edytorski]
301. Re sciochi, re... (wł.) — Królowie, głupi królowie... [przypis edytorski]
302. królowa hiszpańska zmarła w Rzymie — Maria Ludwika Parmeńska, żona Karola IV, który schronił się w Rzymie po tym, jak Napoleon pozbawił go tronu w 1808 r. [przypis edytorski]
303. presidio — ciężkie więzienie. [przypis edytorski]
304. Ferdynand VII (1784–1833) — król Hiszpanii z dynastii Burbonów. [przypis edytorski]
305. Franklin, Benjamin (1706–1790) — filozof i polityk amerykański. [przypis edytorski]
306. wydanej in 12° na lichym papierze — książka wydana tak, że strony powstawały przez podział arkusza wydawniczego na 12 części. [przypis edytorski]
307. dworować — żartować, naśmiewać się z kogoś. [przypis edytorski]
308. Ancelot, Jacques-François (1794–1854) — dramaturg francuski. [przypis edytorski]
309. Vitet, Louis (1736–1809) — lekarz i polityk francuski. [przypis edytorski]
310. Lanfranco, Giovanni (1582–1647) — nazywany też Giovanni di Stefano, włoski malarz i rysownik barokowy. [przypis edytorski]
311. Cymbelin — dramat Williama Shakespeare’a, pierwotnie wydany jako tragedia, obecnie zaliczany jednak do komedii. [przypis edytorski]
312. fizjonomia (daw.) — twarz. [przypis edytorski]
313. lekki — tu: niepoważny. [przypis edytorski]
314. Laclos, Pierre Choderlos de — francuski polityk i wojskowy, autor powieści w listach Niebezpieczne związki. [przypis edytorski]
315. ludwik — dawna moneta francuska. [przypis edytorski]
316. fryc (przest.) — osoba niedoświadczona, początkująca. [przypis edytorski]
317. purytański — surowy, rygorystyczny. [przypis edytorski]
318. Richelieu, Armand-Jean du Plessis de (1585–1642) — francuski książę, kardynał, od 1624 roku pierwszy minister Francji. [przypis edytorski]
319. Racine, Jean Baptiste (1639–1699) — fr. poeta i dramaturg, autor m.in. Andromachy i Fedry. [przypis edytorski]
320. Wolter — właśc. François-Marie Arouet (1694–1778), francuski filozof, publicysta i wolnomyśliciel. [przypis edytorski]
321. Molier — właśc. Jean Baptiste Poquelin (1622–1673), francuski komediopisarz, aktor i dyrektor teatru. [przypis edytorski]
322. Courier — prawdop. Paul Louis Courier (1773–1825), francuski badacz greckiej starożytności i pisarz polityczny. [przypis edytorski]
323. antagonista — przeciwnik. [przypis edytorski]
324. Stapfer, Philipp Albert (1766–1840) — szwajcarski polityk i filozof, konsul szwajcarski we Francji. [przypis edytorski]
325. Ampère, Jean-Jacques (1800–1864) — historyk i literat francuski. [przypis edytorski]
326. 4 lipca 1832. Pierwsze upały. [przypis autorski]
327. O wpół do drugiej upał odbiera mi zdolność myślenia. [przypis autorski]
328. Życiorys pana Beyle przez niego samego — są to dwa autobiograficzne szkice samego Stendhala, zwykle traktowane jako uzupełnienie do Pamiętnika egotysty. Datuje się je na r. 1822 oraz 1837; wiadomo, że zawierają pewne nieścisłości. [przypis edytorski]
329. pognał do Paryża za kobietą, którą kochał — była to Wiktoryna Mounier. [przypis edytorski]
330. za aktorką — Melanią Guilbert. [przypis edytorski]
331. Kant, Immanuel (1724–1804) — niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Królewieckim. [przypis edytorski]
332. Fichte, Johann Gottlieb (1762–1814) — filozof niemiecki, obok Hegla i Schellinga jeden z najważniejszych przedstawicieli idealizmu niemieckiego. [przypis edytorski]
333. wielkiego człowieka o podobnym nazwisku — być może chodzi o Roberta Devereux (kochanka królowej Anglii, Elżbiety I). [przypis edytorski]
334. de Blacas, Pierre Louis Jean Casimir de (1771–1839) — francuski dyplomata z okresu restauracji monarchii. [przypis edytorski]
335. Beugnot, Jacques Claude (1761–1835) — polityk francuski. [przypis edytorski]
336. karbonariusz — członek tajnego stowarzyszenia rewolucyjnego skierowanego przeciw absolutyzmowi w Europie (I poł. XIX w.). [przypis edytorski]
337. trzystustronicowy opis podróży po Włoszech — Rzym, Neapol i Florencja w 1817. [przypis edytorski]
338. oddaje swój głos (...) panu Henrykowi Grégoire — bp Henri Grégoire, podczas rewolucji złożył przysięgę na konstytucję cywilną kleru, w 1820 r. wszedł do Izby Deputowanych z okręgu Izery; Stendhal oddał wówczas na niego swój głos. [przypis edytorski]
339. Akt dodatkowy odjął mu wszelki żal — Akt dodatkowy do konstytucyj Cesarstwa, wydany przez Napoleona w 1815 r. [przypis edytorski]
340. Wolter — właśc. François-Marie Arouet (1694–1778), francuski filozof, publicysta i wolnomyśliciel. [przypis edytorski]
341. Madame de Staël — właśc. Anne-Louise Germaine Necker (1766–1817), francuska publicystka i powieściopisarka, propagatorka pojęcia Romantyzmu, przeciwniczka polityczna Napoleona wydalona przez niego z kraju. [przypis edytorski]
342. Do rąk pana Ludwika Crozet, inżyniera dróg i mostów w Grenobli (dep. Izery), albo, if dead [ang. gdyby już nie żył; Red. WL.], pana de Mareste w Paryżu, Hotel Brukselski, ul. Richelieu nr 45 (life of Dominik) [ang. życie Dominika; Red. WL.]. [przypis autorski]
343. Delfinat — region w południowo-wschodniej Francji. [przypis edytorski]
344. rzucał z dachów dachówki na żołnierzy — por. z innym dziełem Stendhala pt. Życie Henryka Brulard, s. 492. [przypis edytorski]
345. klika — mała grupa osób związana ze sobą emocjonalnie. [przypis edytorski]
346. O Rus, quando ego te aspiciam — cytat z Satyr Horacego: „Kiedyż cię, wsi, zobaczę!”. Ciekawa jest użyta tu gra słów: rus (wieś) wymawia się po francusku jak Russe – Rosjanin. [przypis edytorski]
347. 18 Brumaire’a — dzień, w którym, wg ówczesnego kalendarza Rewolucji Francuskiej, gen. Napoleon Bonaparte dokonał zamachu stanu (9 listopada 1799) i objął władzę jako pierwszy konsul. [przypis edytorski]
348. Odwiedzał (...) panią A... — być może autor ma na myśli już wcześniej wspominaną w Pamiętniku Aleksandrę Daru. [przypis edytorski]
349. w rodzaj konspiracji na rzecz generała Moreau — rywala Napoleona. [przypis edytorski]
350. Bossuet, Jacques-Bénigne (1627–1704) — francuski kaznodzieja, teolog i biskup. [przypis edytorski]
351. La Fontaine, Jean de (1621–1695) — przedstawiciel francuskiego klasycyzmu, do dziś znany jako autor bajek zwierzęcych. [przypis edytorski]
352. Corneille, Pierre (1606–1684) — fr. dramatopisarz, zwany ojcem tragedii francuskiej, doprowadził do odrodzenia teatru i przywrócenia antycznej zasady trzech jedności; jego największe dzieła to Cyd (1636) i Andromeda (1650). [przypis edytorski]
353. Monteskiusz — Montesquieu, Charles Louis (1689–1755), francuski filozof i pisarz, teoretyk prawa. [przypis edytorski]
354. bitwa pod Jeną — stoczona 14 października 1806, Napoleon Bonaparte rozbił w niej siły pruskie. [przypis edytorski]
355. zaczął pisać historię wojny sukcesyjnej hiszpańskiej — esej historyczny, który nie został dokończony. [przypis edytorski]
356. W 1821 stracił ojca — tak naprawdę był to rok 1819. [przypis edytorski]
357. von Metternich — właśc. Klemens Wentzel Lothar Nepomuk, książę von Metternich-Winneburg (1773–1859) — austriacki dyplomata i konserwatywny polityk. [przypis edytorski]
358. exequatur — zgoda państwa na to, aby konsul przysłany z innego kraju mógł wykonywać swoje obowiązki. [przypis edytorski]
359. Zielony strzelec — roboczy tytuł dzieła Stendhala, ostatecznie opublikowanego jako Lucjan Leuwen. [przypis edytorski]
360. zebrał (...) osiem czy dziesięć tomów in folio — Kroniki włoskie Stendhala, w skład których wchodziły nowele takie jak: Rodzina Cenci czy Vittoria Accoramboni. [przypis edytorski]
361. Trzeba zrobić trzy strony z tych sześciu. [przypis autorski]
362. Qui giace Arrigo Beyle Milanese, Visse, scrisse, amo Se n’andiede di anni... Nell 18.. — Tu leży Henryk Beyle, mediolańczyk. Żył, pisał, kochał. Umarł, mając lat ... w roku 18.. [Red. WL.]. [przypis edytorski]
363. Kochał namiętnie: V..., M..., A..., Ange..., M..., C... — Wiktorynę Mounier, Melanię Guilbert, Aleksandrę Daru, Angelinę Pietragrua, Matyldę Dembowską oraz Klementynę Curial. [przypis edytorski]
364. Koniec tej notatki nieodczytanej (aby nie kłamać). — Notatka o Henryku Beyle, kwiecień 1837. Odczytać po jego śmierci, nie wcześniej. [przypis autorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/stendhal-pamietnik-egotysty
Tekst opracowany na podstawie: Stendhal, Dzieła wybrane, tom 2, tłum. Tadeusz Boy-Żeleński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Fundację Nowoczesna Polska z książki udostępnionej przez Magdalenę Paul.
Uwagi (0)