Darmowe ebooki » Wiersz » Nieznana podróż Sindbada Żeglarza - Bolesław Leśmian (jak czytać książki w internecie txt) 📖

Czytasz książkę online - «Nieznana podróż Sindbada Żeglarza - Bolesław Leśmian (jak czytać książki w internecie txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Bolesław Leśmian



1 2 3 4
Idź do strony:
wzajemną!  
 
Wyjdzi z marzenia, z omdlenia i z chaty!...» 
I wyszła, pustkę czyniąc we świetlicy, 
I zawołała szeptem, jak w zaświaty:  
 
— «Patrz na mnie i pozbawiaj tajemnicy! 
Bo z dawna pragnę wszystką męką ciała 
Odbić się w czyjejś szerokiej źrenicy! 
 
Dlategom taką chatę zbudowała, 
Ażebym widna była w mej niemocy 
Gwiazdom i słońcu! Wszystkiemu, co pała!...  
 
Widział mnie sen mój własny, sen sierocy, 
I widział motyl i bąk pełen znoju, 
Jak mię samotność utrudza po nocy! 
 
Bezczynna — w chaty przezroczej postoju 
Nieustannością wonnego istnienia 
Poiłam ducha, bo pragnął napoju. 
 
Czy i ty także doznajesz pragnienia? 
Patrz we mnie — w piersi i w duszę i w lice, — 
I stóp różowość uważ od niechcenia!... 
 
A jam rzekł, patrząc w moją samotnicę: 
— «Skąd twa ze światem na wyspie rozłąka? 
Gdzie twa ojczyzna? Kto twoi rodzice?»  
 
— «Rodzice?... Słuchaj: w pamięci się błąka 
Ni to twarz słońca... ni to żar zbyteczny... 
I po raz pierwszy ujrzana gdzieś łąka...»  
 
Więc zrozumiałem, że ją traf słoneczny 
Stworzył i ciała białośnieżną ciszę 
Rozśpiewał nagle w purpury zgiełk wieczny —  
 
I rozkołysał w znój — i wciąż kołysze... 
A gdym w nią patrzał — tak znojną bezkreśnie, 
Myślałem, że z patrzenia zaniedyszę!  
 
A ona rzekła: «Przemijam boleśnie: 
Śnią mi się nocą ognie i szkarłaty, 
Barw ostateczność przeraża mię we śnie!... 
 
Dzień bywa jeno we kwiaty bogaty, 
A że prócz kwiecia — nikogo wokoło, 
Więc do zmęczenia zrywałam te kwiaty!»  
 
Mówiła jeszcze, że nieraz na czoło 
Kładła dłoń własną tak zwinnym odruchem, 
Jak czyjąś obcą — zdradziecko wesołą... 
 
A raz — niedawno — że stała się duchem 
I, jak w głąb sadu, poszła w niewidzialność, 
Szumiącą kędyś — nad urwiskiem głuchem...  
 
Pytała jeszcze, czy wierzę w upalność 
Słońca — w ogrody, widziane przelotem, 
Od których w oczach mży sama oddalność...  
 
A jam jej mówił o wszystkiem i o tem, 
Jak ducha w morzach nie mogłem pomieścić, 
Ani utwierdzić pod gwiezdnym namiotem —  
 
Ani po kwiatach w ciszę rozszeleścić! 
I o dziewczynie, co tak nie umiała 
Ni łkać, ni pragnąć, ni kochać, ni pieścić —  
 
Ni snem się w niebo zamierzyć, jak strzała, 
Ani wysłuchać modlitwy, szeptanej 
Przez własną duszę do własnego ciała...  
 
I gdym to mówił, wspomnieniem zdyszany, 
Ona te słowa w rozszerzone oczy 
Brała, jak w głębie cienistej altany.  
 
I odgarniała natrętnych warkoczy, 
Ażeby przydać uwagi żałobie 
Swego słuchania — boleśnie ochoczej.  
 
I rzekła, dłonie załamując obie: 
— «Czy tamtą mogę tem zwalczyć, że jestem?... 
Tem tylko jednem, że jestem przy tobie?» 
 
A wymówiła to niemal szelestem 
Warg, którym własne bruździły korale, 
I niemal głosu już echem dwudziestem...  
 
— «Tamta — szepnąłem — nie godna jest wcale 
Trwogi słów twoich! I gdyby tak można 
Myślą śmierć zadać pomimo oddale...» 
 
— «Zabijmy! — rzekła nagła, nieostrożna — 
Myślą zabijmy! Niech z czarów jej życia 
Nie pozostanie nawet mgła rozdrożna!»  
 
I wyrzuciła z warkoczów ukrycia 
Dłonie, jak z nagle rozdwojonej szaty, 
I wyciągnęła usta, jak do picia... 
 
Wszystkie nam naraz zaszumiały kwiaty. 
 
III
Im się uważniej przyglądam dziewczynie 
Od wschodu słońca, aż do gwiazd pokazu, 
Tem senniej dusza w domysłach mi ginie.  
 
Spytany nawet z błękitów rozkazu 
O barwę oczu i współbarwę włosa, 
Nic bym nie umiał powiedzieć od razu. 
 
Bo o poranku, skoro świt i rosa, 
Na piersi mojej z uśmiechem omdlewa 
Błękitnooka i złocistowłosa.  
 
Lecz kiedy wieczór mrokami obrzmiewa, — 
Ciemnieją włosy, zmierzchają źrenice 
I kruczym splotem nęci czarnobrewa...  
 
Próżno pieszczotą badam tajemnicę, 
Wargami pijąc rozkosz tej przemiany, 
Co w jednej — dwie mi daruje siostrzyce.  
 
Jak gdybyś rozlał sen jeden w dwa dzbany 
I jagód przydał dla samej czerwieni 
I dla wonności, ku słońcu wywianej!  
 
Gdy myślę o tem — to w oczach się mieni, 
A dusza cudów nasłuchuje czujnie, 
Bo kochać tylko umieją — zdziwieni!... 
 
Zaprawdę — byłem kochany podwójnie: 
Inaczej z rana i zmierzchem inaczej, 
Dwóm snom odmiennym dając ramion spójnię! 
 
I w niezrozumień upojnej rozpaczy 
Zaprzepaszczałem w dziwach tego ciała 
Zmyślnego ducha niepokój tułaczy,  
 
Wobec tych kwiatów, gdzie rosa mży biała, 
Wobec księżyca, co wzdyma się złotem — 
Nieraz w objęciach moich — wieczorniała...  
 
Wieczorniejącą — spytałem przelotem 
Szeptów, zdyszanych podziwem rozkoszy, 
Czy wie, że inna?... Nie wiedziała o tem...  
 
Ale w niewiedzy, na pozór macoszej, 
Czuła, że coś w niej na wieczór się zmienia, 
Coś się przebarwia — i czai — i płoszy... 
 
Czuła przeróżność wonnego istnienia 
I wszechmożliwość, i wszechniespodzianość, 
I uśmiechnięty czar niezrozumienia... 
 
I tajemnicy znojność i różaność, 
I Boga czuła, niby dąb szumiący, 
Pod którym ciała spoczywa pijaność!  
 
A, zrozumiawszy, że sama — niechcący — 
Jest między dziwy wliczona i róże, 
Wyszła z mych objęć w świat, zmrokiem gorący —  
 
I na pobliskie wszarpnęła się wzgórze, 
I tam — w kiężyca wielkiem posrebrzysku 
Stanęła — czerniejąca na lazurze! 
 
— «Chce mi się pląsać tu właśnie — w rozbłysku, 
By zbadać pląsów zadumą przekorną, 
Czem byłam w chaty przezroczej schronisku?  
 
Rankiem — zaranną, wieczorem — wieczorną, 
Wobec bezkresów, jak one — bezkresną, 
A wobec jezior, jak one — jeziorną... 
 
W polu mi — polno, a w lesie mi — leśno, 
Dość mi wbiec w gęstwę, by stać się tam drzewną 
Zmorą, dębowi jakiemuś rówieśną!... 
 
Chcę nagłą wiedzę o sobie, snem śpiewną, 
I już od dzisiaj w duszy nieustanną 
Głosić ze wzgórza w tę ciszę rozwiewną!  
 
Chce mi się w śnieżność księżyca wbiec sanną 
Wzwyż rozszalałą, nim szepniesz ust skrajem 
Czy mnie wieczorną wolisz, czy zaranną?... 
 
A choć obydwie zazdrosne nawzajem, 
Obydwóm przysiąż zarówność kochania, 
Bo my ci obie grzech wszystek oddajem!  
 
Przysiąż, że nigdy z mych piersi posłania 
Nie zdźwigniesz ducha, by ująć mu trudu 
Wiekuistego nad szczęściem czuwania!  
 
Że będziesz — wzorem złotego gwiazd ludu 
Śnił bezrozłąkę swej duszy z błękitem, 
Choćby ją uląkł snu nadmiar i cudu!  
 
Że nie zawołasz wspomnieniem ukrytem 
Dziewczyny tamtej, dziewczyny zwyczajnej 
Przy mnie, co jestem dwóch w jednej rozkwitem! 
 
Że w pieśni leśnej i w pieśni ruczajnej 
Będziesz wyznawał odtąd mimowolność 
Serca, chciwego swobody rozstajnej!  
 
Przysiąż na bogów do śmierci niezdolność, 
Że mi nie zbiegniesz hen — w niemiłowanie, 
W głuchą bezleśność i w nudną bezpolność!...»  
 
— «Przysięgam tobie, że w żadne rozstanie 
Nie ujdę duchem z twojego objęcia, — 
Gdzie miłość moja — tam moje otchłanie!  
 
I będę chłonął czar twego zaklęcia, 
Bezrozum szczęścia i zamrocz pieszczoty 
Długo — bez przerwy — aż do wniebowzięcia!  
 
Aż bóg nade mną, niby wiszar złoty, 
Szumiąc w bezmiarach bujnością potęgi, 
Stłumi pląs serca i głowy zawroty!»  
 
I jeszcze pełen dreszczu i przysięgi — 
Biegłem ku wzgórzu, jak fala do brzegu, 
Srebrnem bezdrożem księżycowej wstęgi.  
 
Czekała na mnie — na szał mego biegu, 
Nucąc i piersią, i kibicią całą 
Od stóp do głowy — pieśń bez słów szeregu... 
 
Jak gdyby tańcem zakłócone ciało, 
Że mu ciężyła słów żmudna osłona, 
Samym słów brakiem — swą nagość śpiewało!...  
 
Tak śpiewającą — porwałem w ramiona 
I w znak przegiąłem — jeszcze śpiewającą — 
Czując, jak w niej — przegiętej — śpiew ten kona... 
 
I jak od tego skonu — sny się mącą... 
 
 
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
IV
Czym się spodziewał, czylim to przeczuwał, 
Że tęsknotami powrócę w te światy, 
Gdzie się szał dawny tumanem osnuwał?  
 
Choćbyś piękniejszą dziewczynę przez kwiaty 
Innych ogrodów wypatrzył w podróży — 
Cóż ci z jej piękna, ty — bólu skrzydlaty?  
 
Czar, dobrze znany, już się nie powtórzy, — 
A inny? Nie chcesz innego! Chcesz właśnie 
Tych samych dreszczów i tej samej burzy!  
 
Ja — Sindbad, żeglarz — zabłąkany w baśnie, 
Gdzie mgła naokół wspomnieniem wysnówna, 
Mam ducha, który bez błysku — nie gaśnie! 
 
A w miłowaniu — nikt mi nie dorówna, 
Chyba, że serce zbezwładni tęsknota, 
Córka księżyca — blada Księżycówna!  
 
Umiem ja różą naznaczyć te wrota, 
Które w noc trzeba pukaniem zakłócić, 
By się rozwarły na jasność żywota.  
 
Umiem miłości ów przepych przywrócić, 
By ci się stała, jako śmierć, jedyna — 
Umiem się dąsać, weselić i smucić —  
 
I kazać komuś, co mnie nie wspomina, 
By wielkim cieniem legł na mojej duszy, 
Jak na słonecznym zegarze — godzina!  
 
Z tym cieniem w drzewnej zapodziany głuszy, 
Czułem, jak za mną tęsknota w ślad kroczy, 
Żem do rąk mógł ją brać, jak kij pastuszy.  
 
Wówczas mnie dziewczę pytaniem zaskoczy: 
— «Czemu, gdy pytam, czuję się zuchwała?... 
Czemu natrętna, gdy patrzę ci w oczy?...  
 
Czemu mnie pieścisz nie tak, jakom chciała, — 
Jakby się twoje oduczyły dłonie 
Pochłaniać ślepo kształt mojego ciała?  
 
Choć ja — w objęciu, choć ja — na twem łonie, 
Lecz nie ja — w duszy i tam — pod powieką: 
Ty patrzysz w inną, całując me skronie!... 
 
Dreszcz, ze mnie wzięty, na tamtą — daleką 
Przenosisz w myśli, jak skradzioną falę, 
Która się nagle rozminęła z rzeką!  
 
Czyli przysięgi, szeptane mi w szale, 
Dziś przeciwszałem okrutnym radosne, 
Jak darowane odbierzesz korale?»  
 
A ja jej na to: «Przysięgi miłosne 
Mogą i muszą, i chcą być złamane! 
I cóż, że wiosna przysięga na wiosnę? 
 
I cóż, że harfa na struny harfiane 
Przysięga wierność jednemu śpiewowi? 
Zemszczą się kiedyś te — niewyśpiewane!  
 
Nie jedną zorzą niebo się różowi! 
A dusza, niby ta zieloność drzewna, 
Od złotych żuków roi się i mrowi...»  
 
Na to dziewczyna odpowie mi gniewna: — 
«Dałam twym żukom do syta napoju: 
Dwoistość czaru, ja — baśni królewna.  
 
Dałam sen różny — w mych piersi rozdwoju: 
Oczy z chmur czerni i oczy z błękitu, 
Włos hebanowy i złoty od znoju. 
 
Dałam ci zmienną przerzutność zachwytu 
Z hebanu w złoto, z ciemności w purpurę, 
Z tajemnic nocy — w oczywistość świtu!  
 
Po spadłej rosie rozpoznajże chmurę, 
Z którejś brał w usta napoje wciąż nowe, 
Wiedząc, że sycą, a nie wiedząc — które... 
 
Lecz dziś?... O, gdybyś mieczem rozciął głowę, 
Gdzie wre to, czem się kiedyś w śmierci zdrzemnę, 
I zajrzał nagle w mroki rubinowe — 
 
Tobyś wyśledził morderstwo nikczemne, 
Co się tam wiecznie po ciemku odbywa, 
I krwawych poszlak ślady potajemne!  
 
Tyś mi poszepnął tę myśl! Ja — zgadliwa — 
Jak oswojoną wzięłam ją gadzinę, 
A myśl ta parzy, jak złota pokrzywa!  
 
Tak! w myśli — tamtą zabijam dziewczynę! 
Nieraz mi głowę kołysząc w swej dłoni, 
Kołyszesz razem i jej zwłoki sine...  
 
Choć upojona od rosy i woni — 
Przekleństwem krwawem potrafię ja jeszcze 
Dosięgnąć tamtej, co twarz ci snem płoni. 
 
I jej śmierć tobie wesoło obwieszczę, 
Jak rozśpiewana jej zgonem mogiła! 
A słów nie będzie, będą tylko — dreszcze...  
 
Będzie pląs ciała, któremu ulżyła 
Ta nieobecność nagła w całym świecie 
Drugiego ciała!...» 
I gdy tak mówiła, 
 
Wspomniałem, nie chcąc, że sam już... raz... przecie,  
Czując w niej taki pląs bez wysłowienia, 
Biegłem — znęcony — przez świateł zamiecie... 
 
Że myśli nasze hen — w krainie cienia 
Już się spotkały — jawne i namiętne, 
Bom śmierci owej też pragnął — bez chcenia... 
 
I mnie by takie ulżyło doszczętne 
Zniknięcie w świata całego bezmiarach 
Tamtego ciała, co było niechętne! 
 
Niechęć ta za mną szła po wyspy jarach, 
Jak pies, co w oczy zaglądając pana, 
Wyje na księżyc, odbity w ich szparach.  
 
Cóż mi zostało? Pył złoty — mdła piana! 
I owo wiecznie zdyszane wspomnienie — 
I w szkarłat własny zapatrzona rana!  
 
I słów zdziwionych nagłe zniechęcenie, 
Gdy, zamiast łączyć w śpiew różnic przewinę, 
Bezśpiewne w otchłań spadają, jak cienie...  
 
A gdy te cienie przynęcą dziewczynę, 
Wnet ją otoczy i smutek, i złuda, 
Niosąc jej nagłą śmierci bezprzyczynę. 
 
Bo komu pierwsza miłość się nie uda, 
Goniąc za inną — zemsty nie pokona 
I depcze w drodze napotkane cuda.  
 
A kogokolwiek pochwyci w ramiona, 
Tego pchnie, pieszcząc, na własną pochyłość, — 
I nikt nie zgadnie, że winna wciąż — ona...  
 
I nikt nie zgadnie, jakich żądz zawiłość 
Chce snem rozstrzygnąć na piersi dziewczęcej, 
Co w pocałunkach widzi tylko — miłość.  
 
Im pieści znojniej, im chciwiej, im więcej, 
Tem ci żarliwsze skarg jego płomienie, 
Tem odechciewa pewniej i goręcej! 
 
1 2 3 4
Idź do strony:

Darmowe książki «Nieznana podróż Sindbada Żeglarza - Bolesław Leśmian (jak czytać książki w internecie txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz