Godzina myśli - Juliusz Słowacki (biblioteka internetowa dla dzieci .txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Autor: Juliusz Słowacki
Epoka: Romantyzm
Rodzaj: Liryka

Czytasz książkę online - «Godzina myśli - Juliusz Słowacki (biblioteka internetowa dla dzieci .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki

Idź do strony:

ściga mgliste rysy krajobrazów.

Nieraz z dziewicą bory przelatywał ciemne;

Gdy pod ich końmi iskry sypały się z głazów,

Mówili wzajem myśli głębokie, tajemne,

Jak do snu kołysani — marzący jak we śnie.

A dziecię, bólem uczuć złamane przedwcześnie,

Po takich mowach ludzi chroniło się tłumu

I biegło w ciemne lasy — tam na dzikie wrzosy

Kładło się bladą twarzą — sosn12 słuchając szumu;

Tam uspionemu13 myślą wiatr rozwiewał włosy,

A myśli rosły wielkie, ciemne, tajemnicze,

Jak gwiazdy ogromnymi płynące obroty.

Lub w niebo kładł się twarzą — wtenczas na oblicze

Padało światło lasów — promień słońca złoty,

Pocięty cieniem liści w marmurowe plamy.

A potem w głębiach lasu wicher z szumem wzbity

Nad głową mu odmykał gałęziste bramy,

Skąd w ciemne myśli nieba spadały błękity.

Po trzech latach ów drugi młodzieniec powrócił,

Biegły wschodnich narodów tłumaczyć się mową.

W otwarte dziecka ręce z rozkoszą się rzucił

I rzekł: „Odjeżdżam na wschód, w krainę palmową”. —

A potem umilkł nagle. O jakże odmienny

Od marzącego dziecka — pobladł — jego oczy

Obłąkane jak dawniej, lecz wzrok miały senny,

Widać, że myśl, co niegdyś żywiła, dziś tłoczy

I wbija go do ziemi. — Jakaś tajemnica

Niedocieczona spała w rysach martwych lica.

Mało mówił — i tylko raz wśród dzikich sosen

Wykrzyknął z obłąkaniem: „Ginę marzeń zdradą!

Wysyłają mię w kraje bez zim i bez wiosen.

Chcą mię zabić!” — a potem uśmiechnął się blado

I resztę zamknął w serca głębokim tajniku.

Potem wziąwszy uściski matki, druhów, bratnie,

Odjechał — i w drugiego dziecka imionniku

Zapisał pożegnania wyrazy ostatnie:

„Po długich latach, gdy wiek sił ukróci,

Gdy będziesz myślą w złotej przeszłości się stawił,

Wspomnij na przyjaciela, który cię zostawił,

Jak przeszłość zniknął, jak przeszłość nie wróci”.

Wkrótce potem... pamiętam... o księżyca wschodzie

Drugie dziecię wśród ciemnej dębowej ulicy

Siedziało pochylone przy stopach dziewicy.

Z drzew opadały liście i w całym ogrodzie

Zaledwo kilka kwiatów szronami srebrzystych;

Na niebie ledwo kilka gwiazd zabłysło mglistych,

Księżyc płynął samotny, las szumiał daleki.

Tego wieczora dziecię ustami drżącemi14

Anioła snów dziecinnych żegnało na wieki;

A potem bladą twarzą upadło do ziemi

Jak zabite słowami, dumnym wstydem drżące.

Bo dziecko miało dumę wielkiego człowieka

Przeczuciem nakarmioną. Wtenczas lat tysiące,

Wtenczas mu w oczach przyszłość stanęła daleka,

Świetna okrzykiem ludzi — a z tymi obrazy

Obecna chwila czarnym łamała się cieniem,

Odrzuconą miłością, dumą, oburzeniem,

Serce jak kryształ w setne poryło się skazy

I tak wiecznie zostało. Wszystkie czucia skarby

Ognistej wyobraźni rzucił na pożarcie,

Wyobraźnia złotymi rozkwitała farby

I kładła się jak tęcza na ksiąg białej karcie;

Lecz nie było w niej wiary w szczęście ani w Boga.

Ludzie w nim mieli druha, w myślach świat miał wroga.

On, w głębi duszy słysząc krzyk szczęścia daremny,

Mścił się i gmach budował niedowiarstwem ciemny.

Ta budowa, ciężkimi myślami sklepiona,

Stała otworem ludziom, lecz by się w nią dostać,

Musieli wprzód jak wielcy szatani Miltona15

Zmniejszać się i myślami przybrać karłów postać.

Tak w rozstania godzinie młody anioł zginął...

Wzniósł twarz... już nad nim młodej nie było dziewicy;

Długo dumał... bo księżyc pół nieba przepłynął

I patrzał drugą stroną dębowej ulicy

Jak lampa w końcu ciemnej klasztornej arkady.

Młodzieniec zadumany patrzał w księżyc blady,

Potem nagle uspioną budząc się pamięcią,

Wydobył pismo, całą zamknięte pieczęcią;

I przy księżyca świetle czytał nieruchomy,

Na nieznajomym liście podpis nieznajomy,

A w głębi listu smutne kryły się nowiny.

„Twój przyjaciel, wysłany w piramid krainy

Jako drogman16 poselstwa, zajechał po drodze

Do przyjaciół rodziców domu, trzy dni bawił...

Niewinnej wesołości długie puścił wodze

I przy lampie wieczornej powieści nam prawił.

Wczoraj miał dalej jechać... Widzieliśmy rankiem,

Jak po jesiennym liściu chodził smutny, cichy...

Potem konie pocztowe brzęknęły przed gankiem,

Potem wielkie strzemienne podano kielichy...

Żegnał się — za łzy dawał wesołe uściski

I pucharem o nasze puchary uderzył.

Odszedł. Wtem ucztujących strzał przeraził bliski,

Tłumem biegliśmy w jego komnatę... już nie żył.

Przez serce przeszła kula, a broń trzymał w dłoni.

Spoczywa na rozdrożu — wśród leśnej ustroni.

Ksiądz grób jego poświęcił, wierząc w zdanie tłumu,

Że samobójstwo było w młodzieńcu chorobą

Obłąkania, ciemnoty, szału, nierozumu.

Ten wypadek dóm17 cały napełnił żałobą”.

Oto jest romans życia nie skłamany w niczem18...

Zabite głodem wrażeń jedno z dzieci kona,

A drugie z odwróconym na przeszłość obliczem

Rzuciło się w świat ciemny... powieść nieskończona...

Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/

Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/

Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/

Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.

Przypisy:

1. półowa (daw.) — dziś: połowa. [przypis edytorski]

2. zgorżknieć (daw.) — dziś popr.: zgorzknieć. [przypis edytorski]

3. zmięszany (daw.) — dziś: zmieszany. [przypis edytorski]

4. trefić (przestarz.) — układać włosy w loki. [przypis edytorski]

5. synie — dziś popr.: synu. [przypis edytorski]

6. ślaz — malwa. [przypis edytorski]

7. wisznia (daw.) — dziś: wiśnia. [przypis edytorski]

8. Swedenburg — właść. Emanuel Swedenborg (1688–1772), naukowiec, filozof i mistyk, twórca doktryny związanej z wizjami Sądu Ostatecznego oraz koncepcji płciowego Anioła jako stadium życia duchowego człowieka. [przypis edytorski]

9. zardzawiałe (daw.) — dziś: zardzewiałe. [przypis edytorski]

10. poezją (daw. B. lp) — dziś: poezję. [przypis edytorski]

11. niemi (daw. N lm) — dziś: nimi. [przypis edytorski]

12. sosn — dziś: sosen; tu prawdopodobnie forma skrócona dla zachowania rytmu. [przypis edytorski]

13. uspiony — dziś popr.: uśpiony. [przypis edytorski]

14. drżącemi (daw. forma N. lm) — dziś: drżącymi. [przypis edytorski]

15. John Milton (1608–1674) — poeta i pisarz ang., autor poematu Raj utracony, w którym jest mowa o buncie aniołów pod wodzą Szatana. [przypis edytorski]

16. drogman — właść. dragoman (z arab.), tłumacz, pośrednik między mieszkańcami Bliskiego Wschodu a cudzoziemcami. [przypis edytorski]

17. dóm — dziś popr.: dom. [przypis edytorski]

18. niczem (daw. forma N lp) — dziś popr.: niczym. [przypis edytorski]

Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?

Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.

Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/godzina-mysli

Tekst opracowany na podstawie: Juliusz Słowacki, Liryki i powieści poetyckie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Katarzyna Kwiatkowska, Marta Niedziałkowska, Aleksandra Sekuła.

Okładka na podstawie: pellaea@Flickr, CC BY 2.0

Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.

Idź do strony:

Darmowe książki «Godzina myśli - Juliusz Słowacki (biblioteka internetowa dla dzieci .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz