Kolomba - Prosper Mérimée (czytanie ksiazek w internecie .txt) 📖

Orso długo nie mógł usnąć; na drugi dzień obudził się późno, przynajmniej jak na Korsykanina. Ledwie się zerwał, pierwszym przedmiotem, jaki uderzył jego oczy, był dom nieprzyjaciół i archere, którymi go obwarowali. Zeszedł na dół i spytał o siostrę.

— Panienka jest w kuchni, leje kule — odparła służąca.

Tak więc nie mógł uczynić kroku, aby się nie natknąć na obraz wojny.

Zastał Kolombę siedzącą na zydelku120 wśród mnóstwa świeżo odlanych kul i tnącą strużki ołowiu.

— Cóż ty tu, u diabła, robisz? — spytał brat.

— Nie masz kul do fuzji pułkownika — odparła łagodnym głosikiem. — Znalazłam formę tego samego kalibru; będziesz miał dzisiaj dwadzieścia cztery naboje, braciszku.

— Nie potrzebuję ich, Bogu dzięki!

— Nie trzeba się dać zaskoczyć bez obrony, Ors’ Anton’! Straciłeś już pamięć swego kraju i ludzi, którzy cię otaczają.

— Choćbym nawet zapomniał, ty przypomniałabyś mi bardzo szybko. Powiedz mi, czy nie przyszła tu duża waliza przed kilku dniami?

— Owszem, bracie. Chcesz, abym ją zaniosła do twego pokoju?

— Ty, zanieść! Ależ nie miałabyś siły podźwignąć jej nawet... Czyż nie ma tu jakiego mężczyzny, żeby się z tym uporał?

— Nie jestem taka słaba, jak myślisz — rzekła Kolomba, zawijając rękawy i odsłaniając białe i okrągłe ramię, doskonale foremne, ale zarazem zdradzające niepospolitą siłę. — Chodź, Sawerio — rzekła do służebnej — pomóż mi.

Już unosiła ciężką walizę, kiedy Orso pospieszył jej pomóc.

— Jest w tej walizce coś dla ciebie, droga Kolombo — rzekł. — Daruj, że ci przywożę tak lichy podarek, ale sakiewka porucznika na pensji nie obfituje zbytnio w dostatki.

To mówiąc, otworzył walizę i wydobył z niej kilka sukien, szal i inne przedmioty stosowne dla młodej osoby.

— Co za śliczne rzeczy! — wykrzyknęła Kolomba. — Schowam je zaraz, żeby się nie zniszczyły. Zachowam je na swoje wesele — dodała ze smutnym uśmiechem — bo teraz jestem w żałobie.

— To przesada, siostro, nosić żałobę tak długo.

— Przysięgłam — rzekła Kolomba stanowczym tonem. — Zdejmę żałobę aż w dniu...

Tu spojrzała przez okno ku domowi Barricinich.

— W dniu, w którym wyjdziesz za mąż? — rzekł Orso, starając się uchylić koniec zdania.

— Wyjdę za mąż — rzekła Kolomba — jedynie za człowieka, który spełni trzy rzeczy...

I wciąż spoglądała złowrogo ku domowi wrogów.

— Taka ładna dziewczyna jak ty, Kolombo, dziw, że się dotąd nie wydała. No, przyznaj się, kochanie, kto się tam zaleca do ciebie? Zresztą, będę przecież słyszał serenady. Musiałyby być ładne, aby się spodobać tak wielkiej voceratrice.

— Któż chciałby biedną sierotę?... Przy tym tylko ten skłoni mnie do zrzucenia szat żałobnych, kto każe wdziać żałobę kobietom tam z przeciwka.

„To przechodzi już w szaleństwo” — pomyślał Orso.

Ale nie odpowiedział nic, aby uniknąć dyskusji.

— Bracie — rzekła Kolomba pieszczotliwie — ja także mam ci coś ofiarować. Ubranie, które nosisz, jest o wiele za wykwintne na nasz kraj. Twój piękny surdut poszedłby w strzępy po dwóch dniach, gdybyś się w nim wybrał w chaszcze. Trzeba go zachować na czas, kiedy przyjedzie miss Nevil.

Po czym otworzywszy szafę, wydobyła z niej całkowity strój strzelecki.

— Kazałam ci zrobić aksamitny kaftan, a oto czapka, taka, jaką noszą nasi strojnisie; wyhaftowałam ją dla ciebie już dawno. Czy zechcesz przymierzyć?

To mówiąc, podała bratu obszerny kaftan, z ogromną kieszenią na grzbiecie. Włożyła mu na głowę szpiczastą czapkę z czarnego aksamitu, wyhaftowaną dżetem121 i jedwabiem tegoż samego koloru i zakończoną kutasem122.

— Oto ładownica ojca — rzekła — jego sztylet jest w kieszeni kaftana. Poszukam ci pistoletu.

— Wyglądam na prawdziwego opryszka z opery komicznej — rzekł Orso, przeglądając się w lusterku, które mu podała Saweria.

— Bardzo wam tak do twarzy, Ors’ Anton’ — mówiła stara służąca. — Najładniejszy pinsuto123 z Bocagnano lub Bastelica nie ma dzielniejszej miny!

Orso siadł do śniadania w nowym kostiumie. W czasie posiłku oznajmił siostrze, że walizka zawiera nieco książek; zamiarem jego jest sprowadzić jeszcze więcej z Francji i z Włoch i pracować z nią wiele.

— To wstyd doprawdy, Kolombo — dodał — duża dziewczyna jak ty nie wie jeszcze rzeczy, których na kontynencie dzieci uczą się, zaledwie od ziemi odrosną.

— Masz słuszność, bracie — odparła Kolomba — wiem dobrze, czego mi brakuje i chętnie gotowa jestem się uczyć, zwłaszcza jeśli ty zechcesz mi udzielać lekcji.

Minęło kilka dni, w ciągu których Kolomba nie wymówiła nazwiska Barricinich. Otaczała wciąż brata najtroskliwszymi staraniami i mówiła mu często o miss Nevil. Orso dawał jej do czytania francuskie i włoskie książki i zdumiony był na przemian to bystrością i rozsądkiem jej uwag, to głęboką nieświadomością najpospolitszych rzeczy.

Jednego ranka po śniadaniu Kolomba wyszła na chwilę i zamiast wrócić z książką i kajetem, ukazała się w mezzaro na głowie. Twarz jej była poważniejsza jeszcze niż zazwyczaj.

— Bracie — rzekła — poproszę cię, abyś wyszedł ze mną.

— Gdzie chcesz, abym ci towarzyszył? — rzekł Orso, podając siostrze rękę.

— Nie trzeba mi twego ramienia, bracie, ale weź strzelbę i ładownicę. Mężczyzna nie powinien nigdy wychodzić bez broni.

— Niech i tak będzie! Trzeba się stosować do mody. Gdzie idziemy?

Kolomba bez odpowiedzi owinęła mezzaro dokoła głowy, przywołała psa i wyszła, prowadząc za sobą brata. Oddalając się wielkimi krokami od wioski, skierowała się dróżką w wąwozie kręcącym się wśród winnic. Kolomba wysłała przodem psa, dawszy mu sygnał, który znał widocznie dobrze; natychmiast bowiem zaczął biec zygzakiem, węsząc w winnicy, to po jednej, to po drugiej stronie, wciąż o jakie pięćdziesiąt kroków od pani. Niekiedy przystawał, aby popatrzeć na nią, kręcąc ogonem; słowem, zdawał się znakomicie rozumieć powierzoną mu funkcję przedniej straży.

— Jeżeli Muschetto zaszczeka — rzekła Kolomba — nabij strzelbę, bracie, i stój nieruchomo.

O pół mili od wioski, po wielu kołowaniach, Kolomba zatrzymała się nagle na zakręcie. W miejscu tym wznosił się kopczyk z gałęzi, jednych zielonych, drugich uschłych, wysokości około trzech stóp. Na szczycie widać było wystający koniec drewnianego, czarno pomalowanego krzyża. W wielu okolicach Korsyki, zwłaszcza w górach, bardzo dawny obyczaj, sięgający może zabobonów pogaństwa, nakazuje przechodniom rzucać kamień lub gałąź na miejsce, gdzie człowiek zginął gwałtowną śmiercią. Przez całe lata, tak długo, jak długo przechowuje się w tradycji wspomnienie tragicznego końca, szczególny ten pomnik rośnie z każdym dniem.

Kolomba zatrzymała się przed tą kupą liści i odrywając gałąź, dorzuciła ją do piramidy.

— Orso — rzekła — tutaj umarł ojciec. Módlmy się za jego duszę, bracie.

I uklękła. Orso poszedł za jej przykładem. W tej chwili dzwon wioskowy zaczął dzwonić wolno, albowiem człowiek jakiś zmarł tej nocy. Orso zalał się łzami.

Po kilku minutach Kolomba podniosła się z okiem suchym, ale ożywioną twarzą. Uczyniła wielkim palcem znak krzyża, właściwy jej ziomkom i towarzyszący zazwyczaj uroczystym przysięgom; po czym wziąwszy brata za rękę, skierowała się ku wsi. Wrócili w milczeniu do domu. Orso udał się do swego pokoju. W chwilę później weszła tam Kolomba, niosąc małą szkatułkę, którą położyła na stole. Otwarła szkatułkę, dobyła koszulę pokrytą dużymi plamami krwi.

— Oto koszula ojca, Orso.

Rzuciła mu ją na kolana.

— Oto ołów, który go ugodził.

I położyła na kominku dwie poczerniałe kule.

— Orso, bracie mój! — krzyknęła, rzucając mu się w objęcia i obejmując go z siłą. — Orso, ty go pomścisz!

Uściskała go jakby w przystępie szału, ucałowała kule i krwawą bieliznę i wyszła, zostawiając brata skamieniałego na krześle.

Orso siedział jakiś czas nieruchomy, nie śmiejąc oddalić od siebie tych straszliwych relikwii. Wreszcie, czyniąc wysiłek, włożył je z powrotem do szkatułki i pobiegł w drugi koniec pokoju, aby się rzucić na łóżko, z głową obróconą do ściany, zanurzoną w poduszkach, jak gdyby chciał umknąć przed widokiem upiora. Ostatnie słowa siostry brzmiały mu bez przerwy w uszach; zdawało mu się, że słyszy złowrogą, nieuniknioną wyrocznię, która domaga się krwi, i to krwi niewinnej. Nie będę próbował oddać wrażeń nieszczęśliwego młodego człowieka, równie zmąconych jak myśli, które przechodzą przez głowę szalonego. Długo trwał w tej pozycji, nie śmiejąc odwrócić głowy. Wreszcie podniósł się, zamknął szkatułkę i wyszedł spiesznie