Wydrążona iglica - Maurice Leblanc (czytaj książki TXT) 📖
W zamku Ambrumésy dochodzi do zuchwałej nocnej kradzieży, podczas której ginie sekretarz właściciela, hrabiego de Gesvres. W śledztwo angażuje się nieoczekiwany, błyskotliwy pomocnik policji, który bez trudu znajduje odpowiedzi na kluczowe zagadki. Sprawa okazuje się jednak bardziej skomplikowana, a trop wiedzie w stronę słynnego dżentelmena-włamywacza, Arsène'a Lupin.
- Autor: Maurice Leblanc
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Wydrążona iglica - Maurice Leblanc (czytaj książki TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Maurice Leblanc
Nie zniechęcił się i kontynuował poszukiwania w Paryżu, gdzie być może prowadzono śledztwo w tej sprawie. Jednak bez skutku.
Myśl o nowym tropie pchnęła go na inną drogę. Czy nie dałoby się poznać nazwiska tego kapitana, którego wnuk wyemigrował, a prawnuk służył w armii republiki i został przydzielony do więzienia Temple podczas uwięzienia rodziny królewskiej?
Dzięki cierpliwej pracy zdołał sporządzić listę, na której dwa nazwiska wykazywały prawie całkowite podobieństwo: pana de Larbeyrie za Ludwika XIV i obywatela Larbrie w czasach terroru.
Był to już ważny punkt. Sprecyzował go w notatce, którą posłał do gazet, pytając za ich pośrednictwem, czy ktoś mógłby mu podać jakieś wskazówki co do tego Larbeyrie lub jego następców.
Odpowiedział mu pan Massiban, ten sam Massiban, członek Instytutu, który poinformował o broszurze.
Szanowny Panie!
Podaję Panu ustęp Voltaire’a47, który odnalazłem w jego rękopisie Wieku Ludwika XIV (rozdział XXV, osobliwości i anegdoty rządowe). Ustęp ten opuszczono w różnych wydaniach.
„Słyszałem, że opowiadano nieżyjącemu już p. de Caumartin, intendentowi finansów i przyjacielowi ministra Chamillarda, że król pewnego dnia wyjechał nagle w swej karecie na wieść, że p. de Larbeyrie został zamordowany i ograbiony ze wspaniałych klejnotów. Był ogromnie wzburzony i powtarzał: »Wszystko stracone... wszystko stracone...«. Następnego roku syn tego Larbeyrie i jego córka, która wyszła za markiza de Vélines, zostali wygnani ze swych posiadłości w Prowansji i Bretanii. Niewątpliwie jest w tym coś szczególnego”.
Ze swej strony dodam, że p. de Chamillard według Voltaire’a był ostatnim ministrem, który znał dziwną tajemnicę Żelaznej Maski.
Widzi więc pan korzystne wnioski, które można wyciągnąć z tego ustępu, i widoczny związek, zachodzący między tymi dwoma przygodami. Co do mnie, nie ośmielam się wysuwać zbyt konkretnych hipotez co do zachowania się, podejrzeń i obaw Ludwika XIV w tych okolicznościach, lecz czyż nie wolno z drugiej strony przypuszczać, wobec tego, że p. de Larbeyrie zostawił syna, prawdopodobnie obywatela-oficera Larbrie, i córkę, czyż nie wolno, powtarzam, przypuszczać, iż pewna część papierów po Larbeyrie przypadła tej córce i że wśród tych papierów znajdował się ów sławny egzemplarz, który kapitan gwardii ocalił od płomieni?
Zbadałem rocznik zamków. Otóż w okolicy Rennes mieszka niejaki baron de Vélines. Czyżby to był potomek markiza?
Na wszelki wypadek wczoraj napisałem do niego, czy nie posiada jakiejś starej książeczki, której tytuł zawierałby wyraz „iglica”. Czekam na jego odpowiedź.
Z największą przyjemnością porozmawiałbym z panem o tych sprawach. Jeśli to dla pana nie kłopot, proszę mnie odwiedzić. Proszę przyjąć itd. itd.
PS. Naturalnie nie podaję do gazet tych drobnych odkryć. Teraz, kiedy pan zbliża się do celu, konieczna jest zupełna dyskrecja.
Beautrelet był tego samego zdania. Poszedł nawet dalej: dwóm dziennikarzom, napastującym go tego rana, podał najbardziej fantastyczne informacje co do stanu swych badań i swych planów.
Po południu poszedł spiesznie do pana Massiban, który mieszkał przy quai Voltaire 17. Ku swemu wielkiemu zdumieniu dowiedział się, że Massiban właśnie niespodzianie wyjechał, zostawiając mu kilka słów, w razie gdyby się zjawił.
Izydor rozpieczętował i przeczytał:
Otrzymałem depeszę budzącą we mnie pewną nadzieję. Zatem wyjeżdżam i przenocuję w Rennes. Pan mógłby wsiąść do wieczornego pociągu i nie zatrzymując się w Rennes, dojechać aż do małej stacji Vélines. Spotkalibyśmy się w zamku, położonym o cztery kilometry od tej stacji.
Plan podobał się Beautreletowi, a zwłaszcza podobała mu się myśl, że przybędzie do zamku prawie w tym samym czasie, co Massiban, gdyż obawiał się jakiegoś głupstwa ze strony niedoświadczonego człowieka.
Wrócił do swego przyjaciela i spędził z nim resztę dnia. Wieczorem wsiadł do ekspresu do Bretanii. O szóstej wysiadł w Vélines.
Przebył te cztery kilometry pieszo, wśród gęstych drzew. Z daleka spostrzegł na wzniesieniu dosyć niejednolity zamek, mieszaninę renesansu i stylu z epoki Ludwika Filipa48, mimo to wyglądający pokaźnie ze swymi czterema wieżyczkami i zwodzonym mostem, który porósł bluszczem.
Izydorowi serce zaczęło bić mocniej, kiedy się zbliżał do zamku. Czy faktycznie docierał do końca swej drogi? Czy w zamku znajdował się klucz do tajemnicy?
Zdejmował go pewien lęk. Wszystko to wydawało mu się zbyt piękne i zadawał sobie pytanie, czy i tym razem nie spełnia jakiegoś piekielnego planu wymyślonego przez Lupina, czy na przykład Massiban nie był narzędziem w rękach jego wroga.
Wybuchnął śmiechem.
— Ejże, zaczynam być komiczny. Jak gdyby ten Lupin był rzeczywiście nieomylny, wszystko przewidujący, rodzaj wszechmocnego bóstwa, przeciw któremu nie ma żadnej rady. Tam do diabła! Lupin może się mylić, Lupin też jest na łasce okoliczności, Lupin popełnia błędy, przecież zgubił ten dokument, dzięki któremu zaczynam brać nad nim górę. Wszystko z tego właśnie wynika i wszelkie jego wysiłki mają ostatecznie za cel naprawienie tego błędu.
I z radością, pełen zaufania, Beautrelet zadzwonił do drzwi.
— Pan sobie życzy? — zapytał go służący, który zjawił się w drzwiach.
— Czy baron de Vélines może mnie przyjąć?
I podał swój bilet.
— Pan baron jeszcze nie wstał, ale jeśli zechce pan zaczekać...
— Czy nie pytał tu już ktoś o pana barona, taki pan z siwą brodą, trochę zagiętą? — rzekł Beautrelet, który znał Massibana z fotografii podanych przez dzienniki.
— Tak, ten pan przyszedł przed dziesięcioma minutami; wprowadziłem go do salonu. Jeśli pan zechce również pójść za mną...
Spotkanie Massibana i Beautreleta było bardzo serdeczne. Izydor podziękował staruszkowi za pierwszorzędnej wagi wskazówki, które mu zawdzięczał, a Massiban wyraził mu swój najgorętszy podziw. Potem wymienili się wrażeniami na temat dokumentu i szans odkrycia książki, a Massiban powtórzył to, co w Rennes słyszał o panu de Vélmes. Był to człowiek sześćdziesięcioletni, który jako wdowiec od wielu lat żył w zupełnym odosobnieniu wraz z swą córką, Gabrielą de Villemon, którą okrutnie dotknęła strata męża i starszego syna, zmarłych w wypadku automobilowym.
— Pan baron prosi panów na górę.
Służący poprowadził ich na pierwsze piętro, do wielkiego pokoju o gołych ścianach, skromnie umeblowanego biurkami, szafkami i stołami pokrytymi papierami i księgami rachunkowymi.
Baron przyjął ich z wielką uprzejmością i z tą wielką potrzebą mówienia, której doznają ludzie zbyt osamotnieni. Mieli dużo kłopotu z wyłożeniem powodu swych odwiedzin.
— A, tak, wiem, to pan w tej sprawie do mnie pisał, panie Massiban. Chodzi o książkę dotyczącą jakiejś iglicy, którą powinienem był odziedziczyć po przodkach, czy tak?
— Istotnie.
— Powiadam panu, że najzupełniej rozszedłem się ze swymi przodkami. Dziwaczne idee miewano w tamtych czasach. Ja jestem dzieckiem swojej epoki. Zerwałem z przeszłością.
— Dobrze — zauważył zniecierpliwiony Beautrelet — ale czy przypomina pan sobie, czy widział pan kiedykolwiek taką książkę?...
— Ależ tak, przecież telegrafowałem panu — zawołał, zwracając się do Massibana, który rozdrażniony chodził po pokoju tam i z powrotem i wyglądał przez wysokie okna. — Ależ tak... a przynajmniej zdawało się mojej córce, że widziała ten tytuł pośród tysięcy książek zawalających bibliotekę, tam na górze... Gdyż dla mnie, panowie, lektura... Ja nie czytam nawet gazet... Moja córka czasami, i to chyba tylko wówczas, kiedy mały Jurek, synek, który jej został, ma się dobrze... A ja, żeby mi tylko wpływały czynsze, żeby moje dobra były w porządku!... Widzicie, panowie, moje księgi rachunkowe, ja w nich żyję i przyznam się panom, że absolutnie nie znam początku tej historii, o której mi pan pisał w liście, panie Massiban...
Izydor Beautrelet, podrażniony tą gadaniną, przerwał mu niegrzecznie:
— Przepraszam pana, ale ta książka...
— Moja córka jej szukała, szukała od wczoraj.
— No i?
— No i znalazła ją, godzinę temu czy dwie. Kiedyście panowie przybyli...
— A gdzież ona jest?
— Gdzie ona jest? Ależ położyła ją na tym stole, tam...
Izydor zerwał się. Na końcu stołu, na bezładnej kupie papierów leżała mała książeczka oprawiona w różowy safian49. Położył na niej gwałtownie pięść, jakby zabraniał, żeby ktokolwiek dotknął książki... a trochę też tak, jakby sam nie miał odwagi jej wziąć.
— No! — zawołał Massiban, cały rozgorączkowany.
— Mam ją... jest tu.
— Ale tytuł... Czy jest pan pewny?
— Więc niech pan spojrzy!
Pokazał mu złote litery wybite na safianie: „Tajemnica Wydrążonej Iglicy”.
— Czy jest pan przekonany? Czy jesteśmy nareszcie panami tajemnicy?
— Pierwsza strona... Co jest na pierwszej stronie?...
— Proszę czytać: „Cała prawda wyjawiona po raz pierwszy. Sto egzemplarzy wydrukowanych przeze mnie samego i dla pouczenia Dworu”.
— To to, to to — mruknął Massiban zmienionym głosem. — To jest egzemplarz wydarty płomieniom! To jest ta książka, którą potępił Ludwik Czternasty.
Zaczęli ją przeglądać. Pierwsza połowa dotyczyła spraw, które streścił w swym dzienniku kapitan de Larbeyrie.
— Idźmy dalej, idźmy dalej — powiedział Beautrelet, któremu było pilno do rozwiązania.
— Jak to, idźmy dalej? Ależ wcale nie. Wiemy już, że człowiek w Żelaznej Masce został uwięziony, ponieważ znał i chciał rozpowszechnić tajemnicę francuskiego domu królewskiego. Lecz w jaki sposób ją poznał? I czemu chciał ją rozpowszechnić? Czy to był przyrodni brat Ludwika Czternastego, jak twierdził Voltaire, czy też włoski minister Mattioli50, jak powiada krytyka nowożytna? Dalibóg, to są kwestie pierwszorzędnej wagi!
— Później, później — protestował Beautrelet, jak gdyby obawiał się, żeby mu książka nie uciekła przed poznaniem zagadki.
— Ależ... — opierał się Massiban, którego interesowały szczegóły historyczne.
— Mamy czas... później... Zobaczmy najpierw wyjaśnienie.
Nagle Beautrelet zatrzymał się. Dokument! Na środku stronicy, po lewej, zobaczył owe pięć tajemniczych wierszy punktów i cyfr! Jednym spojrzeniem stwierdził, że to był ten sam tekst, który tak mozolnie studiował. To samo rozłożenie znaków, te same odstępy.
Poprzedzała go krótka uwaga:
Jak się zdaje, wszystkie konieczne wskazówki zostały zredukowane przez króla Ludwika XIII do małego obrazka, który poniżej kopiuję.
Potem następował obrazek.
A dalej samo wyjaśnienie dokumentu.
Beautrelet czytał urywanym głosem:
Jak widzimy, obrazek ten, chociaż się nawet zamieni cyfry na samogłoski, nie daje żadnego wyjaśnienia. Można by rzec, że do odszyfrowania tej zagadki, trzeba ją najpierw znać. Jest to raczej nitka, podana tym, którzy już znają ścieżki labiryntu.
Weźmy tę nić i idźmy, ja będę prowadził.
Najpierw wiersz czwarty. Czwarty wiersz zawiera rozmiary i wskazówki. Opierając się na tych wskazówkach i rozmiarach, dochodzi się pewnie do celu, oczywiście pod tym warunkiem, że się wie, gdzie się jest i dokąd się idzie, słowem, jeśli się zna prawdziwe znaczenie Wydrążonej Iglicy. O tym można dowiedzieć się z trzech pierwszych wierszy. Pierwszy z nich jest tak ułożony... zemścić się na królu, którego zresztą uprzedziłem...
Beautrelet zatrzymał się, osłupiały.
— Cóż tam? Co tam takiego? — pytał Massiban.
— To nie ma sensu!
— Rzeczywiście — potwierdził Massiban. — „Pierwszy z nich jest tak ułożony zemścić się na królu...” Cóż to ma znaczyć?
— Ach, do kroćset! — krzyknął Beautrelet.
— Co takiego?
— Wyrwane! Dwie kartki! Dwie następne kartki!... Niech pan zobaczy ślady!...
Trząsł się, rozwścieczony rozczarowaniem. Massiban nachylił się.
— Prawda... Zostały strzępki z dwóch kartek. Ślady, zdaje się, dosyć świeże. Tego nie wycięto... to wydarto... wydarto gwałtownie... Niech pan spojrzy, wszystkie końcowe kartki zostały pogniecione.
— Ale kto? Kto? — jęczał Izydor, załamując dłonie. — Służący? Czy jakiś wspólnik?
— Mimo wszystko mogło się to zdarzyć przed kilkoma miesiącami — zauważył Massiban.
— No dobrze... dobrze... ale przecież ktoś musiał wyszperać, musiał mieć tę książkę!... Panie — zawołał Beautrelet, zwracając się do barona — czy pan nic o tym nie wie?... Nie podejrzewa pan nikogo?...
— Możemy spytać się mojej córki.
— O tak... Może ona będzie wiedziała...
Pan de Vélines zadzwonił na pokojowego. Po kilku minutach weszła pani de Villemon. Była to młoda kobieta o bolesnej, zrezygnowanej twarzy. Beautrelet zapytał ją natychmiast:
— Czy to pani znalazła tę książkę na górze w bibliotece?
— Tak, w pakiecie książek, który nie był nigdy tykany.
— I czytała ją pani?
— Tak, wczoraj wieczór.
— Kiedy ją pani czytała, czy brakowało tych dwóch kartek? Niech sobie pani dobrze przypomni, te dwie kartki, które następowały po tej tabliczce z cyframi i punktami?
— Ależ nie, ależ nie — odpowiedziała bardzo zdumiona. — Nie brakowało żadnej strony.
— I widzi pani, wydarto...
— Ależ książka była przez całą noc w moim pokoju.
— A dziś rano?
— Dziś rano sama ją tu zniosłam, kiedy oznajmiono przybycie pana Massiban.
— Więc?
— Więc nic nie rozumiem... Chyba, żeby... ale nie...
— Co?
— Jurek... mój syn... dziś rano... Jurek bawił się tą książką.
Wyszła szybko, a za nią Beautrelet, Massiban i baron. Chłopczyka nie było w jego pokoju. Szukano go wszędzie. Nareszcie znaleziono go bawiącego się za zamkiem. Ale te trzy osoby wyglądały na tak poruszone i zapytano go z taką stanowczością, że wybuchnął płaczem.
Wszyscy biegali tu i tam. Wypytywano służbę. Robił się rwetes nie do opisania.
Beautrelet miał straszliwe wrażenie, że prawda wymyka mu się jak woda przeciekająca pomiędzy palcami.
Z wielkim wysiłkiem zapanował nad sobą, podał ramię pani de Villemon i poszli wraz z baronem i Massibanem do salonu. Tam powiedział do niej:
— Książka jest niekompletna, no dobrze, dwie kartki wydarte... ale przecież pani je przeczytała, prawda?
— Tak.
— Wie pani, co zawierały?
— Tak.
— Czy potrafiłaby pani to powtórzyć?
— Najzupełniej.
Uwagi (0)