Anhelli - Juliusz Słowacki (biblioteka hybrydowa txt) 📖
Młodzieniec imieniem Anhelli odbywa wędrówkę po Sybirze. Jego przewodnikiem po tej tragicznej krainie polskich zesłańców jest Szaman, razem przemierzają sybirskie pustynie, cmentarze, lasy i kopalnie, patrzą na niedolę zesłańców. Ich wędrówka jest niczym wyprawa do dziewięciu kręgów piekielnych, która miała miejsce u Dantego.
Anhelli to odpowiedź na Księgi narodu polskiego Adama Mickiewicza. Słowacki napisał Anhellego w 1837 roku, poemat został opublikowany rok później. Utwór charakteryzuje styl biblijny, porusza problem mesjanizmu — jednostki lub pokolenia. Dzieło wielokrotnie inspirowało przedstawicieli różnych dziecin sztuki, m.in. malarza Jacka Malczewskiego i kompozytora Ludomira Różyckiego.
- Autor: Juliusz Słowacki
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Anhelli - Juliusz Słowacki (biblioteka hybrydowa txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki
45. wichry — dziś popr. forma N. lm: wichrami. [przypis edytorski]
46. pięcią — dziś: pięciu a. pięcioma. [przypis edytorski]
47. korytarzów — dziś popr. forma D. lm: korytarzy. [przypis edytorski]
48. kaganiec — tu: prymitywna lampka; żelazny koszyczek, w którym paliło się ogień. [przypis edytorski]
49. na nie — dziś popr. forma: na nich. [przypis edytorski]
50. Morze Genezaretańskie — jez. Genezaret a. Jezioro Tyberiadzkie, największe jezioro słodkowodne w Izraelu. Wg Biblii spomiędzy rybaków nad tym jeziorem Jezus powołał pierwszych apostołów. [przypis edytorski]
51. sąż (daw.) — tu: czyż są (a.: są przecież). [przypis edytorski]
52. usiadamy — dziś popr.: siadamy. [przypis edytorski]
53. niektóre więźnie — dziś popr. forma B. lm: niektórych więźniów. [przypis edytorski]
54. litośny (daw.) — litościwy, współczujący. [przypis edytorski]
55. kontusz — męski płaszcz z rozciętymi rękawami, noszony daw. przez szlachtę; tu: symbol sarmatyzmu i szlacheckiego konserwatyzmu. [przypis edytorski]
56. Lach — właśc. Lech, mityczny praojciec polskiego narodu; Lachami nazywano niekiedy dawniej Polaków, np. na Ukrainie. [przypis edytorski]
57. odgrażając się, że u pierwszych dowie się, jaka jest krew — aluzja do przekonania o błękitnym kolorze krwi szlacheckiej. [przypis edytorski]
58. zwycięztwo — dziś popr.: zwycięstwo. [przypis edytorski]
59. ludzie owe obłąkane — dziś popr. forma B. lm: ludzi owych obłąkanych; tych obłąkanych ludzi. [przypis edytorski]
60. ćwiek — duży gwóźdź. [przypis edytorski]
61. borealny — północny; zorza borealna — zorza polarna. [przypis edytorski]
62. godziż się (daw.) — czy się godzi; czy to jest właściwe. [przypis edytorski]
63. na martwe i umęczone — dziś popr. forma B. lm r.m-os.: na martwych i umęczonych. [przypis edytorski]
64. je (tu daw.) — dziś popr. forma B. lm r.m-os.: ich (tj. ludzi; tu jest to celowa archaizacja). [przypis edytorski]
65. postrzec — dziś: spostrzec; zobaczyć; zauważyć. [przypis edytorski]
66. swoje znajome — dziś popr. forma B. lm r.m-os.: swoich znajomych. [przypis edytorski]
67. je (tu daw.) — dziś popr. forma B. lm r.m-os.: ich (tj. ludzi; tu jest to celowa archaizacja). [przypis edytorski]
68. skościały — dziś: skostniały; zamarznięty, zesztywniały z zimna. [przypis edytorski]
69. spotknąć się — dziś: potknąć się. [przypis edytorski]
70. sąż (daw.) — tu: czy są (a.: są przecież). [przypis edytorski]
71. kawka — nieduży, czarno-szary ptak z rodziny krukowatych. [przypis edytorski]
72. wieszli (daw.) — czy wiesz. [przypis edytorski]
73. cherubiny (mit.) — anioły wyższego rzędu. [przypis edytorski]
74. jednę — dziś popr. forma B. lp: jedną. [przypis edytorski]
75. infuła — wysoka, podwójna czapka biskupia. [przypis edytorski]
76. hostią — dziś popr. forma B. lp: hostię. [przypis edytorski]
77. azaż (starop.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
78. Józef Kimbar (ok. 1750 – po 1800) — stolnik upicki, poseł na sejm w 1793 r. W mowie sejmowej wyraził przekonanie, że król i wszyscy posłowie powinni wybrać dobrowolnie syberyjskie wygnanie, zamiast godzić się na upokarzające układy z Rosją, prowadzące do rozbiorów Polski. [przypis edytorski]
79. Ostiak a. Chant — członek narodu zamieszkującego zach. Syberię. [przypis edytorski]
80. wziąść — dziś popr.: wziąć. [przypis edytorski]
81. szli renowie — dziś popr. forma: szły reny. [przypis edytorski]
82. liściami — dziś popr. forma N. lm: liśćmi. [przypis edytorski]
83. dzień sybirski — tu: dzień polarny. [przypis edytorski]
84. gminny (tu daw.) — pospolity, niski; ludowy, zabobonny. [przypis edytorski]
85. litanija — dziś: litania. [przypis edytorski]
86. posieleniec (z ros.) — osadnik, osiedleniec; tu: zesłaniec. [przypis edytorski]
87. azaż (starop.) — przecież; czyż. [przypis edytorski]
88. Kaim — daw. oboczna postać imienia Kaina, zabójcy swojego brata, Abla; lud Kaimów — bratobójcy. [przypis edytorski]
89. Samojedzi — wspólna nazwa kilku narodów zamieszkujących zach. Syberię. [przypis edytorski]
90. szklanne — dziś popr.: szklane. [przypis edytorski]
91. A jesteśmy ci sami, którzy przed wiekiem przyszli do chaty kołodzieja — nawiązanie do mitu o Piaście Kołodzieju i początkach państwa polskiego. [przypis edytorski]
92. pogrobowiec — dziecko urodzone po śmierci ojca. [przypis edytorski]
93. rówienniczka — dziś: rówieśniczka. [przypis edytorski]
94. wieszli (daw.) — czy wiesz. [przypis edytorski]
95. mięszać — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
96. synie — dziś popr. forma N. lp: synu. [przypis edytorski]
97. zorza południowa — tu: zorza polarna. [przypis edytorski]
98. tentent — dziś popr.: tętent. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/slowacki-anhelli
Tekst opracowany na podstawie: Juliusz Słowacki, Pisma, t. 1, nakł. księgarni Gubrynowicza i Schmidta, Lwów 1880
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Dorota Kowalska, Marta Niedziałkowska, Magdalena Paul.
Okładka na podstawie: Daria Lipova@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-3923-6
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)