Stracone złudzenia - Honoré de Balzac (focjusz biblioteka .txt) 📖
Krótki opis książki:
Stracone złudzenia to jeden z najważniejszych utworów w twórczości Honoriusza Balzaca z cyklu Komedia ludzka. Dzieło składa się z trzech części zatytułowanych: Dwaj poeci, Wielki człowiek z prowincji w Paryżu, Cierpienia wynalazcy.
Głównymi bohaterami są Lucjan Chardon de Rubempré i Dawid Sechard, poeta i przedsiębiorca, którzy stawiają pierwsze kroki w swoich profesjach. Ich początkowy entuzjazm i młodzieńcza wiara skonfrontowane są z rodzącym się kapitalizmem, światem pieniądza oraz trudnościami społecznymi, które muszą pokonać jako młodzi ludzie.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Honoré de Balzac
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Stracone złudzenia - Honoré de Balzac (focjusz biblioteka .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Honoré de Balzac
[przypis edytorski]
754. biedka — mały dwukołowy powóz konny. [przypis edytorski]
755. prefekt — naczelnik administracji departamentu we Francji, reprezentant władzy centralnej. [przypis edytorski]
756. Gdybyśmy byli wiedzieli — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość; dziś: gdybyśmy wiedzieli. [przypis edytorski]
757. rozchodnik — pospolita roślina o mięsistych liściach, płożąca się lub wznosząca, rosnąca zwykle na suchych, piaszczystych lub skalistych, miejscach. [przypis edytorski]
758. przewiercień, wiciokrzew przewiercień (bot.) — ozdobne pnącze o różowawych kwiatach i pomarańczowych owocach. [przypis edytorski]
759. floks a. płomyk — roślina z rodziny wielosiłowatych o jaskrawych, czerwonych lub fioletowych kwiatach, chętnie uprawiana w ogródkach jako ozdobna. [przypis edytorski]
760. stawidło — ruchome zamknięcie zapory spiętrzającej wodę w rzece, służące do regulacji przepływu wody. [przypis edytorski]
761. wilia (daw., reg.) — dzień poprzedni, poprzedzający; też: wigilia. [przypis edytorski]
762. toć (daw.) — przecież. [przypis edytorski]
763. prostracja — stan skrajnego wyczerpania nerwowego. [przypis edytorski]
764. topicum (med., z gr.) — ogólne określenie leku stosowanego miejscowo. [przypis edytorski]
765. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
766. fizjonomia (daw.) — twarz. [przypis edytorski]
767. pierożek — tu: dwurożny kapelusz w kształcie trójkąta, powszechny w XVIII i XIX w., kojarzony często z Napoleonem Bonaparte. [przypis edytorski]
768. wół (...) którego malarze przydają za towarzysza ewangeliście — tradycyjnie w sztuce autorzy ewangelii są przedstawiani razem z przypisywanymi im istotami żywymi, które są ich atrybutami i jednocześnie symbolami; symbolem Łukasza Ewangelisty jest wół. [przypis edytorski]
769. Restauracja — okres w historii Francji wyznaczony datami 1814–1830, od powrotu na tron dynastii Burbonów po upadku Napoleona I do rewolucji lipcowej. [przypis edytorski]
770. Ouvrard, Gabriel Julien (1770–1846) — wpływowy francuski finansista, syn właściciela fabryki papieru; wzbogacił się głównie dzięki handlowi kolonialnemu i dostawom dla wojska; oskarżany o nieprawidłowości i więziony, był oczyszczany z zarzutów, finansował przedsięwzięcia kolejnych rządów, udzielał im pożyczek i gwarancji. [przypis edytorski]
771. melasa — gęsty, ciemnobrunatny syrop, produkt uboczny przy wyrobie cukru. [przypis edytorski]
772. prot — człowiek kierujący pracami w zecerni. [przypis edytorski]
773. kaszta — element urządzenia drukarni: szuflada podzielona na przegródki zawierające czcionki drukarskie oraz materiał justunkowy, czyli materiał służący do wypełniania odstępów między wyrazami i wierszami. [przypis edytorski]
774. atencja (daw. z łac.) — względy, poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
775. kirasjer — żołnierz ciężkiej jazdy. [przypis edytorski]
776. pięć stóp i siedem cali — tj. 170 cm. [przypis edytorski]
777. niedźwiedź — we fr. żargonie drukarskim: robotnik pracujący przy prasie drukarskiej; por. pierwsza część cyklu, Dwaj poeci. [przypis edytorski]
778. metrampaż (z fr. mettre en pages: umieszczać na stronach) — łamacz, pracownik zecerni formujący kolumny druku ze szpalt złożonych przez zecera. [przypis edytorski]
779. Kant, Immanuel (1724–1804) — niemiecki filozof oświeceniowy, twórca rewolucyjnej doktryny filozofii krytycznej, czołowa postać nowożytnej filozofii. [przypis edytorski]
780. konsystorz — urząd podległy biskupowi, kancelaria diecezjalna. [przypis edytorski]
781. porać się — zmagać się, walczyć; por. uporać się. [przypis edytorski]
782. su, właśc. sous (fr.) — w XIX w. pot. nazwa monety o wartości 5 centymów, tj. 1/20 franka. [przypis edytorski]
783. pryncypałowa (daw.) — żona pryncypała, tj. szefa, pracodawcy. [przypis edytorski]
784. rab (daw.) — niewolnik, sługa. [przypis edytorski]
785. beniaminek — ulubione, najmłodsze dziecko; ulubieniec. [przypis edytorski]
786. talar — w oryginale: écu, w XIX w. potoczna nazwa srebrnej monety pięciofrankowej. [przypis edytorski]
787. liard — drobna miedziana moneta francuska. Wprowadzona w 1654, stanowiła najdrobniejszy nominał w czasach królestwa, była emitowana do 1792, istniejące monety jedno- i dwuliardowe wycofano z obiegu w 1856. Jeden liard miał wartość 1/4 sou, zaś wprowadzony w czasach Republiki centym był wart 1/5 sou; dwa liardy to 2,5 centyma. [przypis edytorski]
788. centym — drobna moneta francuska o wartości 1/100 franka. [przypis edytorski]
789. renta — tu: dochód z kapitału ulokowanego w banku, w obligacjach, na giełdzie itp.; por. rentier. [przypis edytorski]
790. komunikować — tu: przyjmować komunię. [przypis edytorski]
791. rewolucja lipcowa (1830) — kilkudniowe powstanie we Francji, w wyniku którego obalony został Karol X Bourbon, usiłujący przywrócić absolutyzm, a na tron powołano Ludwika Filipa I. [przypis edytorski]
792. montagnardzi (z fr.: górale) a. Góra (fr. La Montagne) — pot. francuskie określenie jakobinów, najbardziej radykalnej grupy politycznej okresu rewolucji, pochodzące stąd, że na sali obrad Zgromadzenia Narodowego zajmowali górne ławki. [przypis edytorski]
793. jezuicki — właściwy jezuitom, taki jak u nich; jezuici: męski zakon katolicki, istniejący, aby bronić Kościoła katolickiego przed reformacją; jezuitom przypisywano zakłamanie, przewrotność i bezwzględność, stosowanie zasady, że cel uświęca środki. [przypis edytorski]
794. pantalony (z fr., daw.) — dziś: spodnie. [przypis edytorski]
795. flamandzka twarz — okrągła, pełna twarz, jaką często przedstawiali malarze flamandzcy. [przypis edytorski]
796. Sancho Pansa — postać z Don Kichota Cervantesa, otyły, prostoduszny i przyziemny giermek głównego bohatera. [przypis edytorski]
797. od sta (daw.) — od stu (sta: daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik); dziś: procent. [przypis edytorski]
798. merostwo — we Francji: siedziba mera, odpowiednika wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. [przypis edytorski]
799. dandys — mężczyzna przesadnie zwracający uwagę na strój i formy towarzyskie. [przypis edytorski]
800. frymarczyć (daw.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
801. prestidigitator — sztukmistrz, iluzjonista. [przypis edytorski]
802. miast (daw.) — zamiast. [przypis edytorski]
803. Mercier, Louis Sébastien (1740–1814) — francuski pisarz i dramaturg epoki oświecenia; autor m.in. reporterskiego zbioru obserwacji obyczajowych i kulturalnych pt. Obraz Paryża (Le Tableau de Paris , 1781–1788). [przypis edytorski]
804. grand raisin — dawny francuski format papieru, mierzący 500×700 mm. [przypis edytorski]
805. Seguin, Marc (1786–1875) — francuski inżynier, wynalazca mostu wiszącego oraz ulepszonego kotła parowego. [przypis edytorski]
806. Jacquard, Joseph-Marie (1752–1834) — francuski tkacz i wynalazca, w 1805 udoskonalił krosno przez skonstruowanie programowalnego urządzenia, znanego dziś jako maszyna Jacquarda (Żakarda), do wielobarwnego tkania wielowzorzystego. [przypis edytorski]
807. Graindorge, Rouvet, van Robais — André Graindorge (XVI w.): tkacz z Caen, wynalazł sposób produkowania tkanin ze wzorami w kwadraty i kwiaty; Jean Rouvet (XVI w.): handlarz drewnem, ulepszył sposób spławiana drewna na wielkie odległości, w celu regularnego dostarczania do Paryża; Josse van Robais (1630–1685): niderlandzki przedsiębiorca, za zachętą francuskiego ministra Colberta założył manufakturę w Abbeville, produkującą luksusowe tkaniny ozdobne, jeden z najważniejszych zakładów przemysłowych tamtych czasów. [przypis edytorski]
808. Pers, który obdarzył nas barwnikiem z marzanny — Jean Althen, właśc. Hovhannes Althounian (1709–1774), Ormianin urodzony pod panowaniem perskim, osiadł we Francji, gdzie w Awinionie od 1763 z wielkim powodzeniem rozwinął uprawę marzanny, z której wytwarzano czerwony barwnik. [przypis edytorski]
809. eskonto (daw.) — dziś: dyskonto weksli, tj. wykupywanie weksla przed terminem jego płatności po potrąceniu pewnej części sumy, na jaką go wystawiono. [przypis edytorski]
810. dependent (daw.) — pomocnik adwokata lub notariusza. [przypis edytorski]
811. Las Cases, Emmanuel de (1766–1842) — francuski arystokrata, towarzysz Napoleona podczas zesłania na Wyspie św. Heleny, autor popularnej książki Le Mémorial de Sainte-Hélène (Pamiętnik ze św. Heleny). [przypis edytorski]
812. stemplowy papier — czysty papier opatrzony stemplem rządowym, sprzedawany przez organ państwowy. Dawniej używany do pobierania podatku od sporządzanych umów i zobowiązań prywatnych, dokumentów sądowych, podań do władz itp. Niekiedy wymagano go także na drukowanych egzemplarzach kart do gry, kalendarzy lub książek. [przypis edytorski]
813. Meissonier, Jean Louis Ernest (1815–1891) — francuski malarz i ilustrator; tworzył małe obrazki rodzajowo-historyczne, odznaczające się dbałością o szczegóły i wierność historyczną. [przypis edytorski]
814. balistyka — nauka o miotaniu i ruchu pocisków. [przypis edytorski]
815. protest wekslowy — dokument sporządzany w przypadku odmowy zapłacenia sumy wekslowej. [przypis edytorski]
816. imć — skrót od wyrażenia grzecznościowego jego miłość, stawianego przeważnie przed nazwiskiem. [przypis edytorski]
817. akcept — tu: weksel po złożeniu akceptu, tj. złożeniu podpisu na wekslu przez osobę zobowiązującą się w ten sposób do zapłaty wskazanej na wekslu kwoty we wskazanym terminie. [przypis edytorski]
818. à la (fr.) — na wzór, na sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]
819. Mascarille (pol. Maskaryl) — typ wesołego i bezczelnego lokaja w dawnej komedii francuskiej (m.in. w sztuce Wartogłów Moliera). [przypis edytorski]
820. kontent (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
821. sic (łac.) — tak; tak właśnie. [przypis edytorski]
822. porto (z wł.) — opłata za przesyłkę. [przypis edytorski]
823. Poliszynel — jedna z charakterystycznych postaci włoskiej komedii dell’arte, zwykle występująca z kogucim piórem, charakteryzująca się złośliwością, nieuprzejmością i egoizmem. [przypis edytorski]
824. Lablache, Louis (1794–1858) — śpiewak operowy (bas) pochodzenia francusko-irlandzkiego. [przypis edytorski]
825. w przecięciu (daw.) — przeciętnie, średnio. [przypis edytorski]
826. niemożebność (daw.) — niemożliwość. [przypis edytorski]
827. pilaster — detal architektoniczny w formie kolumny przylegającej do ściany. [przypis edytorski]
828. rekurs (daw., z łac.) — odwołanie się. [przypis edytorski]
829. Buffon, Georges Louis Leclerc de (1707–1788) — francuski przyrodnik i filozof; wywarł wielki wpływ na rozwój przyrodoznawstwa w XVIII w. [przypis edytorski]
830. Cuvier, Georges (1769–1832) — wybitny francuski zoolog i paleontolog, współtwórca anatomii porównawczej. [przypis edytorski]
831. ekueński — pochodzący z Ecouen, miasta w pobliżu Paryża. [przypis edytorski]
832. Karol IX Walezjusz (1550–1574) — król Francji (od 1560); na jego panowanie przypada początek wojen religijnych we Francji po masakrze hugenotów (francuskich protestantów) w Wassy (1562) oraz krwawa rozprawa z hugenotami w Paryżu (tzw. noc św. Bartłomieja, 1572). [przypis edytorski]
833. nygus (daw. pot.) — leń, człowiek wymigujący się od pracy. [przypis edytorski]
834. Legia Honorowa — najwyższy order francuski, ustanowiony przez Napoleona I w 1802 r. [przypis edytorski]
835. wydalać się — oddalać się skądś, opuszczać jakieś miejsce. [przypis edytorski]
836. gausyberta — zniekszt. kauzyperda, tj. nieudolny prawnik. [przypis edytorski]
837. szabaśnik — piec chlebowy, piekarnik. [przypis edytorski]
838. Gontaut-Biron, Armand de (1524–1592) — marszałek Francji (od 1576) za panowania Henryka IV. Podczas wojny przeciwko Lidze Katolickiej oblegał Rouen; pod jego dowództwem w kampanii brał udział jego syn, Charles de Gontaut-Biron (1562–1602). [przypis edytorski]
839. Fabiusz Kunktator, właśc. Quintus Fabius Maximus (ok. 280–203 p.n.e.) — rzymski polityk i wódz z czasów II wojny punickiej; stosował przeciw Hannibalowi taktykę unikania otwartego starcia, nękając wrogie oddziały i prowadząc wojnę na wyczerpanie, stąd otrzymał przydomek Cunctator, tj. zwlekający. [przypis edytorski]
840. Figaro — obdarzony błyskotliwą inteligencją, energiczny i sprytny służący hrabiego Almavivy, bohater komedii Pierre’a Beaumarchais’go, spopularyzowanych przez opery Rossiniego i Mozarta. [przypis edytorski]
841. palestra — ogół adwokatów; adwokatura. [przypis edytorski]
842. Wielka Armia (fr. Grande Armée) — armia francuska dowodzona przez Napoleona I w okresie wojen napoleońskich. [przypis edytorski]
843. po formie (daw. rusycyzm) — zgodnie z formą, tj. z przepisami lub z przyjętym sposobem zachowania się. [przypis edytorski]
844. morga — dawna miara powierzchni gruntu, nieco ponad 0,5 ha. [przypis edytorski]
845. habenda (daw. żart., z łac.) — mająteczek, niewielka posiadłość. [przypis edytorski]
846. funt — dawna jednostka wagi, wynosząca 0,4–0,5 kg. [przypis edytorski]
847. kauzyperda (daw. pogard.) — lichy prawnik. [przypis edytorski]
848. znaleźć kogoś jakimś (daw.) — zobaczyć, że ktoś jest jakiś; uznać kogoś za jakiegoś; ocenić jako. [przypis edytorski]
849. trocha (daw.) — odrobina, niewielka ilość czegoś. [przypis edytorski]
850. par — tu: członek izby wyższej parlamentu angielskiego. [przypis edytorski]
851. hic et nunc (łac.) —
Darmowe książki «Stracone złudzenia - Honoré de Balzac (focjusz biblioteka .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)