Darmowe ebooki » Powieść » Chłopcy z ulic miasta - Halina Górska (światowa biblioteka cyfrowa .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Chłopcy z ulic miasta - Halina Górska (światowa biblioteka cyfrowa .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Halina Górska



1 2 3 4 5 6 7 8 9
Idź do strony:
class="paragraph">I nagle Cygan pochylił się ku nam, ale już nie tym dawnym, uniżonym, lecz giętkim, wesołym i przyjacielskim ruchem powitania, wyrwał z kieszeni harmonijkę i — jak nie urżnie!

Święty Boże! Jakiś szał radosnego uniesienia ogarnął świetlicę! Chłopcy chwycili się za ramiona i tańczyli wokół stojącego na stole Cygana taką dziką, huczną i wspaniałą polkę, że aż się ściany świetlicy trzęsły.

Jeden tylko Józek nie tańczył. Od czasu przybycia Cygana stał nieruchomy, z zamglonymi oczyma, patrzący na to wszystko, co się dzieje, jak we śnie.

Ale choć nie bił się już w czoło, „dobra myśl” rosła w nim, dojrzewała i pęczniała, że mało nie rozsadziła mu głowy i piersi z radości!

Nie mógł jej tylko uchwycić, wyrazić, wyrzucić z siebie ostrożnie, a przezornie, tak, jak się wyrzuca babkę z piasku.

I nagle — już!

— Stać! Stać! — krzyknął, wskakując na stołek.

I muzyka urwała się, a wszyscy stanęli wpatrzeni w niego w oczekiwaniu, przeczuwając doniosłość chwili.

— Panie Stachu! Czy pan nie wie... czy pan nie wie... jak jest po łacinie „braterstwo”?

— Fraternitas.

— A więc: niech żyje „Fraternitas”, planeta braterstwa!

Przypisy:
1. miaukoty — w języku dzieci ulicy: żebranina. [przypis redakcyjny]
2. na lewo chodzić — kraść. [przypis redakcyjny]
3. Lewandówka — jedno z przedmieść Lwowa. [przypis redakcyjny]
4. miglanc — malec. [przypis redakcyjny]
5. batiar — andrus; [łobuziak; red. WL]. [przypis redakcyjny]
6. seło — wieś. [przypis edytorski]
7. Wysoki Zamek — góra zamkowa wraz z kopcem Unii Lubelskiej. [przypis redakcyjny]
8. Patrz jak bitne nasze rody (...) Ciągniem siebie za ogony! — Pieśń małp z Księgi Dżungli Kiplinga. [przypis redakcyjny]
9. świrk — w gwarze lwowskiej: wariat. [przypis redakcyjny]
10. speaker — marszałek sejmu. [przypis redakcyjny]
11. jeśli mieć poczucie równowagi, zręczność (...) — dziś raczej: jeśli się ma poczucie równowagi, zręczność (...). [przypis edytorski]
12. sztos (z niem.) — tu: cios, uderzenie. [przypis edytorski]
13. szwindel — oszustwo. [przypis edytorski]
14. przyjąć udział — dziś: wziąć udział. [przypis edytorski]
15. ulice zmieniły się nagle w pełną niebezpieczeństw i przygód dżunglę, a w dżungli polowały na siebie dwa plemiona czerwonoskórych: Polacy i Żydzi — mowa tu o rozruchach antyżydowskich, które wybuchły we Lwowie w listopadzie 1933 roku. [przypis redakcyjny]
16. emetyk — środek wykrztuśny. [przypis redakcyjny]
17. akademik — tu: student akademii, tj. uniwersytetu. [przypis edytorski]
18. Galileusz — wielki astronom włoski. Pracował dalej nad teorią Kopernika o ruchu Ziemi naokoło Słońca. Teoria ta uznana została wówczas za bluźnierczą. Zmuszony przez inkwizycję do odwołania swych „herezji”, jeszcze na łożu śmierci zawołał podobno: „Eppur si muove”: „A jednak się rusza!” [przypis redakcyjny]
19. Jakeś taki (daw.) — skrócone od: jak jesteś taki. [przypis edytorski]
20. kinder — w narzeczu uliczników lwowskich to starszy chłopiec wysyłający młodszych na żebraninę. Jego podwładni dzielą się z nim zarobkiem, a w zamian korzystają z jego obrony przed napastnikami. [przypis redakcyjny]
21. kułak — pięść; tu: cios zadany pięścią. [przypis edytorski]
22. sztajerek — taniec w metrum 3/4, pochodzący z regionów alpejskich, popularny dawniej w Polsce na ludowych, podmiejskich zabawach, wykonywany jak polka. [przypis edytorski]
23. wilia a. wigilia — dzień poprzedzający jakieś święto itp.; tu: dzień poprzedzający święta Bożego Narodzenia lub kolacja zwykle w ten dzień spożywana wspólnie. [przypis edytorski]
24. kutia — kasza z makiem i z miodem. [przypis redakcyjny]
25. niepokoju, nocą ciągłego czuwania, czy nie słychać kroków policjanta (...) i czy nie spędzą cię brutalnie z legowiska — przepisy policyjne nie pozwalają nocować na ławkach, na dworcu lub „na budowie”. [przypis redakcyjny]
26. głodna kuchnia” — w języku uliczników kuchnia dla bezrobotnych, jadłodajnia miejska. [przypis redakcyjny]
27. dzielnica żółkiewska — Dzielnica III Przedmieście Żółkiewskie, dawna dzielnica Lwowa; obecnie jej obszar należy po części do rejonu szewczenkowskiego i łyczakowskiego. [przypis edytorski]
28. Spica (łac., z gr. Stachys) — Kłos; najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Panny. [przypis edytorski]
29. aeroplan (daw.) — samolot. [przypis edytorski]
30. Mix, Tom, właśc. Thomas Edwin Mix (1880–1940) — amerykański gwiazdor z epoki filmu niemego i początków dźwiękowego, znany głównie ze swych ról w westernach. [przypis edytorski]
31. Kusociński, Janusz Tadeusz (1907–1940) — polski lekkoatleta, mistrz oraz rekordzista Polski w biegach średnich i długich; w 1932 r. złoty medalista olimpijski z Los Angeles w biegu na 10 000 m; w 1934 r. srebrny medalista pierwszych mistrzostw Europy na dystansie 5 000 m. [przypis edytorski]
32. Charles Vaillant — lekarz francuski, który stracił obie ręce, pracując przy roentgenie. [przypis redakcyjny]
33. Reed — jeden z bohaterów walki z żółtą febrą. [przypis redakcyjny]
34. Lindbergh, Charles — amerykański pionier lotnictwa, jako pierwszy przeleciał samotnie Atlantyk z Ameryki Północnej do Europy bez międzylądowań (1927). [przypis edytorski]
35. Szewczenko — poeta ukraiński, cieszący się wielką czcią wśród swego narodu. [przypis redakcyjny]
Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?


Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.

Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/gorska-chlopcy-z-ulic-miasta/

Tekst opracowany na podstawie: Halina Górska, Chłopcy z ulic miasta, Gebethner i Wolff.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Zuzanna Pyzikiewicz, Aleksandra Sekuła.

Okładka na podstawie: Lewis W. Hine (1874 - 1940), domena publiczna

ISBN 978-83-288-6336-1

 

Plik wygenerowany dnia 2021-10-11.

1 2 3 4 5 6 7 8 9
Idź do strony:

Darmowe książki «Chłopcy z ulic miasta - Halina Górska (światowa biblioteka cyfrowa .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz