Trędowata - Helena Mniszkówna (czytać książki online za darmo .TXT) 📖

— Ha! ha! ha! — wybuchnął śmiech ogólny.

— Cóż znowu? — obejrzał się obrażony Brochwicz.

— Do kogo pan to śpiewa, panie Trestka? — posypały się pytania.

Trestka zaperzył się.

— Jak to, śpiewam Małgorzatkę, nie słyszycie, panowie?....

— Brawo, panie, brawo! Nie mógł Jurek dobrać dla pana stosowniejszego śpiewu.

— Albo co? — zdziwił się Brochwicz. Nagle wybuchnął śmiechem. — Ach, prawda! Bajecznie! Dalej, Trestka, śpiewajmy.

Zaczął nucić:

— Małgorzatko — Margaritko — Ritko...

— Czyś się wściekł? — huknął Trestka.

— Śpiewałeś pan przecie mniej więcej to samo.

Trestka zakręcił się na pięcie.

— Sapristi! — zawołał zły i poszedł w kąt sali, w który się przed chwilą wpatrywał.

— Powariowali — mruknął Wiluś Szeliga.

Śmiech trwał jeszcze.

— Gdzież ordynat? Obiecał przecie być — zapytał Żnin.

— Spóźnia się. Ha, każdy ma swoją Małgorzatkę — zadeklamował Brochwicz.

— Daj pan spokój, bo jak usłyszy... — obejrzał się Żnin.

— Natrze wam uszu za siebie i za mnie — mruknął Trestka, ale go nie dosłyszano.

— Jednak przyznacie, że ta Stefcia ma w sobie diablika. W niej coś po prostu goreje — rzekł Brochwicz.

Żnin podniósł palec na wysokość twarzy i kiwając nim, jakby komuś groził, rzekł z przyciskiem:

— To esencjonalna dziewczyna, tylko nie bardzo pozwala badać temperaturę swych gorejących oczu.

— Ale może pozwoliłaby ją podnieść — mruknął baron Weyher.

— W każdym razie nie panu — sarknął Wiluś.

— No!... i nie panu także.

— Do tej chemii ma najwięcej zdolności ordynat.

— I szans, proszę dodać.

— Moi panowie — dodał Brochwicz — uwagi o pannie Stefanii radzę zakończyć przed wejściem Michorowskiego, inaczej bowiem w tym gabinecie temperatura może się podnieść do takiej skali, że zostaniemy zwęgleni.

— Czyż ordynat aż tak jest podniecony? — spytał Zaniecki.

— Il l’adore!287 Przy tym jej duma bierze go na munsztuk. To królewiątko w skórze szlacheckiej.

— Mimo to nie widzę dla nich dość wyraźnej sytuacji.

— Michorowski ją sobie sam znajdzie, bez pańskiej pomocy, pomaluje, na jaki zechce kolor.

— À la Pompadour288. Prawda?

— Nie, prędzej à la chapelle!289

Młody książę Giersztorf oburzył się.

— Cóż znowu! O ile znam pannę Rudecką, ona nie zostanie kochanką ordynata, a znowu Michorowski z nią się nie ożeni.

— O ile go pan zna? — podchwycił Brochwicz, podnosząc brwi.

— Na pierwsze się zgadzam, ale drugie już podlega kwestii. Michorowski jest jak ogniotrwała kasa sztucznie zamknięta. Otworzyć go bez jego własnej pomocy nie zdołamy, tym bardziej zajrzeć, co on w sobie nosi.

— Jeżeli jest jak ogniotrwała kasa, to powinien wytrzymać pożar oczu Stefci — rzekł Trestka.

— Ona go przepali! — mruknął Brochwicz. — Niebiańsko cnotliwa, ale w oczach nosi diabła, i to z rodziny niebezpieczniejszej, bo z temperamentu. Kokieteryjny diabeł nie znalazłby u ordynata poparcia, nawet oddźwięku.

Żnin podniósł głowę i pokiwał nią w sposób twierdzący, mówiąc z przekonaniem:

— O, temperament Stefcia ma, a że królewiątko, to lepiej. Największa właśnie rozkosz zdjąć ową koronę. Taka detronizacja ma szampańskie własności! Gdybym wiedział, że mi się uda, chciałbym zostać bodaj paziem. Czasem skromne posady wynoszą bardzo wysoko... Cóż mnie pan tak zjada oczyma? — spytał, spostrzegłszy wściekłą minę Wilusia.

— Czekam, kiedy pan skończy swą tyradę o pannie Stefanii — odrzekł szorstko student.

— A cóż to panu przeszkadza? Ej, panie Wilhelmie! Masz pan minę, jakbyś był moim współzawodnikiem w owej obiecanej posadzie. Niech się pan tak nie unosi, bo gotowiśmy sądzić, że się pan kocha w pannie Stefanii.

Brochwicz podniósł ramiona.

— Odkrył Amerykę! — zawołał z dowcipną miną. — Pyszny pan jesteś! Zapleśniałe prawdy bierzesz za swój wynalazek i jeszcze zastrzegasz czas przyszły.

Żnin rozśmiał się.

— Ach, tak! Brawo, panie Wilhelmie! Trzeba jednak przyznać, że pan ma dobry gust. Jeśli i szanse będą równe...

— Cicho!... Ordynat!... — szepnął Trestka.

Wiluś zaśmiał się ironicznie.

— Szukajcie panowie nowego tematu do żartów, ten już traci kurs.

Waldemar wszedł prędkim, elastycznym krokiem i rozejrzał się bystro dokoła.

— Cóż, dobrze się bawicie? — spytał wesoło.

— Nieźle! — zawołał Brochwicz.

— Cóż Trestka siedzi jak zgalwanizowany?

— Obrażony na ekspertów, którzy za jego krowięta i wolęta nie obdarzyli go złotym medalem — wołał Brochwicz.

Ale Żnin mu przerwał:

— Nie, powód jest inny. Hrabia Trestka przed chwilą śpiewał Małgorzatkę i treść tego utworu pobudziła go do rozmyślań.

— Pan śpiewał Małgorzatkę? — spytał z uśmieszkiem Michorowski. — Bardzo trafnie!

Trestka utkwił w nim żbicze oczy.

— A pan co robił tak długo? — zapytał.

— Ja?... Byłem na wystawie. Zachorowała Salamandra. Weterynarz mówi, że z przepracowania — dodał Waldemar, śmiejąc się.

Brochwicz klasnął w dłonie.

— Ależ naturalnie! Trestka obudził w niej chorobę nerwową: dostanie histerii niewątpliwie. Patrząc na nich, jak biegali w wyścigu, żałowałem, że nie jestem w skórze tej klaczy; z irytacji zrobiłbym ruch, który by wyniósł Trestkę ponad bariery, ba! nawet ponad hipodrom, a dla osłodzenia mu tej zniewagi cisnąłbym go w lożę panny Rity.

— No, Jurek! daj mu spokój! — rzekł Waldemar. — Muszę waszą uwagę zwrócić na pewien fakt z dnia dzisiejszego, który mnie oburzył. Ale co to, nie macie wina?...

— Prawda! Nie pomyśleliśmy jeszcze o tym.

— Hej, służba! — zawołał ordynat.

Zwrócił się do towarzyszy:

— Będziecie co jeść?

Spojrzeli po sobie.

— Chyba nie, jesteśmy po kolacji.

— Ja jem ostrygi — rzekł Brochwicz.

— No, ostrygi można i homary.

— Ostrygi, homary i szampan! — rzekł Waldemar lokajowi.

Brochwicz pociągnął Michorowskiego za rękaw i szepnął:

— Waldy, przyjrzyj się tej bandzie Cyganek. Pikantne, co?... Szczególnie ta w cekinach: oczy ma jak Wezuwiusze! A Hiszpanki? Mnia, mnia! Ho, Hofman popisał się, frontowe okazy!

Waldemar spojrzał przez półotwarte drzwi i lekko wzruszył ramionami.

— Fertyczne290 papugi — rzekł, częstując towarzyszy cygarami.

Brochwicz rozgniewał się.

— Diablo jesteś lakoniczny!

Wszedł książę Zaniecki ojciec, hrabia Morykoni, zięć księżnej Podhoreckiej, i książę Franciszek Podhorecki. Za nimi majestatycznym krokiem wtoczył się hrabia Barski. Wniesiono szampana, kilku panów podeszło do stołu. Ordynat wypił kielich wina i rzucił się na fotel. Palił cygaro w milczeniu.

Muzyka grała w sali dziko i hucznie.

— Wracam do swego — rzekł ordynat. — Czy uważaliście, panowie, dziś, w czasie rozdawania nagród, jeden fakt? Co was uderzyło?...

— Układna mina gubernatora, gdy ci wręczał medale, i zdziwione oczy Trestki, gdy mu nic nie dano — rzekł Brochwicz.

— Hrabia Trestka dostał pochwalny liścik, o ile wiem — wtrącił książę Zaniecki.

— Ho, ho, ho!

Waldemar puścił kłąb dymu.

— Nie żartujcie! Ale fanfary nie zdziwiły was?...

Książę Giersztorf odwrócił się od stołu.

— Fanfary! Owszem, trochę zanadto wyróżniały wystawców z tytułami.

— Ależ to skandaliczne! — zawołał Waldemar i zerwał się z krzesła. — Taka rzecz tolerowana być nie może. Jest to drobnostka, ale już świadczy o stronniczości. Słyszeliście, panowie? Ile razy otrzymał nagrodę ktoś z naszej sfery lub nawet z plutokracji291, orkiestra głuszyła wszystko, fanfary grały długo i dobrze. Gdy zaś kto z przemysłowców, tych skromniejszych, z drobnych obywateli lub ktoś z mniej znanych wystawców z Warszawy, fanfary ledwo raczyły się odzywać, a zauważyłem, że parę razy milczały zupełnie. To wstyd! To wina organizacji! Cóż u diabła! Kto słyszał robić takie różnice? Albo się jest wystawcą, albo się nim nie jest! Skoro kto odznaczył się i dostaje nagrodę, fanfara powinna zagrać tak samo Michorowskiemu, jak i każdemu panu Dziurdzialskiemu czy Łapciakiewiczowi. Tu różnic być nie powinno, a były, i bardzo krzyczące. Ci wszyscy panowie pokrzywdzeni w tym względzie nie będą się skarżyli, bo to niby drobnostka, ale będą szemrali, a dowcipniejsi wezmą nas na zęby. Wiedzą, że w komitecie organizacyjnym jest najwięcej członków z naszej sfery, a to wygląda na lekceważenie i dla wystawców nie może być zachęcające. Mówiłem o tym prezesowi, ale...

Waldemar podniósł brwi.

— A co, nieprawda? — rzekł młody książę Giersztorf. — Hrabia Mortęski, zacny skądinąd staruszek, ale widzi na metr przed sobą, a słyszy na kilka uncji292. Mój ojciec zna go dobrze.

Michorowski wzruszył ramionami.

— To prawda, i przy tym hrabia patrzy