Darmowe ebooki » Poemat » Pieśń o głodźe - Bruno Jasieński (zdigitalizowane książki .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Pieśń o głodźe - Bruno Jasieński (zdigitalizowane książki .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Bruno Jasieński



1 2 3
Idź do strony:
ńeba.  
 
jak może każdy z nas,  
co dźiśaj tańczą,  
stać sę martwym,  
śmierdzącym,  
po kturym śę skrupulatńe wykadza zakrystję.  
nas,  
z kturyh każdy sam jest żyjącą monstrancją 
na serca swego białą euharystję.  
 
pozdejmujće ih z kszyżuw!  
ńeh źemią kroczą 
ći,  
co hćeli pszez wieki umierać za nas.  
żyće cudownym sokiem trysnęło nam w oczy,  
jak pod nożem dojżały ananas!  
 
... z pszyczajonyh zaułkuw w noc ku spelunkom 
czarna zmowa wypełzła,  
wije śę, jak skorek.  
pohwyćili mńe z tyłu!  
wiążą!  
ratunku!! 
na głowę mi wćągają straszny czarny worek!  
 
pszyszła noc głuhońema i w głowah śadła,  
małe kaszlące serce pszyćisnęła ręką.  
słyszę!  
źemia już dudńi od stup, jak kowadła.  
tszymajće!  
tętna mi pękną!  
 
z daleka jeszcze.  
słońce głowy im paży.  
olbżymi głodńi ludźe, czarńi od maszyn!  
idźeće,  
wiem.  
ńe patszće!  
ńe tszeba tważy!  
każdy z was będźe mesjaszem! ! 
 
o wyksztuś śę z twyh piwńic,  
wywal śę na wieżh,  
jak krew buhńij pszez okna i wszystko zalej 
tłumie hamuw,  
co ńebo głowami dźurawisz!  
jakie ogromne może wyobrażeń!  
jakie cudowne dale!  
 
serce olbżymie w krtańi stanęło i skacze.  
wypluję pod nogi, w piah wam.  
idźeće!  
kszyczeć ńe mogę!  
ogromńi w zoży pożodze.  
trup muj 
krwawy,  
stratowany,  
czerwony,  
jak łahman,  
z kturego może szmatę na swuj sztandar udrą,  
w śmiertelnym zapatszeńu leży wam na drodze,  
po kturej pszehodźiće 
w JUTRO! 
 
 
II
w maju,  
w zaźeleńonej słonecznej stolicy 
spacerowały po trotuarah kobiety dźeći i żołńeże,  
gdy nagle 
z buhającej aorty pszeczńicy 
bęben udeżył.  
 
szli kolumnami,  
za rogiem ginęli 
szereg za szeregiem rytmiczny i twardy 
na pierśah szarych, żołńerskih szyneli,  
jak kwiaty,  
czerwieńały czerwone kokardy.  
 
za szeregami uliczńicy 
z kszykiem i świstem 
gońili tańczący,  
wyżucali czapki.  
ulice śę kłańały białe i czyste.  
w wypiekah słońca opadały kwiatki.  
 
pszehodźiły kompańje ruwno, jak na mustsze,  
bez komendy tszymały swuj cudowny krok,  
wszyscy porwańi jednym 
miljonowym 
spazmem.  
i w tłumie błysk bagnetuw odbił śę,  
jak w lustsze 
i zahłysnął śę cały dźikim entuzjazmem.  
 
na ulice tłumy jasnyh roześmianyh ludźi 
wyżygały na słońce obdrapane domy.  
panny. służące. prostytutki 
uśmiehają śę do śebie,  
jak znajome,  
i serca pod bluzkami tłuką im,  
jak gongi.  
na gmahu poczty i telegrafu 
rozwińęta 
olbżymia czerwona horągiew 
na wszystkih piętrah stukające aparaty 
wyżucają podłużne papierowe świstki:  
wieść na cztery końce świata 
wszystkim. wszystkim. wszystkim.  
 
w tokio zdenerwowany japoński mikado 
odbiera rozedrgane, dzwońące depesze 
i rozmawia iskrami z londynem 
że wyrosły już, zagrażając zagładą 
światu 
czerwone ręce proletorjatu.  
 
a wieczorem 
z czarnego oszalałego miasta,  
z katedry,  
ćemnymi zaułkami wśrud śpiewuw i świstu 
w pole płaszcza kryjąc tważ 
ućekał hrystus,  
gdy nagle tłum go na placu 
dopadł.  
pohwyćili ze ręce.  
zawlekli.  
czarńi obdarći ludźe od kielńi i łopat.  
zaćągnęli kszyczącego,  
boso,  
na rug,  
na miejscu samosąd.  
kuharki zahrypńęte podnośiły pięśći:  
— za naszą kszywdę!  
— za nasze curki, co śę poszły po hotelah łajdaczyć!  
— za nasze stare, sharowane matki!  
— za naszą hańbę pszepłakanyh mąk,  
— kturąś dzwonkiem zagłuszał i karmił opłatkiem!  
kułakami, laskami zabili, zatłukli.  
poturbowane, umęczone ćało 
upadło pod razami spracowanyh rąk.  
 
w tym samym czaśe,  
kiedy dusza moja w kaloszah «treugolnik» 
w warszawie,  
w natłoczonym kińe,  
śćiśnęta 
prużno czekała zbawieńa.  
w środku detektywicznego włoskiego dramatu 
odńehceńa zerwała śę lenta 
i na płutńe wśrud śmiertelnej ćiszy 
ukazała śę ta sama scena.  
kszyk powstał na sali i pańika.  
żućili śę w popłohu do dżwi.  
mężczyźńi tratowali kobiety.  
prużno ćiskał śę pszy aparaće mehańik,  
a gdy wreszće zapalono kinkiety 
na ekrańe zostały czarne plamy krwi.  
 
po ulicah snują ludźe jacyś,  
ćeńe prawie 
i giną zańim słowo śę głośno wymuwi,  
a w oświetlonej sali tow. hygieńicznego 
histeryczne studentki i gawiedź 
oklaskują źewającą estradę,  
z kturej kłańał śę glinka i kohał śę tuwim 
tważe krwią im zahwytu nabiegły 
nalane.  
czekajće, tważe te, skądś znam!  
to tłum ten sam,  
ktury we mńe w zakopanem 
rozjuszony w bezbronnego ćiskał jajka i cegły.  
 
i kiedy żegnany oklaskami shodźił ostatńi błazen,  
wszedłem wolno na estradę 
i powiedźałem prawie ze smutkiem.  
— panowie,  
— ńic ńe wieće.  
— dostałem depeszę.  
— dźiśaj wyjeżdżam.  
zdaję śę że ńikt śę ńe rozpłakał.  
było ćiho.  
ktoś zaczął bić brawo.  
wyszedłem wolno na ulicę.  
dorożka odwiozła mńe na dwożec.  
kłańały śę latarńe ńewiadomo po co; 
gdy poćąg szyby okien hustką dymu czyśćił.  
shyleńi pod piecami 
majową nocą 
śpiewali na zwrotńicah czarńi maszyńiśći.  
 
 
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
Śpiew maszyńistuw
słońce pszygńutłszy kolanem, skury dymiące śę połće 
długo do mięsa obdźerał nasz pokrwawiony scyzoryk.  
w noce bezgwiezdne majtkom na świata płonącym drednouće 
tważ wylizały do krwi nam zoży czerwone ozory.  
nam-li wyrosłym w trudźe pod wśćekłą zdażeń ulewą 
błądźić po możah uńeśeń w gwiezdne wsłuhanym kapele?  
zgodnym wyśiłkiem twardyh rąk rozhuśtamy w lewo 
czarńi, maleńcy ludźe źemi olbżymi propeller.  
 
patszył na wszystko z gury nasz bezpartyjny pan bug.  
płakał nad nami deszczem, aż wreszće krwią śę wysmarkał.  
gdy walec wiekuw gńutł nas, krwi naszej twardyh jambuw 
słuhało stare słońce łyse, jak łeb bismarka.  
długo świećiło w ślepia nam, purpurowym mużynom,  
w mordy zwęglone w hutah, do kturyh pszyrusł kopeć.  
gdy go, zwleczone na źemię, nuż robotńiczy zażynał,  
tłum śę na trupa żućił krew buhającą żłopać.  
 
z żyćem rozgranym pod ręce na świata szerokie trakty 
wyszliśmy rano, śpiewając, z płahtą koloru flamingo.  
paszcz wytoczonyh mitraljez suhe rytmiczne antrakty 
w krtań zabijemy z powrotem kulą wyplutą z brauninga.  
kto nam, kto nam teraz drogę zagrodźi samym?  
wszystko zmiażdżymy butami piękńi, ogromńi i ludzcy.  
miejsca! gromada idźe. proletarjacki samum!  
czapkami drogę wymośćił taneczny krok rewolucji.  
 
świat postawiony pod śćanę, jak mały, blady człowieczek,  
mrugał bezradńe oczkami, gdy kolbyśmy wzńeśli do ramion.  
płakał zmartwiony hrystus o dusze swoih owieczek 
gdy salwą gruhnęły lufy i śńeg śę krwią poplamił.  
nam-li dźiś skomleć nad trupem, gdy hymnem tętńi nerw,  
czaszką o źemię gżmoćić i kszyczeć: ńe pszeklinaj! ?  
do wszystkih okien i dżwi już wali kolbami mauzeruw 
w łunah wshodzącej żoży wielka świetlana NOWINA!  
 
robotńikom warszawy i łodźi, czyje 
uśmiehy zawsze oślepiają.  
 
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
III
a potem pszyszły dńi,  
dńi dźiwne,  
pełne purpurowej grozy 
i krutkie, blade, pszerażone noce.  
ulicami pędźiły ćężkie autowozy 
naładowane ludźmi, od bagnetuw ostre 
i pełno było wszędźe lepkiej, skszepłej krwi,  
jakby kto rozdarł wielką, zaropiałą krostę.  
 
hodńikami wałęsali śę bladźi, dźiwńi ludźe 
z błyszczącymi ńesamowiće, wklęsłymi oczyma 
i wszystko był dźiwńe mętne,  
jak w gorączce.  
czas śę zatszymał.  
dńi pszyhodźiły śpiące 
i noce koloru khaki.  
nad pustymi ulicami żażyły śę lampy,  
żucając długie ćeńe białe i czerwone.  
po nocah, pod eskortą, zawsze w jedną stronę 
wywoźili żołńeże długie, czarne paki.  
 
jednego rana żeki wygłodńałyh ludźi 
korytami zaułkuw spłynęły na plac 
i kszyk miasto obudźił:  
 
te śćerwy!  
oszukją nas władzą, kturej ńe hcą dać.  
mamy ih władzę gdźeś!  
nam praw ńe potszeba!  
ńeh nam dadzą hleba!  
my — hcemy — jeść! !  
 
— — — — — — — —  
 
na możu białym ćiho z dołu,  
gdy pszypływ okręt muj kołysze 
pszykładam ręce tubą do ust 
i kszyczę:  
SŁYSZĘ!! 
coś śę wyrwało z pętuw tam,  
kszyk zbuntowanej czarnej załogi.  
czekajće, sprute mam wyłogi.  
powiodę wszystkih dźiśaj sam!  
na cztery strony cztery drogi,  
rozkładam ręce, wszystkie tam!  
 
hodźće tu,  
wołam was, jak gustaw,  
kturyh zapadłe w głąb policzki 
pozwolą jasno mi policzyć 
ileśće dńi ńe mieli w ustah.  
czarńi, brązowi, biali braća!  
zgrajo obdarta i wyhudła!  
gdy nocą kśężyc wyjży z hmur,  
jak szczury wyłaźiće z nur.  
pełzńeće,  
wlokąc nug swyh szczudła,  
pod okna, gdźe pszy stołah żrą 
za szybą natłoczonyh baruw 
sterty kompotuw i homaruw 
drańe spaśone waszą krwią 
i dźiwńe oczy wam śę lśńą,  
aż was ńe spłoszy kszyk zegaruw.  
 
gdy wiatr pułnocny dżewa czesze,  
pszez taśmy gur po nocy widnej 
od śńeżnyh tundr do portu w sidney 
widzę rozlane wasze żesze.  
gdy w polah czarne ćeńe tańczą,  
splątane w jeden długi łańcuh,  
do miast spełzaće śę szarańczą,  
śadaće ćiho w progah dżwi 
czuwać nad zdrowym snem mieszkańcuw,  
kturym śę wtedy w snah 
majaczą 
kałuże czarnej, tłustej krwi.  
 
o braća moi wszystkih ras 
z europy, azji i ameryk,  
ilu was jeszcze jest gdźe więcej,  
armje zgłodńałe!  
nowe stany!  
nastąpił czas 
i świat, jak kleryk 
pszyjmuje hszest czerwonyh święceń.  
pujdźeće za mną dźiśaj tam,  
gdźe żrą zamorskie mangustany!  
 
— — — — — — — —  
opadała na miasto mgła jeśennej słoty.  
był dźeń hłodny, bezbarwny, wilgotny, jak kanał.  
w mokrej mgle po zaułkah do rana 
kasłały kulomioty.  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
— — — — — — —  
 
bżuhy nasze źelone, granatowe, śine,  
takie lekkie pszedźiwńe, ćężą nam, jak więzy.  
w dźeń żujemy ńesmaczną słodkockliwą ślinę,  
a w nocy śśemy własny zskorupiały język.  
 
w głowie huczą nam ćągle jakieś dźiwne szmery 
i straszna czczość w żołądku okropńe nas nudźi,  
widźimy tylko w guże pszez okna suteryn 
nogi szybko ulicą pszehodzącyh ludźi.  
 
a nocą gdy zaśńemy strawieńi bezruhem,  
poskręcawszy wyhudłe, popuhńęte członki,  
śńi nam śę taki słodki prawdźiwy baumkuhen 
na dźedźińcu słonecznym sąśedńej ohronki.  
 
wyćągamy do ńego ręce pszez sztahety,  
węsząc palcami prużńę, jak ssawkami macek,  
a małe, czyste dźeći i białe kobiety 
kładą nam w ńe pahnący ukrajany placek.  
 
pożeramy ksztusząc śę, kawałami, gwałtem 
dobre, słodkie, pszedźiwne, wypieczone ćasto...  
gdźeś blizko słyhać trąbki...  
... to mięćutkie auta 
pszysyła po nas wielkie, dobroczynne MIASTO.  
 
 
Finał
na miękkiej trawie tważą do hmur 
leżę ogromny hiński bogdyhan.  
ńe tknął mńe żaden piorun ńi mur,  
a jednak czuję, że zdyham.  
 
i kiedy z estrad płonącyh jaśńej 
ćiskam swoje ohłapy brutalny i wielki,  
śmierć moja może dogryza już właśńe 
moje ostatńe cukierki.  
 
ńe będę pisał wierszy. — jak pusty kłos są,  
lecz wiem, że ći, co raz słyszeli je,  
jak zarazę za sobą wszędźe pońosą 
kaprysuw moih ewangelje.  
 
 

 

ortografja według mańifestu 
autora z dńa 25 marca 1921 
1 2 3
Idź do strony:

Darmowe książki «Pieśń o głodźe - Bruno Jasieński (zdigitalizowane książki .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz