Syzyfowe prace - Stefan Żeromski (czytanie książek zalety txt) 📖
Krótki opis książki:
Akcja powieści Syzyfowe prace rozgrywa się w II połowie XIX wieku w zaborze rosyjskim. Marcinowi Borowiczowi, głównemu bohaterowi, czytelnik towarzyszy przez cały okres dorastania.
Borowicza poznajemy jako kilkuletniego chłopca, który zostaje oddany do szkoły. Od dziecięcych kłopotów z nauką i tęsknotą za domem, przez pierwsze przyjaźnie i miłości, czytelnik dociera do problemów związanych z różnymi postawami wobec kraju znajdującego się opresji, a także ideałami i kwestią wierności im. Powieść podejmuje temat rusyfikacji w szkole i ukazuje zarówno tych, którzy walczyli z tym procesem, jak i tych, którzy mu ulegali. Syzyfowe prace zostały wydane po raz pierwszy w 1897 roku, Żeromski opublikował ją pod pseudonimem Maurycy Zych.
Stefan Żeromski jest jednym z najsłynniejszych polskich twórców przełomu XIX i XX wieku. W swoich utworach często podejmował tematykę patriotyczną i nie stronił od trudnych tematów społecznych.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Stefan Żeromski
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Syzyfowe prace - Stefan Żeromski (czytanie książek zalety txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Stefan Żeromski
wydobywających się ze skalnej pieczary; stąd przezwisko kopcącego bez ustanku papierosy bohatera. [przypis edytorski]
133. extemporale (z łac.) — ćwiczenie klasowe polegające na tłumaczeniu z jednego języka na drugi. [przypis edytorski]
134. Michał Lermontow (1814–1841) — romantyczny poeta i prozaik rosyjski. [przypis edytorski]
135. tombakowy — zrobiony z metalu imitującego złoto, będącego stopem miedzi, cynku i cyny. [przypis edytorski]
136. Verstand (niem.) — rozum. [przypis edytorski]
137. finfa — dym puszczony komuś w nos. [przypis edytorski]
138. kapcan (z jid.) — niedołęga, niezdara. [przypis edytorski]
139. de facto (łac.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]
140. frant (z czes.) — żartowniś. [przypis edytorski]
141. poka (ros.) — póki. [przypis edytorski]
142. zwonok (ros.) — dzwonek. [przypis edytorski]
143. prawoje pleczo wpieriod (ros.) — prawe ramię naprzód (komenda wojskowa). [przypis edytorski]
144. przemiana — przerwa od ros. pieriemiena. [przypis edytorski]
145. kapry — skoki. [przypis edytorski]
146. podawać tył (daw.) — cofać się, uciekać (szczególnie w walce). [przypis edytorski]
147. Perispomenon (gr.) — nazwa jednego z akcentów w jęz. greckim; tu: przezwisko. [przypis edytorski]
148. obudwu — dziś: obydwu. [przypis edytorski]
149. stajonko a. stajanie — większy obszar gruntu uprawnego. [przypis edytorski]
150. rozwora — drąg łączący przednią i tylną część wozu. [przypis edytorski]
151. pośledni — ostatni. [przypis edytorski]
152. przymiot — tu: cecha. [przypis edytorski]
153. śtanga właśc. sztanga (z niem.) — sztaba żelazna tu: zabezpieczająca wrota. [przypis edytorski]
154. na fest (z niem.) — mocno. [przypis edytorski]
155. łabas (gwar.) — cap, chaps. [przypis edytorski]
156. na smugu — na łące. [przypis edytorski]
157. trzunąć — skoczyć, runąć. [przypis edytorski]
158. kleszczyny — drewniane, wygięte łukowato części uprzęży końskiej. [przypis edytorski]
159. od przyciesi — od podwalin. [przypis edytorski]
160. kraszuarka (z fr.) — spluwaczka. [przypis edytorski]
161. dni galowe — święta państwowe, obchodzone w Rosji w rocznicę urodzin lub wstąpienia na tron cesarza. [przypis edytorski]
162. Symplicjusz (z łac.) — naiwny, prostaczek. [przypis edytorski]
163. obadwaj — dziś popr.: obydwaj. [przypis edytorski]
164. fagasować — wysługiwać się, podlizywać. [przypis edytorski]
165. szynel (z ros.) — płaszcz o wojskowym kroju. [przypis edytorski]
166. wchodowy — dziś popr.: wejściowy. [przypis edytorski]
167. eto wy, otiec (ros.) — to wy, ojcze [przypis edytorski]
168. szkoły wojewódzkie — tak przed r. 1864 nazywano w Królestwie Polskim szkoły średnie z polskim językiem nauczania. [przypis edytorski]
169. synchronistyczny (z gr.) — zawierający zestawienie współczesnych sobie wydarzeń. [przypis edytorski]
170. paralelka — równoległa klasa w szkole. [przypis edytorski]
171. miedziak — tu: brązowy medal. [przypis edytorski]
172. za usmirenje polskawo miatieża (ros.) — za stłumienie polskiego buntu; tytuł medalu nadawanego przez władze carskie m.in. urzędnikom, którzy w czasie powstania styczniowego odznaczyli się szczególną lojalnością. [przypis edytorski]
173. Klej — przezwisko to jest dosłownym tłumaczeniem niemieckiego wyrazu Leim. [przypis edytorski]
174. obadwaj — dziś popr.: obydwaj. [przypis edytorski]
175. ineksprymable (z fr.; przestarz.) — spodnie. [przypis edytorski]
176. basałyk — niezgrabiasz, niedołęga. [przypis edytorski]
177. drumla — ludowy instrument muzyczny. [przypis edytorski]
178. zaczinszczik (ros.) — podżegacz. [przypis edytorski]
179. Zakon Boży — nauka religii w szkołach rosyjskich. [przypis edytorski]
180. ekstra — gra w piłkę. [przypis edytorski]
181. bywał (...) farysem — człowiekiem mającym wyższe aspiracje i ideały; aluzja do popularnego wiersza Karola Balińskiego (1817–1864) pt. Farys-wieszcz (1844), zaczynającego się od słów: „O, i ja niegdyś byłem farysem”. [przypis edytorski]
182. Percy Bysshe Shelley (1792–1822) — poeta angielski epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
183. sorok (ros.) — czterdzieści. [przypis edytorski]
184. feldfebel (z niem.) — stopień podoficerski, sierżant. [przypis edytorski]
185. konsystujący (z łac.) — stacjonujący, przebywający. [przypis edytorski]
186. po razu — dziś: po razie. [przypis edytorski]
187. na przemiany — dziś: na przemian. [przypis edytorski]
188. wytrynić — usunąć, wydalić. [przypis edytorski]
189. obadwaj — dziś popr.: obydwaj. [przypis edytorski]
190. infamia (łac.) — hańba, niesława. [przypis edytorski]
191. obudwu — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]
192. serwantka (z fr.) — oszklona szafka, służąca do przechowywania szkła, porcelany, drobnych ozdób. [przypis edytorski]
193. płań a. płania — szeroko rozlana, niegłęboka woda; kałuża. [przypis edytorski]
194. na bałyku — na czworakach. [przypis edytorski]
195. pasturka — pasterka. [przypis edytorski]
196. szorc — zapaska, fartuch. [przypis edytorski]
197. garus — zupa owocowa. [przypis edytorski]
198. dym — tu: gospodarstwo. [przypis edytorski]
199. ukaz (ros.) — rozporządzenie; tu: dotyczące reformy uwłaszczeniowej z r. 1864. [przypis edytorski]
200. przemysł — tu: spryt, zaradność. [przypis edytorski]
201. Liwiusz — Titus Livius (59 p.n.e.–17 n.e.), historyk rzymski. [przypis edytorski]
202. obsita (...) peremti (łac) — cytat z Historii Liwiusza: „odzienie porosłe brudem, wyniszczone, blade i wyschłe ciało, wstrętne z wejrzenia”. [przypis edytorski]
203. kryjomo — dziś: po kryjomu. [przypis edytorski]
204. na bandos — na roboty sezonowe poza miejscem stałego zamieszkania. [przypis edytorski]
205. kotek śwarny — zwinny zajączek. [przypis edytorski]
206. tylośny — wielki. [przypis edytorski]
207. obadwaj — dziś popr.: obydwaj. [przypis edytorski]
208. kobylica — kłoda. [przypis edytorski]
209. jucha — rodzaj przekleństwa, wyzwisko. [przypis edytorski]
210. w try miga — w mgnieniu oka. [przypis edytorski]
211. kozuń — kozak. [przypis edytorski]
212. uświerknąć — skonać. [przypis edytorski]
213. na rsioku — na jodle, świerku. [przypis edytorski]
214. sotnia — oddział złożony ze stu żołnierzy. [przypis edytorski]
215. raubszyc (z niem.) — kłusownik. [przypis edytorski]
216. bokser — tu: metalowe okucie na dłoń używane w bójkach. [przypis edytorski]
217. fizjonomia (z łac.) — tu: wygląd. [przypis edytorski]
218. extra muros (łac.) — poza murami. [przypis edytorski]
219. kohorta (z łac.) — jednostka taktyczna w wojsku rzymskim; tu: gromada, zgraja. [przypis edytorski]
220. obłąkany Gogola — bohater utworu Mikołaja Gogola (1809–1852) pt. Pamiętnik wariata. [przypis edytorski]
221. kamerjunkier (z niem.) — niższy urzędnik dworski w Rosji carskiej. [przypis edytorski]
222. predestynacja (z łac.) — przeznaczenie. [przypis edytorski]
223. przemiana — przerwa; od ros. pieriemiena. [przypis edytorski]
224. mandryl — gatunek małpy z rodziny koczkodanów; tu: pogardliwe przezwisko. [przypis edytorski]
225. vox populi (łac.) — głos ludu, opinia publiczna. [przypis edytorski]
226. Alwar — potoczna nazwa popularnego w XVII i XVIII w. w całej Europie podręcznika gramatyki łacińskiej autorstwa Emanuela Alvareza (1526–1583), jezuity portugalskiego. [przypis edytorski]
227. optymaci (z łac.) — członkowie stronnictwa arystokratycznego w starożytnym Rzymie; tu: czcigodni obywatele miasta. [przypis edytorski]
228. obligować (z łac.) — prosić o coś. [przypis edytorski]
229. pince-nez (fr.) — okulary damskie osadzone na rączce i przykładane do oczu. [przypis edytorski]
230. pijesa (ros.) — sztuka teatralna. [przypis edytorski]
231. juchtowy (z niem.) — ze skóry używanej do wyrobu gorszego gatunku obuwia. [przypis edytorski]
232. glanc (z niem.) — połysk. [przypis edytorski]
233. dzieła Cezara i Ksenofonta — Caius Iulius Caesar (101–44 p.n.e.) wódz, później cesarz rzym., autor m.in. dzieła historycznego O wojnie gallickiej. Ksenofont (ok. 430–355 p.n.e.), wódz i historyk gr. z Aten, uczeń Sokratesa, autor m.in. Anabazy (tj. Wyprawy Cyrusa) i Apologii (tj. Obrony Sokratesa). [przypis edytorski]
234. Słowiesnost’ (ros.) — piśmiennictwo; tu: wypisy z literatury rosyjskiej. [przypis edytorski]
235. lezesztyki (z niem.) — czytanki. [przypis edytorski]
236. piwo drozdowskie — ze znanego browaru w Drozdowie koło Łomży. [przypis edytorski]
237. sopor — sok. [przypis edytorski]
238. indagacja (z łac.) — wypytywanie. [przypis edytorski]
239. niepomału (daw.) — niemało, znacznie. [przypis edytorski]
240. siwucha — wódka. [przypis edytorski]
241. parantela (z łac.) — związki pokrewieństwa, powinowactwo. [przypis edytorski]
242. werko a. wyrko — łóżko. [przypis edytorski]
243. rataj — najemny robotnik folwarczny. [przypis edytorski]
244. karbowy — nadzorca robót polowych w dużym gospodarstwie (folwarku). [przypis edytorski]
245. pryncypia (z łac.) — zasady. [przypis edytorski]
246. introdukcja (z łac.) — wstęp. [przypis edytorski]
247. pozytywizm, determinizm — charakterystyczne dla 2 poł. XIX w. kierunki myślenia, uznające za jedyny przedmiot badania naukowego realne, konkretne fakty oraz zasadę przyczynowego związku rzeczy za podstawowe prawo rozwoju naturalnego i społecznego. [przypis edytorski]
248. pauper (łac.) — chłopak, urwis. [przypis edytorski]
249. chylośny — wielki. [przypis edytorski]
250. gad — tu: zwierzę; potwór. [przypis edytorski]
251. na kondzie — na kondycji, tj. na posadzie korepetytora, nauczyciela domowego. [przypis edytorski]
252. Diogenes z Synopy (413–323 p.n.e.) — filozof gr.; głosił, że dla osiągnięcia szczęścia należy maksymalnie ograniczyć własne potrzeby i uniezależnić się od dóbr materialnych; według legendy sam prowadził ascetyczne życie, mieszkając w beczce. [przypis edytorski]
253. skapieć — zmarnieć. [przypis edytorski]
254. zdać na patent — uzyskać świadectwo ukończenia szkoły. [przypis edytorski]
255. szkoła junkierska — wojskowa szkoła oficerska w Rosji carskiej. [przypis edytorski]
256. primo (...) secundo (...) tertio (łac.) — po pierwsze (...) po drugie (...) po trzecie. [przypis edytorski]
257. stygmat (z gr.) — ślad, piętno. [przypis edytorski]
258. obadwaj — dziś popr.: obydwaj. [przypis edytorski]
259. z takiego kamerdunu (gwar.) — takim tonem. [przypis edytorski]
260. wo front (ros.) — na baczność. [przypis edytorski]
261. kim (jid.) — chodź, pójdź. [przypis edytorski]
262. locum (łac.) — miejsce, izba. [przypis edytorski]
263. sugestyjny — dziś popr.: sugestywny. [przypis edytorski]
264. con amore (wł.) — z zamiłowaniem. [przypis edytorski]
265. pensum (łac.) — tu: ćwiczenie szkolne zadane do domu. [przypis edytorski]
266. snadniej (daw.) — łatwiej. [przypis edytorski]
267. Salustiusz — Caius Sallustius Crispus (86–35 p.n.e.), historyk rzym. [przypis edytorski]
268. wziąć na fundusz — zakpić z kogoś. [przypis edytorski]
269. curiosa (łac.) — dziwactwa, osobliwości. [przypis edytorski]
270. teorema a. teoremat (z gr.) — twierdzenie pochodne, wyprowadzone na drodze wnioskowania dedukcyjnego z aksjomatów (twierdzeń pierwotnych) danego systemu logiczno-matematycznego; tu przenośnie: zadanie do rozwiązania. [przypis edytorski]
271. adherent (łac.) — zwolennik. [przypis edytorski]
272. byliny — średniowieczne ruskie poematy ludowe. [przypis edytorski]
273. bohaterowie przedwłodzimierzowscy — tzn. z czasów przed panowaniem twórcy średniowiecznego państwa ruskiego Włodzimierza Wielkiego. [przypis edytorski]
274. panslawizm (z gr.) — ruch polityczny w XIX w., dążący do zjednoczenia wszystkich narodów słowiańskich; jedna z najważniejszych odmian panslawizmu propagowała przywództwo Rosji carskiej wśród zjednoczonych Słowian. [przypis edytorski]
275. monit (z łac.) — napomnienie, przestroga. [przypis edytorski]
276. Svetozár Vajanský
Darmowe książki «Syzyfowe prace - Stefan Żeromski (czytanie książek zalety txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)