Darmowe ebooki » Wiersz » Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki... - Juliusz Słowacki (czytanie ksiązek online TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki... - Juliusz Słowacki (czytanie ksiązek online TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki



1 2
Idź do strony:
Juliusz Słowacki Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki...

 

Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska.

Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki... Strona tytułowa Spis treści Początek utworu Przypisy Wesprzyj Wolne Lektury Strona redakcyjna
Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki...
Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki 
Szukając jednej prawdy człowiekowi, 
Śród tęcz chodziłem skalnych — przez obłoki, 
I rzekłem: «Wola ich nie zastanowi, 
 
Człowiek nie wyrwie piorunu z chmurzycy, 
Lecących niby stadami srebrnemi 
Gwiazd nie zatrzyma — ani z błyskawicy 
Miecza ukuje, chcąc być panem ziemi...» 
 
I byłem jeszcze tam, gdzie Ateńczyki 
W lasach oliwnych gwarzyli poważnie, 
Duchem być sądząc wodę lub płomyki1, 
A prawdą: przeciw nędzom stać odważnie. 
 
Więc i tam, Panie! pod tymi niebiosy 
Turkusowymi, kiedym słuchał blady, 
Leciały do mnie różne prawdy głosy, 
Jak echa od harf umarłej Hellady. 
 
A jednak smętny odszedłem od echa 
Partenońskiego, gdzie marmur różany 
I gładki — wiecznie z nieba się uśmiecha, 
Jak Wenus w srebrne wracająca piany, 
 
Skąd była wyszła kwiatem. — I tak, Boże! 
Słuchałem znowu lecących bocianów, 
Które się wlekły girlandą przez morze, 
A niosły mi pieśń z mych ojczystych łanów. 
 
Ale i głosy ptaków nic nie rzekły 
Rozumieć tworów nieumiejącemu, 
Tylko girlandy smętnych jęków wlekły, 
Szum skrzydeł dając wiatrowi wielkiemu, 
 
A smętek morzu... Lecz teraz, o Panie, 
Radosny jestem i rozweselony, 
Przyszedłszy na to natury poznanie, 
Które mi staje za2 skarby i trony 
 
A z Ciebie wyszło... 
Niechże nie powiada 
Człowiek, że w moich słowach kościołowi 
Jaka nienawiść jest lub jaka zdrada 
Albo strach jaki... 
Bośmy w nim nienowi, 
 
Bośmy go dawniej, pełni złotej wiary — 
Ani krwi nie żałując, ani stali — 
Stroili w straszne tureckie sztandary, 
A sztandarami w miesiące ubrali, 
 
A miesiącami dzisiaj błyszczy tymi 
I tą odwieczną sztandarów purpurą, 
Błyszczy jakoby pióry anielskimi 
Pod Apeninu rozwinięty górą. 
 
Oto więc proszę, aby mi na progu 
Pozwolił z mego narodu żebraki3 
Usiąść, a nie siał tam ciernia i głogu, 
Gdzie człowiek zbity niby orzeł jaki 
 
Piersią upadnie... Proszę, niech już przecie 
Z litości nad swą wiarą wyziębioną 
Pozwoli, że kto czarta w nim rozgniecie 
I z błyskawicą się zetrze czerwoną, 
 
Pozwól, że strzegąc krzyżowego znaku 
I polskiej wiary, i Boga Rodzicy 
Polak aż w kościół wjedzie na rumaku, 
Z szablą dobytą na pół i w przyłbicy. 
 
Ledwom to wyrzekł, ktoś wykrzyknął: «Roma! 
Nie jesteś ty już panią i królową, 
Boś jest jak szatan cielesny łakoma, 
A niższa sercem od ludów i głową». 
 
Spojrzałem wtenczas, kto w powietrzu gada, 
A oto obok jednego grobowca, 
Na którym w locie jaskółka usiada, 
Tak jest samotny, a biały jak owca, 
 
Na ciemnej tych pól kampańskich zieleni, 
Na którą słońce, gdy bije, to broczy, 
I niby dawną, rzymską krwią rumieni, 
I niby w jakiś sen wtrąca proroczy, 
 
Ujrzałem mary dwie, niby młodzieńca 
Z dziewicą, cudnej i smukłej urody, 
Braniem łącznego zatrudnionych wieńca 
Albo czerpaniem łez źródlanej wody, 
 
Która z fontanny dawnej po Rzymianach, 
Rzadkie już perły srebrzyste sypała, 
Oboje bowiem byli na kolanach 
Przed nią, a ona, ta fontanna, stała 
 
Płacząca... Rzekłem więc: «Czego szukacie 
I czemuście tu klękli przed źródłami?» 
Na ten głos obie cudowne postacie 
Wyprostowały się mówiąc: «My sami 
 
Nie wiemy, czemu u zrzódeł4 tej wody 
Schylamy kolan, nie mając ni dzbanka, 
Ani potrzeby picia i ochłody, 
Ani trzód, jako gdzieś Samarytanka». 
 
Na to im rzekłem: «Wiem, czego szukacie 
I czego chcecie od zrzódeł». — A oni: 
«Od zrzódeł, które są w powojów szacie, 
Piękności tylko żądamy i woni». 
 
«O biedni! — rzekłem — piękność, woń i świéca 
Jest w duchu... a wy na zewnątrz wyciekli 
Jak rozwiązana w chmurze błyskawica». 
 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Przypisy:

1. duchem być sądząc wodę lub płomyki (daw.) — we współczesnej składni: sądząc, że duchem jest woda lub płomyki; nawiązanie do różnych szkół staroż. greckiej filozofii przyrody: Tales z Miletu (ok. 620 p.n.e. – ok. 540 p.n.e.) uznawał za pierwotną zasadę świata wodę, zaś Heraklit z Efezu (ok. 540 p.n.e. – ok. 480 p.n.e.) ogień. [przypis edytorski]

2. stawać za coś — zastępować coś. [przypis edytorski]

3. z (...) żebraki (daw.) — dziś popr. forma N. lm: z żebrakami. [przypis edytorski]

4. zrzódło (daw.) — źródło; Słowacki stosuje niekonsekwentnie i zamiennie obie formy. [przypis edytorski]

Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?


Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.

Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/wiesz-panie-izem-zbiegal-swiat-szeroki

Tekst opracowany na podstawie: Juliusz Słowacki, Dzieła Juliusza Słowackiego. Pierwsze krytyczne wydanie zbiorowe, t. I., Wiersze drobne, wyd. Bronisław Gubrynowicz, Lwów 1909

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Marta Niedziałkowska, Aleksandra Sekuła.

Okładka na

1 2
Idź do strony:

Darmowe książki «Wiesz, Panie, iżem zbiegał świat szeroki... - Juliusz Słowacki (czytanie ksiązek online TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz