Zadig czyli Los - Voltaire (Wolter) (interaktywna biblioteka TXT) 📖
Powiastka filozoficzna autorstwa Woltera. Tytułowy Zadig, którego imię znaczy Sprawiedliwy, na początku utworu mieszka w Babilonie.
Nieudane małżeństwo i zwiątpienie w moralność sprawiają, że Zadig postanawia oddać się rozważaniom filozoficznym i kontemplacji przyrody. Kolejne jego losy obejmują niesłuszne oskarżenie o kradzież, wzgardzenie światem uczonych i podjęcie rozrywkowego trybu życia, aż wreszcie uzyskanie ważnego stanowiska we dworze, władzę oraz wygnanie, które staje się początkiem bogatej we wrażenia podróży.
Zadig czyli Los to, zdaniem tłumacza, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, nie tylko przedstawienie filozoficznych poglądów Woltera, lecz także powieść z wątkami autobiograficznymi — jednak Wolter ukrył w niej raczej drobne epizody ze swojego życia. Autor ukazuje w powieści swoje deistyczne podejście do wiary, krytykę wymiaru sprawiedliwości, filozofię oświecenia oraz pochwałę rozumowego podejścia do życia. Całość traktuje się przede wszystkim jako parabolę o poszukiwaniu szczęścia w życiu. Zadig czyli Los to utwór pochodzący z 1747 roku.
- Autor: Voltaire (Wolter)
- Epoka: Oświecenie
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Zadig czyli Los - Voltaire (Wolter) (interaktywna biblioteka TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Voltaire (Wolter)
30. Mitra — bóstwo indoirańskie; w zaratusztrianizmie jest duchem opiekuńczym przysiąg, umów i przymierzy. [przypis edytorski]
31. Zendawesta a. Awesta — święta księga zawierająca teksty religijne wyznawców zaratusztrianizmu. Nazwa Zendawesta oznacza faktycznie komentarze (Zend) do Awesty. [przypis edytorski]
32. niepomału (daw.) — niemało. [przypis edytorski]
33. błagać niebiosów — daw. forma; dziś popr. z B.: błagać niebiosa. [przypis edytorski]
34. Kanopa — właśc. Kanopos, staroż. miasto na śródziemnomorskim wybrzeżu Egiptu, w północno-zachodniej delcie; ob. Abu Kir. [przypis edytorski]
35. ziemia Gangarydów, która jest na drugim krańcu świata — w relacjach starożytnych Gangarydowie (gr. Gangaridai), zamieszkiwali krańce Indii, ziemie nad Zatoką Bengalską. [przypis edytorski]
36. Bassora — zapewne Basra. W Księdze tysiąca i jednej nocy pod nazwą Bassora występuje Basra, wielkie miasto w Iraku, położone w pobliżu Zatoki Perskiej; założone w 636 roku n.e. jako arabski obóz wojskowy i baza wypadowa przeciwko perskiemu imperium Sasanidów. [przypis edytorski]
37. Kataj — Kathay, imię nadawane w średnich wiekach Chinom. [przypis tłumacza]
38. ubóstwiamy wołu — Apis, bóstwo uwielbiane w dawnym Egipcie pod postacią wołu czarnego z białą łatką na grzbiecie i na boku prawym. Hodowano go w Memfisie; miał dwie świątynie, w których za jego pomocą ogłaszano wróżby. Skoro ukończył 25 lat, topiono go i grzebano z wielką pompą. [przypis tłumacza]
39. Oannes — bóstwo chaldejskie, pół-człowiek, pół-ryba. Oannes wyszedł z fal Morza Czerwonego, aby nauczyć świeżo stworzony świat sztuk i rolnictwa. [przypis tłumacza]
40. wyrzeczcie się — dziś popr.: wyrzeknijcie się. [przypis edytorski]
41. Kambal — nazwa Pekinu, stolicy Chin. [przypis tłumacza]
42. Li, Tien — słowa chińskie, które oznaczają właściwie: li naturalne światło, rozum; tien niebo; oznaczają także Boga. [przypis redakcyjny]
43. Teutath — bóstwo galijskie, czczone pod postacią dębu za pomocą krwawych ofiar ludzkich. [przypis tłumacza]
44. Wielka Niedźwiedzica, Byk, Wielki Pies — nazwy gwiazdozbiorów. [przypis edytorski]
45. Tidor i Ternata — wyspy niedaleko Filipin. [przypis tłumacza]
46. imieniem króla (daw.) — dziś: w imieniu króla. [przypis edytorski]
47. ramiony — dziś popr. N.lm: ramionami. [przypis edytorski]
48. hultai — dziś forma D.lm raczej: hultajów. [przypis edytorski]
49. spotyka się książki, gdzie jest mowa o duszy i o sercu — wycieczka przeciw głośnemu współczesnemu pedagogowi Charlesowi Rollin (1661–1741), który w swoim Traktacie o nauczaniu (Traité des études) posługuje się często wyrażeniem: „serce i dusza”. [przypis tłumacza]
50. bonzo — człowiek zajmujący wysokie stanowisko; buddyjski duchowny w Chinach i Japonii. [przypis edytorski]
51. słynnie dzielny — dziś: słynny z dzielności. [przypis edytorski]
52. Indiów — dziś popr. D.: Indii. [przypis edytorski]
53. snadź (daw.) — widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
54. wykonywa — dziś raczej: wykonuje. [przypis edytorski]
55. niepomału (daw.) — niemało. [przypis edytorski]
56. zdolen (daw.) — dziś: zdolny. [przypis edytorski]
57. dank (z niem.) — podziękowanie. [przypis edytorski]
58. Błogosławiono Zadiga, Zadig zaś błogosławił niebo — tutaj kończy się znaleziony rękopis historii Zadiga. Wiadomo, iż doznał wielu innych przygód, które również wiernie spisano. Uprasza się pp. tłumaczy języków orientalnych, aby donieśli o nich, skoro dojdą do ich wiadomości. [przypis autorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/zadig-czyli-los
Tekst opracowany na podstawie: Wolter, Powiastki filozoficzne, tłum., wstęp i przypisy Boy, tom pierwszy, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1922.
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Utwór powstał w ramach "Planu współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 roku" realizowanego za pośrednictwem MSZ w roku 2014. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, o posiadaczach praw oraz o "Planie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 r.".
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Tadeusz Boy-Żeleński, Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica, Aleksandra Sekuła.
Okładka na podstawie: ** RCB **@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-4022-5
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)