Darmowe ebooki » Komedia » Szkoła żon - Molière (Molier) (czytaj książki online za darmo txt) 📖

Czytasz książkę online - «Szkoła żon - Molière (Molier) (czytaj książki online za darmo txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Molière (Molier)



1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Idź do strony:
moje prysły; 
Widzę, że łotrzyk umiał opętać jej zmysły, 
Że już ze wszystkiem ukradł mi całe jej serce, 
I wściekłość mnie porywa na tego wydziercę. 
Podwójna dzisiaj rozpacz w duszy mojej gości, 
I nie mniej niż w czci mojej, cierpię w mej miłości. 
Wściekam się, że jej chęci ku innemu płoną, 
I wściekam się, że moją czujność tak zwiedziono. 
Wiem, że aby ukarać tę nieskromną chętkę, 
Dość byłoby pozwolić jej chwycić tę wędkę, 
Że sama swym występkiem gubi się ta płocha; 
Lecz ciężko jest utracić to, co się tak kocha. 
O nieba! rozważywszy mój wybór tak długo, 
Trzebaż, abym jej wdzięków dziś uczuł się sługą? 
Wszakci nie ma rodziny, majątku, znaczenia, 
Zdradza moją opiekę, łaskę, me pragnienia, 
A jednak, ja ją kocham, pomimo jej zdradę, 
Tak, że życie me całe w tej miłości kładę. 
Ha, głupcze! Sam do siebie wściekam się z odrazy, 
Chciałbym się spoliczkować bodaj tysiąc razy. 
Pójdę do niej na chwilę, okiem tylko rzucę, 
Jak się zachowa po tej niegodziwej sztuce. 
Boże, oddal tę zmorę od mojego czoła, 
Lub też, jeśli twa wola odmienną jest zgoła, 
Daj mi choć, razem z smutną ozdobą na głowie, 
Hart ducha, którym błyszczą dzisiejsi mężowie. 
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
AKT CZWARTY SCENA PIERWSZA
ARNOLF sam.
W istocie, że mi trudno dzisiaj zagrzać kąta: 
Umysł mój się tysiącem trosk ciągle zaprząta, 
Jak w mym domu przywrócić spokój raz zmącony 
I znaleźć przed tym drabem środki do obrony. 
Z jakiem czołem przyjęła mnie znów ta zdrajczyni! 
Gdybyż bodaj cień żalu na to, co mi czyni: 
Nie! choć w me życie godzi jej zamach zbrodniczy, 
Widząc ją, rzekłby człowiek, że to trzech nie zliczy! 
Im bardziej ona zda się spokojna, pogodna, 
Tem okropniej się we mnie żółć porusza do dna; 
Cóż, gdy gniewu zapędy, od których drżę cały, 
Zwiększają jeszcze moje miłosne zapały. 
Byłem zły, zrozpaczony, wściekły na tę zdradną, 
A jednak nigdy mi się nie zdała tak ładną, 
Nigdy nie lśniły oczy jej równie błyszczące, 
Nigdy mnie tak nie parły pokusy palące; 
I czuję, że mi chyba przyjdzie zdechnąć marnie, 
Gdyby los na zawodu skarał mnie męczarnie. 
Jak to! miałżebym czuwać nad jej wychowaniem, 
Z czułością tak gorliwą, z tak szczerem oddaniem, 
Miałbym ją w domu swoim chować od maleństwa, 
Nadziei tyle wiązać do tego małżeństwa, 
Budzące się jej wdzięki śledzić tkliwym wzrokiem, 
I lat trzynaście chować ją tutaj pod bokiem, 
By młody błazen, co jej dziś przypadł do smaku, 
W mych oczach obrabował mnie z tego przysmaku! 
I to dzisiaj, gdy jest mi przez pół zaślubioną! 
Nie, tam do licha! jeszcze tego nie sądzono; 
Próżno się kręcisz, bratku; albo ja kark skręcę, 
Albo potrafię złamać te fochy dziewczęce, 
I odejdzie ci jeszcze ochota do śmiechu. 
  SCENA DRUGA
REJENT, ARNOLF. REJENT
Otóż i on. Dzień dobry. Przybywam w pośpiechu, 
By wygotować kontrakt wedle pańskiej myśli.  
  ARNOLF
myśląc, że jest sam, nie widząc ani nie słysząc rejenta:
Co tu robić?  
  REJENT
Form prawnych trzymać się najściślej. 
  ARNOLF
jak wyżej:
Trza dobrze rzecz obmyślić, bo znów się wykręci.  
  REJENT
Nic się tu nie uczyni przeciw pańskiej chęci.  
  ARNOLF
jak wyżej:
Muszę rzecz całą poddać największej rozwadze.  
  REJENT
Wystarczy, że ja pańską sprawę poprowadzę. 
Póki ja czuwam, nikt tu pana nie zaskoczy, 
Byś kwitował to, czegoś nie widział na oczy.  
  ARNOLF
jak wyżej:
Lękam się, że gdy sprawę uczynię widoczną, 
W całem mieście się z tego gadania rozpoczną. 
  REJENT
Ech, cóż, na to najłatwiej jest zaradzić przecie, 
I kontrakcik możemy ułożyć w sekrecie.  
  ARNOLF
jak wyżej:
Doprawdy, nie wiem, która tu droga wskazana?  
  REJENT
Zapis wdowi33 zależeć będzie od jej wiana.  
  ARNOLF
jak wyżej:
Kocham ją, i ta miłość całą sprawę wikła.  
  REJENT
Można więc cząstkę przyznać jej większą niż zwykła.  
  ARNOLF
jak wyżej:
Jak z nią postąpić? z której wziąć tę sprawę strony?  
  REJENT
Prawo jest, że mąż składa, na rzecz przyszłej żony, 
Trzecią część jej posagu; lecz to nic nie znaczy: 
Możemy wpisać więcej, gdy wolisz inaczej.  
  ARNOLF
jak wyżej:
Czyż... 
 
Spostrzega rejenta. REJENT
Praeciput34 z wspólnego majątku się złoży. 
Słowem, mówię, że przyszły jak zechce pomnoży 
Legat swej przyszłej.  
  ARNOLF
Co? Hę? 
  REJENT
Może się to zdarzyć, 
Jeśli ją bardzo kocha i chce ją obdarzyć: 
Czy zapis na przeżycie, prefix35, tak zrobiony, 
Że traci moc wszelaką z śmiercią pomienionej; 
Lub wieczysty, co na jej dziedziców też spada; 
Zwyczajowy, zależnie, jak go się układa; 
Lub wreszcie darowizna w formalnym sposobie, 
Co wiąże jedną stronę, lub też strony obie. 
Cóż wzruszasz ramionami? Czy ja na wiatr gadam? 
Czy pan myślisz, że pierwszy raz kontrakt układam? 
Któż mnie tu będzie uczył? Nikt, jak mi się zdaje. 
Czyż nie wiem, że w małżeństwie stanowią zwyczaje 
Wspólność dóbr nieruchomych, nabytych i własnych, 
Chyba, że się zastrzeże tę rzecz w punktach jasnych? 
Czyliż nie wiem, że trzecia część dóbr zaślubionej 
Wchodzi do wspólnej masy... 
  ARNOLF
Tak, co do tej strony, 
Wiesz pan wszystko dokładnie, lecz któż ci to przeczy?  
  REJENT
Pan, co mnie masz za głupca, gdy w tak ważnej rzeczy 
Wzruszasz mi ramionami, o, i miny stroisz.  
  ARNOLF
Człowieku, bestio, czy ty Boga się nie boisz? 
Ruszaj stąd, pókiś cały; nie drażnij mnie, proszę.  
  REJENT
Z pańskiej woli wezwano mnie tutaj, jak wnoszę?  
  ARNOLF
Tak jest, lecz odłożyłem sprawę po namyśle, 
I, gdy nadejdzie pora, znów po niego przyślę. 
Widzicie tę figurę! a natręt uparty!  
  REJENT
pokazując na głowę:
On zdaje się ma tutaj, i to nie na żarty.  
  SCENA TRZECIA
REJENT, GRZELA, AGATKA. REJENT
Wszak wyście mnie wzywali od niego.  
  GRZELA
Tak, panie. 
  REJENT
Nie wiem, jakie o swoim panu macie zdanie, 
Lecz ode mnie powiedzcie mu, proszę was o to, 
Że jest skończonym bzikiem. 
  AGATKA
Powiemy, z ochotą. 
  SCENA CZWARTA
ARNOLF, GRZELA, AGATKA. GRZELA
Panie...  
  ARNOLF
Chodźcie tu bliżej, niech was już nie straszę; 
Wy dobre, wierne druhy; znam oddanie wasze.  
  GRZELA
Panie, rejent...  
  ARNOLF
Zostawcie, nie ucieknie sprawa. 
Słuchajcie, na honor ktoś niecnie nastawa; 
Cóż za wstyd dla was, dzieci, hańba niesłychana, 
Gdybyście mieli stracić honor swego pana! 
Nie śmielibyście szukać ludzkiego widoku, 
Palcem by wytykano was na każdym kroku. 
Zatem, gdy rzecz obchodzi was nie mniej ode mnie, 
Musicie bacznie czuwać, by nikt potajemnie 
Nie wkradł się tu do domu; i, gdyby u bramy... 
  AGATKA
O, my nauki pana dobrze pamiętamy.  
  ARNOLF
Nawet gdyby usilnie starał się nakłonić... 
  GRZELA
Oho!  
  AGATKA
Już my tam wiemy, jak się trzeba bronić. 
  ARNOLF
Gdyby śpiewał cieniutko: „Grzesiu, serce moje, 
Wspomóż tkliwej miłości ciężkie niepokoje”.  
  GRZELA
Jesteś pan dureń.  
  ARNOLF
Dobrze. 
 
Do Agatki:
„Kochana Agatko, 
Ty, coś taka poczciwa i dobra jak rzadko...”  
  AGATKA
Jesteś pan bałwan.  
  ARNOLF
Dobrze. 
 
Do Grzeli:
„I gdzież widzisz zbrodnię, 
W chęciach serca, co kocha uczciwie i godnie?”  
  GRZELA
Jesteś pan hultaj.  
  ARNOLF
Świetnie. 
 
Do Agatki:
„Pewna śmierć mnie czeka, 
Jeśli się nie zlitujesz niedoli człowieka”.  
  AGATKA
Jesteś błazen, bezwstydnik.  
  ARNOLF
To, to; doskonale. 
 
Do Grzeli:
„Wszakże ja darmo od was nie żądam nic wcale; 
Bym kiedy był niewdzięcznym, tego nikt nie powie. 
Zresztą masz, Grzesiu, z góry; napij się na zdrowie; 
Weźże i ty, Agatko; ot, kup sobie szmatek:  
 
Oboje wyciągają ręce i biorą pieniądze.
To tylko mej wdzięczności maleńki zadatek, 
A za to wszystko, proszę jeno łaski tyle, 
Bym swoją ubóstwianą mógł ujrzeć przez chwilę”. 
  AGATKA
szturchając go:
Gadaj zdrów.  
  ARNOLF
Dobrze. 
  GRZELA
szturchając go:
Precz stąd. 
  ARNOLF
Pysznie. 
  AGATKA
szturchając go:
W swoją drogę. 
  ARNOLF
Dobrze. Hola! Już dosyć.  
  AGATKA
No! Lepiej nie mogę. 
  GRZELA
Cóż, czy po pańskiej myśli wszystko się odbyło?  
  ARNOLF
Tak, dobrze, lecz pieniędzy brać nie trzeba było.  
  AGATKA
Jakoś nam najzupełniej to wypadło z głowy.  
  GRZELA
Może mamy powtórzyć? Ja jestem gotowy.  
  ARNOLF
Dosyć. Idźcie do domu.  
  GRZELA
Może pan spróbuje. 
  ARNOLF
Nie, mówię. Teraz idźcie, gdy wam rozkazuję. 
Zostawiam wam pieniądze. Rad jestem niezmiernie. 
Zatem: baczność; i służyć mi trzeźwo a wiernie.  
  SCENA PIĄTA
ARNOLF sam.
Jako szpiega, nie tracąc czasu po próżnicy, 
Wezmę szewca łatacza tu z rogu ulicy. 
Ją zamknę w domu, wszystkim przystępu zabronię 
Straż zaciągnąwszy czujną, a zwłaszcza przegonię 
Na cztery wiatry wszystkie baby, peruczarki, 
Handlarki wstążek, chustek, wszelkie koronczarki, 
Cały ten kram, co jeno knuje po cichutku, 
Jak by miłostka jaka mogła dojść do skutku. 
Znam dobrze świat i żadna sztuczka mi nie obca. 
Dużo sprytu musiało by być w głowie chłopca, 
Gdyby jej zdołał przesłać bodaj liścik mały. 
  SCENA SZÓSTA
ARNOLF, HORACY. HORACY
Szczęśliwe losy pana mi tutaj zesłały. 
W ładnych opałach byłem, daję panu słowo. 
Idę sobie przed chwilą, z skłopotaną głową, 
Gdy widzę, jak Anusia sama, na balkonie 
Rączki oparłszy, również w zamyśleniu tonie. 
Widząc mnie, znak mi daje i spieszy, by drzwiczki 
Otworzyć do ogrodu wiodące z uliczki; 
Ale ledwo znaleźliśmy się w jej izdebce, 
Gdy nagle „Idzie, idzie” po cichu mi szepce, 
I, zanim myśli moje zgromadzić potrafię, 
Już, jej rączką popchnięty, znalazłem się w szafie. 
Wpada tyran: ja, siedząc cicho w swem więzieniu, 
Słyszałem, jak po izbie przebiega w milczeniu, 
Wzdychając gniewnie, to znów żałośnie na poły, 
Pięściami raz po razu grzmocąc wszystkie stoły, 
Kopiąc małego pieska, co mu stanął w drodze, 
I rozrzucając wszystkie szmatki po podłodze. 
Potłukł nawet, nie wiedząc już w złości, co robi, 
Wazon, co w pokoiku jej kominek zdobi. 
Musiał kozieł rogaty już przejrzeć bez mała 
Tę sztuczkę, co mu kiedyś tak dzielnie spłatała. 
Wreszcie, po dobrej chwili tych wariackich marszy, 
I na niewinnych sprzętach swoją złość wywarłszy, 
Zazdrośnik, mimo że w nim furia nie wychłódła, 
Wypadł wreszcie z pokoju, a ja z mego pudła. 
Jednakowoż, ze względu na tę przykrą postać, 
Baliśmy się już dłużej ze sobą pozostać. 
To było zbyt zuchwałe; za to dzisiaj w nocy 
Do pokoju się zakraść mam przy jej pomocy. 
Zakaszlnąwszy po trzykroć, dam jej znać o sobie; 
Ona okno otworzy w nieznacznym sposobie, 
Przez które, po drabinie, z pomocą Anusi, 
Jakoś człowiek do środka przedostać się musi. 
Z panem jednym tą wielką nowiną się dzielę: 
Miło, gdy szczęście nasze znają przyjaciele: 
Choć nie wiem jaką słodycz serca wnętrze czuje, 
Jeśli nikt nie wie o tem, czegoś mu brakuje. 
Zresztą, wiem, jak obchodzą pana moje sprawy. 
Bądź zdrów. Trza się zakrzątnąć koło mej wyprawy. 
  SCENA SIÓDMA
ARNOLF sam.
Jak to! los, co upiera się przy mej zagładzie, 
Ciągle, wiecznie, we wszystkiem chce mi stać na zdradzie? 
Raz po razu tych dwojga podstępy zuchwałe, 
Czujności mej niweczyć będą gmachy całe? 
Mam być zmieniony w dudka, w mych lat męskich kwiecie, 
Przez młodego szaleńca i głupiutkie dziecię? 
Jak stateczny filozof, lat przeszło dwadzieście36, 
Na smutną dolę mężów patrzyłem w tem mieście, 
Śledząc wszystkie objawy przygody tak zdrożnej, 
Od której pewnym nie jest najbardziej ostrożny; 
Z cudzych losów zasady czerpiąc niewzruszone, 
Szukałem środków, aby, skoro pojmę żonę, 
Ochronić czoło swoje od smutnej postaci 
I chlubnie je wyróżnić spośród czół mej
1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Idź do strony:

Darmowe książki «Szkoła żon - Molière (Molier) (czytaj książki online za darmo txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz