Piotruś - Leo Lipski (gdzie można czytać za darmo książki TXT) 📖
Awangardowa minipowieść rozgrywająca się w Palestynie w latach czterdziestych. Na targowisku w Jaffie Piotruś, młody mężczyzna z gumową ręką, „zmuszony okolicznościami i długami moralnymi” wystawia się na sprzedaż. Kalekiego Piotrusia otacza groteskowy świat: wymęczonego natłokiem towarów, zapachami, gwarem przekupniów i gorącem kupuje wreszcie stara, flejtuchowata pani Cin. Zatrudnia go jako strażnika… klozetu, w którym Piotruś ma przesiadywać zamknięty przez cały dzień, blokując dostęp innym lokatorom, których chce się pozbyć jego nabywczyni.
Czerpiąc temat z własnej biografii, autor przedstawia wyobcowanie i degradację człowieka we współczesnym zdegenerowanym świecie, szybkim, wirującym, w którym wszystko jest prowizoryczne, w świecie pełnym zabiegania za interesami i zmysłowymi przyjemnościami, rządzonym przez powierzchowne, instrumentalne relacje międzyludzkie. Urzeczowiony, zamknięty w wychodku Piotruś cierpi bez skargi; być może ratunkiem dla niego okaże się młoda, żywiołowa malarka Batia.
- Autor: Leo Lipski
- Epoka: Współczesność
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Piotruś - Leo Lipski (gdzie można czytać za darmo książki TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Leo Lipski
63. El Greco, właśc. Domenikos Theotokopulos (1541–1614) — hiszpański malarz, rzeźbiarz i architekt pochodzenia greckiego, w 1577 zamieszkał w Toledo w Hiszpanii; znany m.in. z pejzażu Widok Toledo (1596–1600), z niepokojącym, burzowym niebem ponad zielonym wzgórzami. [przypis edytorski]
64. rabiny — dziś popr.: rabini a. rabinowie. [przypis edytorski]
65. Imka, w której jest basen kryty — Imka: spolszczenie ang. YMCA, skrótu nazwy międzynarodowej organizacji Young Men’s Christian Association (Związek Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej). YMCA w 1933 wybudowała w Jerozolimie budynek mający stanowić ośrodek życia kulturalnego, sportowego i społecznego, mieszczący m.in. pierwszy w mieście kryty basen i pierwszą prawdziwą salę gimnastyczną. [przypis edytorski]
66. German Colony (ang.: kolonia niemiecka) — tu: Ha-Moszawa ha-Germanit (hebr.), osiedle mieszkaniowe w Jerozolimie założone w 2. poł. XIX w. przez członków niemieckiej grupy protestanckiej, która wyemigrowała do Palestyny. Podczas II wojny światowej brytyjskie władze Mandatu Palestyny uznały niemieckich kolonistów za wrogów i deportowały ich do Australii. [przypis edytorski]
67. wysoki komisarz — najwyższy rangą przedstawiciel administracji Mandatu Palestyny. [przypis edytorski]
68. fototropiczna reakcja — kierunkowa reakcja ruchu lub wzrostu organizmów, zwykle roślin, na bodziec świetlny. [przypis edytorski]
69. geotropiczna reakcja — kierunkowa reakcja ruchu lub wzrostu organizmów, zwykle roślin, na siłę ciążenia. [przypis edytorski]
70. kismet (tur.) — u muzułmanów tureckich: przeznaczenie, los; słowo używane na terenach, które przez długi czas pozostawały pod panowaniem tureckim. [przypis edytorski]
71. schizotymia, typ schizotymiczny — w typologii niem. psychiatry Ernsta Kretschmera z r. 1921: jeden z dwóch głównych typów osobowości, charakteryzujący się zamknięciem w sobie, drażliwością, nieufnością. [przypis edytorski]
72. cyklotomia, typ cyklotymiczny — w typologii Ernsta Kretschmera jeden z dwóch głównych typów osobowości, w którym zamiennie następuje podwyższony i obniżony nastrój; współcześnie cyklotymia to nazwa umiarkowanego zaburzenia afektywnego. [przypis edytorski]
73. leptosomiczny typ — w teorii typów ludzkich Kretschmera: mający smukłą i wątłą budowę ciała. [przypis edytorski]
74. Todestrieb (niem.) — popęd śmierci; termin z psychoanalizy Freuda oznaczający chęć śmierci, oczekiwanie śmierci jako motywację działań człowieka. [przypis edytorski]
75. Nietzsche, Friedrich (1844–1900) — niemiecki filozof, filolog klasyczny, prozaik i poeta. [przypis edytorski]
76. Rozkazuję wam zgubić mnie, a odnaleźć siebie... — z książki Tako rzecze Zaratustra, najważniejszego dzieła Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]
77. chałaciarz — Żyd chodzący w tradycyjnym chałacie, długim okryciu wierzchnim przypominającym płaszcz. [przypis edytorski]
78. Ta kazu, kiń (białorus.) — no mówię, rzuć. [przypis edytorski]
79. A ja kazu, kiń (białorus.) — a ja mówię, rzuć. [przypis edytorski]
80. Mołodziec, szto posłuchała (białorus.) — Zuch, że posłuchała. [przypis edytorski]
81. Szypowszczyzna, Polanka, Piotropol, Zakątek — daw. grupka sąsiadujących ze sobą, otoczonych lasem zaścianków, ok. 100 km na wsch. od Wilna, 2 km na płd.-wsch. od jez. Wielka Szwakszta, przed II wojną światową w pow. postawskim woj. wileńskiego, ob. płn.-zach. Białoruś; w Polance i pobliskim Zalesiu funkcjonowały pensjonaty letniskowe; Baranówka: zaścianek ok. 3,5 km na płd. od powyższych. [przypis edytorski]
82. Kuźma, pohodi (białorus.) — Kuźma, chodź. [przypis edytorski]
83. karbowy — nadzorca chłopów a. robotników rolnych w majątku ziemskim. [przypis edytorski]
84. Nie, panoczku namilejszymy tolko brali drwa do pieczki (białorus.) — Nie, panoczku najmilszy, my tylko braliśmy drwa do pieca. [przypis edytorski]
85. gryby (białorus.) — grzyby. [przypis edytorski]
86. libacyje — dziś popr.: libacje. [przypis edytorski]
87. czorta napytaje (białorus.) — diabła sprowadzi. [przypis edytorski]
88. z przeproszeniem gorzałę i — zapewne błąd źródła. [przypis edytorski]
89. Nu wot chaziajuszka, ćwietoczok moj ślicznieńkij, anu prikiń, anu prisyp, choć troszku, choć żemku (białorus.) — Ot i gosposia, kwiatuszek mój śliczniutki, ano zdrzemnij się, ano podeśpij, choć troszkę, choć drzemkę. [przypis edytorski]
90. A poszoł won, świnia, k’czortu materi (białorus.) — A idź precz, świnio, do diabła. [przypis edytorski]
91. dykcyonarz (daw.) — dziś popr.: dykcjonarz, daw. słownik, leksykon a. alfabetyczny spis biografii sławnych osób. [przypis edytorski]
92. Oj, kazali ludzie da ludzie... (białorus.) — Oj, mówili ludzie, tak, ludzie/ Pokochała Piotrusia / Ej ty sroczko białoboczko / Oj, skrzypi moje serce jak koła bez smaru. [przypis edytorski]
93. A chto u poli, a chto u lesie.... (białorus.) — a kto w polu, a kto w lesie, przyjdź do mnie tej nocy nocować. [przypis edytorski]
94. Dzieuka dziawica pierestań maju łapu... (białorus.) — Dziewczyno-dziewico przestań moją łapę... [przypis edytorski]
95. Z głębokości wołam do Ciebie — początek biblijnego Psalmu 130. [przypis edytorski]
96. samochód-elektrolux (daw.) — dosł. samochód-odkurzacz, czyli zamiatarka ssąca, pojazd komunalny do czyszczenia ulic, wyposażony w obrotowe szczotki oraz dmuchawę zasysającą zgarnięte zanieczyszczenia do kontenera. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór jest udostępniony na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa - Na Tych Samych Warunkach 3.0. PL
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/lipski-piotrus
Tekst opracowany na podstawie: Leo Lipski, Piotruś, Instytut Literacki, Paryż 1960
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Kopeć, Wojciech Kotwica, Paulina Patoka.
Okładka na podstawie: fiction of reality@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-5516-8
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)