Sklepy cynamonowe (zbiór) - Bruno Schulz (biblioteka darmowa online txt) 📖
Jeden z najbardziej oryginalnych zbiorów opowiadań literatury dwudziestolecia międzywojennego, debiut wydawniczy Brunona Schulza, opublikowany w 1934 w dużej mierze dzięki wsparciu Zofii Nałkowskiej.
Narrator opowiadań — Józef — snując oniryczną opowieść cofa się do wspomnień i doświadczeń z czasów dzieciństwa. Opisywana przez niego rzeczywistość rozmywa się, najbardziej prozaiczne wydarzenia nabierają cech surrealistycznych. Widziane z takiej perspektywy miasto jest fantasmagorycznym tworem, niemal labiryntem. Ojciec magiem i demiurgiem z pogranicza snu i jawy. Przeżycia z czasu młodości urastają do rangi mitu.
Schulz był artystą wszechstronnym, pisarzem, malarzem i krytykiem, jednak pozostało po nim niewiele opublikowanych tekstów. Poza Sklepami cynamonowymi do druku trafiło Sanatorium pod Klepsydrą, pojedyncze opowiadania i teksty krytyczne oraz zbiory listów. Powieść Mesjasz, nad którą pracował, zaginęła w czasie II Wojny światowej, a wokół jej dalszych losów narosły legendy.
- Autor: Bruno Schulz
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Sklepy cynamonowe (zbiór) - Bruno Schulz (biblioteka darmowa online txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Bruno Schulz
250. subiekt (daw.) — sprzedawca w sklepie. [przypis edytorski]
251. postaw (daw.) — jednostka miary stosowana do tkanin. [przypis edytorski]
252. krygować się — wdzięczyć się, zachowywać się w sposób przesadnie skromny. [przypis edytorski]
253. transwestyta — osoba za pomocą stroju wyrażająca identyfikację z płcią przeciwną. [przypis edytorski]
254. efeminacja (z łac.) — zniewieścienie. [przypis edytorski]
255. winieta — ozdobna kompozycja graficzna rozdzielająca poszczególne części książki lub czasopisma (rozdziały, artykuły, czasem strony), często umieszczana też na stronie tytułowej lub okładce. [przypis edytorski]
256. karakoni — karaluszy. [przypis edytorski]
257. mokka — kawa. [przypis edytorski]
258. purchawka — grzyb o kulistym owocniku wypełnionym zarodnikami w postaci ciemnego proszku, rozpylającego się po przebiciu owocnika. [przypis edytorski]
259. animalny — zwierzęcy. [przypis edytorski]
260. kontrapost — pozycja ciała, w której jego ciężar opiera się głównie na jednej nodze. [przypis edytorski]
261. imitatywność — naśladownictwo. [przypis edytorski]
262. konglomerat — zespół różnorodnych elementów. [przypis edytorski]
263. papier–mâché — masa modelarska na bazie rozdrobnionego papieru i substancji wiążącej, zwykle kleju lub gipsu. [przypis edytorski]
264. ażiotaż — spekulacja na giełdzie opierająca się na sztucznym podwyższeniu lub zaniżeniu cen papierów wartościowych. [przypis edytorski]
265. kapelmistrz — kierownik orkiestry. [przypis edytorski]
266. kokota (daw.) — prostytutka. [przypis edytorski]
267. definitivum (łac.) — tu: cel, miejsce przeznaczenia. [przypis edytorski]
268. antycypacja — przewidywanie. [przypis edytorski]
269. konduita — sposób prowadzenia się. [przypis edytorski]
270. karakon (daw.) — karaluch. [przypis edytorski]
271. telefonistka — osoba obsługująca centralę telefoniczną, zajmująca się łączeniem rozmów. [przypis edytorski]
272. kondor — duży ptak występujący w Ameryce Południowej, drapieżnik i padlinożerca. [przypis edytorski]
273. abnegacja — brak troski o swój stan, wygląd i korzyści. [przypis edytorski]
274. gruzeł — grudka, zgrubienie. [przypis edytorski]
275. hieratyczny — tu: uroczysty. [przypis edytorski]
276. przeto (daw.) — więc, dlatego. [przypis edytorski]
277. wróść (daw.) — wrosnąć. [przypis edytorski]
278. migrena — silny, punktowy ból głowy. [przypis edytorski]
279. dewocja — przesadna i ostentacyjna religijność. [przypis edytorski]
280. w oczach — tu: na widoku; na pokaz. [przypis edytorski]
281. swawola (daw.) — nieposłuszeństwo. [przypis edytorski]
282. uczułem — dziś: poczułem. [przypis edytorski]
283. karakon — karaluch. [przypis edytorski]
284. dziryt (daw.) — krótka włócznia. [przypis edytorski]
285. konwulsja — nagły, mimowolny skurcz mięśni. [przypis edytorski]
286. cebrzyk (daw.) — wiaderko. [przypis edytorski]
287. siła atrakcyjna — przyciąganie. [przypis edytorski]
288. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
289. awersja — odraza. [przypis edytorski]
290. zdetonowany (daw.) — onieśmielony. [przypis edytorski]
291. komiwojażer — przedstawiciel handlowy podróżujący w celu podtrzymywania kontaktów z klientami i nawiązania nowych umów. [przypis edytorski]
292. kawalkada — grupa jeźdźców lub pojazdów zmierzających w jednym kierunku. [przypis edytorski]
293. tram — pozioma belka, na której opierają się słupy podtrzymujące dach. [przypis edytorski]
294. lansada — długi skok konia. [przypis edytorski]
295. krokiew — pochyła belka podtrzymująca dach. [przypis edytorski]
296. płatew — poprzeczna belka podtrzymująca krokwie. [przypis edytorski]
297. bant — wspornik. [przypis edytorski]
298. skopek — drewniane wiaderko na mleko lub śmietanę. [przypis edytorski]
299. ceber — duże, okrągłe, drewniane naczynie. [przypis edytorski]
300. konew — rodzaj naczynia do przenoszenia i przechowywania płynów. [przypis edytorski]
301. stągiew (daw.) — pojemne, wysokie i dość szerokie naczynie. [przypis edytorski]
302. zdun — rzemieślnik stawiający piece. [przypis edytorski]
303. dandys — elegancki mężczyzna, koncentrujący się na komponowaniu oryginalnej i interesującej garderoby. [przypis edytorski]
304. węgieł — zewnętrzny róg budynku. [przypis edytorski]
305. grynszpanowy — zielononiebieski, trujący związek nieorganiczny w postaci proszku. [przypis edytorski]
306. paroksyzm — skurcz. [przypis edytorski]
307. amfilada — szereg przechodnich pokojów z wejściami ustawionymi na jednej osi. [przypis edytorski]
308. kazamaty — lochy, podziemia. [przypis edytorski]
309. subiekt (daw.) — sprzedawca w sklepie. [przypis edytorski]
310. moździerz — miseczka z tłuczkiem służąca do ucierania przypraw, leków itp. [przypis edytorski]
311. odrzwia — tu: duże i ciężkie drzwi. [przypis edytorski]
312. donkiszoteria — heroiczna walka człowieka, który jest pozbawiony poczucia rzeczywistości i umiejętności realistycznej oceny ewentualnych zagrożeń, przez co często naraża się na śmieszność. [przypis edytorski]
313. miech — przyrząd do tłoczenia powietrza, stanowiący m.in. element organów. [przypis edytorski]
314. karakoni — karaluszy. [przypis edytorski]
315. kaczany — kolba kukurydzy a. głąb kapusty. [przypis edytorski]
316. apokryfy — niekanoniczne opowieści o świętych i postaciach biblijnych a. księgi niewłączone do kanonu biblijnego. [przypis edytorski]
317. palimpsest — wielokrotnie zapisywany i wycierany papirus, z którego zazwyczaj można odczytać fragmenty więcej niż jednego tekstu. [przypis edytorski]
318. kontuar — lada sklepowa. [przypis edytorski]
319. registratura — zbiór dokumentów urzędu lub kancelarii. [przypis edytorski]
320. apoteoza — uwielbienie a. ubóstwienie. [przypis edytorski]
321. sukno — ciężki wełniany materiał. [przypis edytorski]
322. szewiot — rodzaj wełnianej tkaniny. [przypis edytorski]
323. aksamit — miękka, krótko strzyżona tkanina. [przypis edytorski]
324. kort — rodzaj wełnianej tkaniny. [przypis edytorski]
325. spichlerz — magazyn do przechowywania zboża. [przypis edytorski]
326. lamus — magazyn staroci. [przypis edytorski]
327. pilśń — mocno zbity materiał wełniany. [przypis edytorski]
328. subiekt (daw.) — sprzedawca w sklepie. [przypis edytorski]
329. sangwin — brunatny odcień czerwieni przypominający kolor krwi (łac. sanguis). [przypis edytorski]
330. sepia — barwnik ciemnobrunatny. [przypis edytorski]
331. arsenał — dosł. magazyn broni, tu przen.: bogate zbiory. [przypis edytorski]
332. febra — tu: wysoka gorączka. [przypis edytorski]
333. cukry — dziś: cukierki. [przypis edytorski]
334. cynfolia — cienka folia z walcowanej cyny, materiał ozdobny. [przypis edytorski]
335. andrut — typ wafelka. [przypis edytorski]
336. wiszary (poet.) — urwiska a. roślinność czepiająca się kamieni. [przypis edytorski]
337. szaniec — ziemne umocnienie obronne. [przypis edytorski]
338. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
339. domino — rodzaj płaszcza z kapturem. [przypis edytorski]
340. bant — tu: wspornik zwiększający wytrzymałość półek. [przypis edytorski]
341. gawiedź — bezmyślny i natrętny tłum. [przypis edytorski]
342. bekiesza — rodzaj podszytego futrem męskiego płaszcza. [przypis edytorski]
343. chałat — długie, luźne okrycie, element tradycyjnego stroju żydowskiego w Europie wschodniej. [przypis edytorski]
344. kołpak — wysoka futrzana czapka w kształcie stożka. [przypis edytorski]
345. Wielkie Zgromadzenie — rada żydowska utworzona w V w. p.n.e. po powrocie z wygnania babilońskiego. [przypis edytorski]
346. poliszynel — postać z komedii dell’arte. W wielkiej tajemnicy opowiada publiczności sekrety pozostałych postaci, nieświadomy tego, że widzowie i tak zdążyli się już o nich dowiedzieć. Stąd powiedzenie „tajemnica poliszynela”. [przypis edytorski]
347. arlekin — postać z komedii dell’arte. Sprytny sługa, który oszukuje swojego pana na wiele przemyślnych sposobów, zawsze uwikłany w wątek romansowy. [przypis edytorski]
348. Wielki Synhedrion a. Wielki Sanhedryn — żydowska rada starszych. [przypis edytorski]
349. konglomerat — połączenie wielu zróżnicowanych elementów. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/schulz-sklepy-cynamonowe
Tekst opracowany na podstawie: Bruno Schulz, Sklepy cynamonowe; Sanatorium Pod Klepsydrą, red. Zofia Smyk, Biblioteka Klasyki, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1996
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja wykonana przez Fundację Nowoczesna Polska.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Paweł Kozioł, Aneta Rawska.
Okładka na podstawie: Double--M@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-3869-7
Uwagi (0)