W obliczu końca - Marian Zdziechowski (czytanie książek na komputerze txt) 📖
Krótki opis książki:
Kilkanaście szkiców profesora Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie publikowanych wcześniej w prasie, wybranych przez autora i wydanych w formie książki rok przed jego śmiercią. Pesymizm, dominujący w poglądach Zdziechowskiego, skłania go do przekonania, że „Stoimy w obliczu końca historii. Dzień każdy świadczy o zastraszających postępach dżumy moralnej, która od Rosji sowieckiej pędząc, zagarnia wszystkie kraje, wżera się w organizmy wszystkich narodów, wszędzie procesy rozkładowe wszczyna, w odmętach zgnilizny i zdziczenia pogrąża”.
Chociaż według słów autora treścią tych tekstów, „jak w ogóle wszystkiego, co po wojnie pisałem, jest walka z bolszewictwem”, dotyczą różnorodnej tematyki, począwszy od masonerii, poprzez opis terroru bolszewickiego, rozważania na temat przyczyn upadku cywilizacji rzymskiej i wad demokracji, analizę francuskiego antyromantyzmu, na mowach okolicznościowych skończywszy. Zbiór zawiera również studium O okrucieństwie, opublikowane w formie książkowej w roku 1928.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Marian Zdziechowski
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «W obliczu końca - Marian Zdziechowski (czytanie książek na komputerze txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Marian Zdziechowski
class="foreign-word">Tytuł brzmi: „Rozpętanie piekła” — Dr. Adolf Ehrt und Dr. Julius Schweikert, Entfesselung der Unterwelt, Eckart Verlag, Berlin 1933. [przypis autorski]
383. der Bolschewist ist ein dämanisch Besessener (niem.) — bolszewik jest opętamy przez demona. [przypis edytorski]
384. Zrozumienie tego było punktem wyjścia do badań i rozważań naszych... — por. ibid., s. 208. [przypis autorski]
385. to, co świat przeżywa obecnie, nie ma żadnych analogii... — ibid., s. 318. [przypis autorski]
386. człowiek bezbożnym z natury nie jest, ale w najgłębszej istocie swojej jest bałwochwalcą — L’homme n’est pas naturellement impieux, mais il est essentiellement idolâtre. [przypis autorski]
387. Walhalla (mit. germ.) — zaświaty, kraina wiecznego szczęścia; zamek najwyższego boga germ. Odyna, w którym gości on poległych chwalebnie na polu bitwy wojowników; tu użyte błędnie jako siedziba wszystkich bogów, tj. kraina Asgard. [przypis edytorski]
388. Walką z bolszewictwem, z bolszewizmem, z naszym polskim półbolszewizmem były moje mowy rektorskie, walką były o duszę młodzieży — Pod tym tytułem wyszły w Wilnie 1927 r. [przypis autorski]
389. Czyngis-chan (1162–1227) — władca mongolski, jeden z największych zdobywców w historii, twórca imperium mongolskiego; znany z brutalności swoich kampanii wojennych. [przypis edytorski]
390. planu bowiem wielkiej ofensywy nie zarzucając, umiejętnie wprowadzają w czyn to, co wojskowi strategią Czyngis-chana nazywają... — por. M. Zdziechowski, Od Petersburga do Leningradu, 1934, s. 130. [przypis autorski]
391. Baudoin de Courtenay, Jan Niecisław Ignacy (1845–1929) — największy polski językoznawca, uznawany za jednego z najwybitniejszych w historii lingwistyki. [przypis edytorski]
392. W lipcu 1920 roku, gdy nawała bolszewicka zbliżała się do Warszawy i wezwano młodzież do świadczeń wojskowych i do służby ochotniczej, pewien młody urzędnik... — por. M. Zdziechowski, Europa, Rosja, Azja, Wilno 1923, s. 202. [przypis autorski]
393. Brzozowski, Stanisław (1878–1911) — filozof i krytyk literacki; znany głównie jako autor Legendy Młodej Polski (1909) oraz „pierwszej polskiej powieści intelektualnej” pt. Płomienie (1908), przedstawiającej losy młodego polskiego szlachcica, buntownika i rewolucjonisty, oraz dzieje ruchu rewolucyjnego w latach 70. i 80. XIX w. [przypis edytorski]
394. skir (daw.) — rak, nowotwór złośliwy. [przypis edytorski]
395. Adolf Bocheński znakomicie określił tę dzisiejszą bolszewizującą Polskę — w „Problemach” z 15 grudnia 1934 r. [przypis autorski]
396. Światowy obrót handlowy zmniejszył się o 60%, bezrobotnych jest przeszło 30 milionów — Por. G. Blondel, Le Désequilibre du monde w „Gazette de Hongrie”, 1935, nr 8. [przypis autorski]
397. Hercen, Aleksandr Iwanowicz (1812–1870) — rosyjski pisarz, myśliciel i działacz społeczno-polityczny, zwolennik poglądów rewolucyjno-demokratycznych, stworzył doktrynę socjalizmu rosyjskiego, który miał powstać z pominięciem fazy kapitalizmu; popierał ruch rewolucyjny okresu Wiosny Ludów oraz powstanie styczniowe w Polsce. [przypis edytorski]
398. vive la mort (fr.) — niech żyje śmierć. [przypis edytorski]
399. Hello, Ernest (1828–1885) — francuski pisarz katolicki, autor książek i artykułów o filozofii, teologii i literaturze. [przypis edytorski]
400. kędy (daw.) — gdzie. [przypis edytorski]
401. Foerster, Friedrich Wilhelm (1869–1966) — niemiecki pedagog i socjolog, głosiciel potrzeby moralnego-religijnego odrodzenia ludzkości na gruncie chrześcijaństwa. [przypis edytorski]
402. Miliony zagłodzonych, miliony wymordowanych, miliony torturowanych tam istot ludzkich... — M. Zdziechowski, Walka o duszę młodzieży, s. 30. [przypis autorski]
403. włościanin (daw.) — chłop. [przypis edytorski]
404. sowchoz — państwowe gospodarstwo rolne w ZSRR. [przypis edytorski]
405. Oto wyjątki z kilku listów otrzymanych stamtąd w r. 1933–1934 — por. Hł. Ł. Głód na Ukrainie i jego przyczyny, Warszawa 1934. [przypis autorski]
406. z całą precyzyjnością zorganizowano głód na całym ukraińskim obszarze etnograficznym w latach 1932–3 — por. M. M., ZSSR — Rzeczywistość, Warszawa 1937, s. 12–14. [przypis autorski]
407. Dziś możemy czytać opowiadania uciekinierów o ruinie... — por. M. M., ZSSR — Rzeczywistość, Warszawa 1937, s. 76. [przypis autorski]
408. przeżyć bezradosne radości bolszewika — por. [Fülöp Miller], Geist und Gesicht des Bolschevismus, Amalthea Verlag. [przypis autorski]
409. Ziściła się przepowiednia Chateaubrianda — „Ne faire qu’un seul homme le l’espéce humaine” [uczyń jednego tylko człowieka gatunkiem ludzkim; red. WL]; por. M. Zdziechowski, Chateaubriand i Bourbonowie, Wilno 1934, s. 71. [przypis autorski]
410. pająk wlazł do nory swej ofiary i ją wysysa — por. Tomasz Parczewski, Kronsztadt na tle rewolucji rosyjskiej, Warszawa 1935, s. 21. [przypis autorski]
411. G. Le Bon powiedział, że rewolucja zwycięża, gdy się staje religią... — Gustave Le Bon, La révolution française et la psychologie des révolutions, Paris, Flammarion. [przypis autorski]
412. najbardziej istotną i płodną w najdonioślejsze konsekwencje cechę umysłowości rosyjskiej... — K. Srokowski, Elita bolszewicka, Kraków 1927. [przypis autorski]
413. Nietzsche, Friedrich (1844–1900) — niemiecki filozof i filolog klasyczny, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli końca XIX i początku XX w.; dokonał radykalnej krytyki chrześcijaństwa i ufundowanej na nim kultury zachodniej; koncentrował się na afirmacji życia i postulował powrót do wartości kultury starożytnej; głosił śmierć Boga (tj. powszechny zanik poczucia obcowania z sacrum), pochwałę woli mocy i nadczłowieka oraz wieczny powrót, hasła często rozumiane opacznie jako nihilistyczne. [przypis edytorski]
414. religia, ku której bolszewizm zmierza, będzie raczej już kultem Szatana w krwawej osobie Lenina — Prof. M. Zdziechowski, Od Petersburga do Leningradu, Wilno 1934, s. 52–53. [przypis autorski]
415. Bolszewizm zanurzył się w osobach wodzów swoich w bagnie oportunizmu i bezideowości — IKC, nr 114 (1935). [przypis autorski]
416. Oddajcie cesarzowi, co jest cesarskiego — Mt 21, 21. [przypis edytorski]
417. potępiając kradzież jako zbrodnię chrześcijaństwo uczyniło jałmużnę przykazaniem, oddanie dóbr ubogim radą, wspólność zaś dóbr ideałem — por. Fr. Ozanam, Les origines du socialisme. [przypis autorski]
418. Ubogich zawsze mieć będziecie — J 12, 8. [przypis edytorski]
419. Wśród rozmaitych stanowisk, z jakich katolicyzm spoglądać może na kulturę, stanowisko eschatologiczne wysunęło się obecnie na plan pierwszy. Katastrofy spadające na świat... — C. O. von Soden, Das Naturrecht in der Situation, miesięcznik „Hochland”, marzec 1935. [przypis autorski]
420. przejdzie świat ten doczesny, przejdzie jak sen, jak chmura, jak ślad kamienia rzuconego do wody — Słowa G. Tyrella w Christianity at the cross-roads, por. M. Zdziechowski Pesymizm, romantyzm a podstawy chrześcijaństwa, t. II, s. 356. [przypis autorski]
421. Po co mówią mi oni o tym wszystkim, mnie przecie teraz obchodzi tylko Bóg — Z. T. Plisowska, Na progu wieczności, „Młodzież katolicka” 1934, nr 4. [przypis autorski]
422. locus refrigerii, lucis et pacis (łac.) — miejsce ochłody, światła i pokoju (fragm. modlitwy eucharystycznej z katolickiej mszy w rycie rzymskim). [przypis edytorski]
423. zdarzenia, których widownią stała się Rosja w marcu 1917 roku — 8 marca 1917 (23 lutego wg kalendarza juliańskiego, obowiązującego wówczas w Rosji) w Piotrogrodzie, ówczesnej stolicy Imperium Rosyjskiego, wybuchła tzw. rewolucja lutowa, skierowana przeciwko carowi Mikołajowi II i carskiej monarchii absolutnej; 15 marca Mikołaj II uznał, że utrzymanie władzy jest niemożliwe i abdykował na rzecz młodszego brata, który jednak nie przyjął korony, przekazując całą władzę Tymczasowemu Komitetowi Dumy; carat został obalony, w Rosji wprowadzono ustrój demokratyczny. [przypis edytorski]
424. zrozumiał je, ocenił i przedstawił Ferrero — [Guglielmo Ferrero], La ruine de la civilisation antique, 1921. [przypis autorski]
425. Spengler, Oswald (1880–1936) — niemiecki filozof historii i kultury. [przypis edytorski]
426. Aleksander Sewer, właśc. Severus Alexander (208–235) — ostatni cesarz rzymski z dynastii Sewerów, zamordowany przez legionistów; po jego śmierci nastąpił głęboki, trwający pół wieku kryzys państwa. [przypis edytorski]
427. Cesarstwo Rzymskie dynastii dziedzicznej nie miało — mimo braku stałych zasad sukcesji w praktyce od początku cesarstwa władcy zwykle wyznaczali swoich swoich następców, krewnych lub adoptowanych; w historii cesarstwa rzymskiego wyróżniamy dynastie (julijsko-klaudyjska, flawijska, Antoninów, Sewerów, konstantyńska, walentyniańska, teodozjańska). [przypis edytorski]
428. W zasadzie obierał cesarza lud rzymski, zgromadzony w komicjach, po czym wybór ten zatwierdzał senat osobną lex de imperio — lud rzymski nigdy nie wybierał cesarza, nie istniał taki obieralny urząd publiczny; komicje (zgromadzenia ludu) wybierały urzędników w okresie republiki, tj. mogły wybrać daną osobę na urząd konsula, pretora czy cenzora, wiążący się z określonym zakresem władzy (imperium); urzędy te w czasach wczesnego cesarstwa i później rzeczywiście przyznawano cesarzom, choć nie tylko im, gdyż ich realna władza nie opierała się na formalnym pełnieniu tych urzędów; lex de imperio to ogólna nazwa uchwał, którymi w okresie republiki powierzano lub zatwierdzano powierzenie danej osobie urzędu lub dowództwa wojskowego (np. lex de imperio Cn. Pompei powierzała Gnejusowi Pompejuszowi dowództwo w wojnie z królem Pontu Mitrydatesem IV Eupatorem); cesarze sprawowali władzę, formalnie korzystając z nadawanego przez senat prawa imperium maius, czyli najwyższej władzy, przyznanego po raz pierwszy Pompejuszowi w celu walki z piratami. [przypis edytorski]
429. Wespazjan, właśc. Titus Flavius Vespasianus (9–79 n.e.) — cesarz rzymski, założyciel dynastii Flawiuszów, reformator państwowości rzymskiej; w r. 66 mianowany przez Nerona głównodowodzącym w wojnie przeciw powstańcom w Judei; kiedy po śmierci Nerona w 68 wygasła dynastia i o władzę walczyło trzech konkurentów, został latem 69 przez swoje wojska obwołany cesarzem, a pół roku później uznany przez senat; rozbudowywał Rzym, umocnił granice państwa; zainicjował powoływanie mocą decyzji cesarskiej nowych członków senatu pochodzących ze zromanizowanych prowincji, poza zwykłą w republice drogą, przez objęcie urzędu kwestorskiego; dla usprawnienia przekazania władzy następcy zapoczątkował praktykę powoływania współregenta, którym został jego starszy syn, Tytus. [przypis edytorski]
430. Trajan, właśc. Marcus Ulpius Traianus (58–117) — cesarz rzymski od 98; prowadził politykę podbojów, utworzył nowe prowincje: Dację (ob. Rumunia), Arabię, Armenię, Mezopotamię i Asyrię. [przypis edytorski]
431. Hadrian, właśc. Publiusz Eliusz Hadrian (76–138) — cesarz rzymski od 117, następca Trajana; w polityce zagranicznej kierował się zasadą zaprzestania podbojów, unikania konfliktów militarnych i umacniania granic odziedziczonego państwa; znany ze zbudowania wału obronnego w poprzek płn. Brytanii, wyznaczającego granicę posiadłości rzymskich. [przypis edytorski]
432. Antonin Pius, właśc. Titus Aurelius Fulvus Boionius Arrius Antoninus (86–161) — cesarz rzymski od 138, brat ciotki Marka Aureliusza; został wyznaczony na następcę i adoptowany przez cesarza Hadriana, pod warunkiem, że jednocześnie usynowi Marka Enniusza Werusa (późniejszego cesarza Marka Aureliusza) oraz Lucjusza Aeliusza Commodusa (późniejszego cesarza Lucjusza Werusa), co nastąpiło 25 lutego 138. [przypis edytorski]
433. Marek Aureliusz, właśc. Marcus Aurelius Antoninus, od 136 Marcus Annius Verus (121–180) — filozof, zwolennik stoicyzmu, w 138 adoptowany przez cesarza Antonina Piusa, od 161 cesarz rzymski; autor napisanego po grecku zbioru prywatnych notatek Do siebie samego, znanych pod tradycyjnym tytułem Rozmyślania, w których dawał wyraz poczuciu odpowiedzialności związanej ze sprawowaniem władzy, pojmowanej jako służba społeczeństwu. [przypis edytorski]
434. Septymiusz Sewer, właśc. Lucius Septimius Severus (145–211) — prawnik, cesarz rzymski od 193; po śmierci zamordowanego przez pretorianów następcy Kommodusa, Pertynaksa, wybrany przez żołnierzy cesarzem, w wyniku wojny domowej pokonał konkurentów do tronu: Didiusza Juliana, Pescenniusza Nigra i Klodiusza Albina; wg Historia Augusta wydał rozporządzenie zakazujące przyjmowania wiary chrześcijańskiej i żydowskiej. [przypis edytorski]
435. ad infinitum (łac.) — w nieskończoność. [przypis edytorski]
436. Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał przewrotu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w lipcu 1870 wypowiedział wojnę Prusom, w bitwie pod Sedanem (1 września 1870) skapitulował i oddał się wraz ze swą stutysięczną armią do niewoli, co stało się bezpośrednią przyczyną jego detronizacji oraz proklamowania III Republiki i utworzenia Rządu Obrony Narodowej. [przypis edytorski]
437. Bismarck, Otto von (1815–1898) — niemiecki polityk konserwatywny, jako premier Prus doprowadził do zjednoczenia państw niemieckich (1871), w powstałej Drugiej Rzeszy pełnił funkcję kanclerza; zwalczał ruch socjalistyczny, prowadził politykę antypolską, ale budował silne, a przy tym opiekuńcze państwo niemieckie, z systemem ubezpieczeń, emerytur itp. [przypis edytorski]
438. Amiel, Henri Frédéric (1821–1881) — szwajcarski etyk; znany jako autor introspekcyjnego, prowadzonego systematycznie przez ponad 30 lat Dziennika intymnego. [przypis edytorski]
439. progrés des choses, déclin des âmes (fr.) — postęp rzeczy, upadek dusz. [przypis edytorski]
440. entropia — chaos, bezład; w fizyce: miara stopnia nieuporządkowania układu i rozproszenia energii; zasada entropii: zgodnie z drugą zasadą termodynamiki entropia w układzie termodynamicznie izolowanym nigdy nie maleje. [przypis edytorski]
441. Komuna Paryska — krwawo stłumione powstanie ludności Paryża w dniach 18 marca–28 maja 1871 roku. [przypis edytorski]
442.
Darmowe książki «W obliczu końca - Marian Zdziechowski (czytanie książek na komputerze txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)