Wielki Głód na Ukrainie 1932–1933, - (jak czytac ksiazki za darmo w internecie PDF) 📖

W latach reżimu stalinowskiego naród ukraiński doznał okrutnych represji. Dzisiaj można stwierdzić, że spośród wszystkich „bratnich republik” dawnego ZSRS, sowiecka Ukraina poniosła największe straty ludzkie. W dalszym ciągu pojawiają się pytania dotyczące przyczyn i okoliczności tej katastrofy, a w środowiskach naukowych wielu krajów trwają dyskusje mające na celu ich wyjaśnienie. Toczy się także spór o liczbę ofiar.

Jedno nie ulega wątpliwości: o klęsce głodu na Ukrainie w latach 1932–1933 nie wolno milczeć ani jej ignorować. Była ona ważnym ogniwem w łańcuchu katastrof, które dotknęły Europę w XX wieku. Odzwierciedleniem tego jest fakt, iż władze wykonawcze i ustawodawcze wielu państw przyjęły specjalne uchwały o uznaniu głodu w latach trzydziestych za ludobójstwo dokonane na narodzie ukraińskim. Dnia 28 listopada 2006 r. uczyniła to Rada Najwyższa Ukrainy, 16 marca 2006 r. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, a 6 grudnia 2006 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.

Wiedza dotycząca Wielkiego Głodu wciąż poszerza się, powoli stają się dostępne dokumenty ukazujące działalność najwyższego kierownictwa ZSRS w latach 1932–1933, sposób postępowania miejscowych aparatczyków, szczególnie tych pochodzących z partyjnej nomenklatury USRS. Wiedza ta pozwala zrozumieć mechanizm zbrodni, poznać narzędzia, za pomocą których stalinowski reżim niszczył ukraiński naród, motywując to potrzebą modernizacji społeczeństwa, a w rzeczywistości usiłując ostatecznie podporządkować i upokorzyć Ukrainę. Dostępne dokumenty wyraźnie ukazują doktrynalne i doraźne motywy, jakimi kierował się komunistyczny establishment, i pozwalają na odtworzenie ówczesnej sytuacji zarówno na makro, jak i mikropoziomie. Warto też pamiętać, iż dla różnych obszarów byłego ZSRS w latach 1932–1933 władze działały odmiennie, zgodnie ze specyfiką danego regionu.

***

Książka jest siódmym tomem serii wydawniczej „Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku”. Głównym celem wydawnictwa jest przedstawienie niepublikowanych wcześniej dokumentów, pochodzących z zasobu Wydzielonego Państwowego Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, archiwów państwowych Ukrainy, Centralnego Archiwum Wojskowego (CAW) oraz Archiwum Akt Nowych (AAN), dotyczących tragedii głodu na terenie sowieckiej Ukrainy w pierwszej połowie lat trzydziestych, a także reakcji mniejszości ukraińskiej w II Rzeczypospolitej Polskiej na napływające informacje zza wschodniej granicy. Dokumenty te zostały wytworzone przez sowieckie służby specjalne (OGPU/NKWD), aparat partii komunistycznej oraz polski wywiad (Oddział II Sztabu Głównego), Policję Państwową i polską administrację państwową (Wydziały Bezpieczeństwa Urzędów Wojewódzkich).

Wydawnictwo zawiera 230 dokumentów publikowanych w językach polskim, rosyjskim i ukraińskim. Aż 133 dokumenty pochodzą z archiwów SB Ukrainy w Kijowie, Odessie, Sumach, Doniecku, Dniepropietrowsku, Mikołajowie i Chmielnickim. Są to dokumenty wytworzone przez organy OGPU (następnie NKWD) i dotyczą problemów kolektywizacji, głodu oraz inwigilacji przedstawicielstw dyplomatycznych na terenie objętym głodem. Kolejne dokumenty zostały odnalezione w Obwodowym Archiwum Państwowym w Iwano-Frankiwsku, Tarnopolu, Łucku oraz w Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie. Dokumenty te zostały wytworzone przez polską administrację na terenie południowo-wschodnich województw II RP oraz organy Policji Państwowej. Trzecia grupa materiałów archiwalnych wykorzystanych w pracy to dokumenty pochodzące z Archiwum Akt Nowych i Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie. Są to materiały wytworzone przez polskie placówki dyplomatyczne i rezydentów polskiego wywiadu. W tomie zastosowano układ chronologiczny. Publikacja posiada ponadto indeksy oraz wkładkę ilustracyjną.