Szalony pątnik - Stefan Grabiński (biblioteka za darmo TXT) 📖

zesztywnienia spowodowanego wzrostem napięcia mięśniowego. [przypis edytorski]

60. obojeśmy widzieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: oboje widzieliśmy. [przypis edytorski]

61. Jestem tego pewną — dziś: Jestem tego pewna. [przypis edytorski]

62. potrafię być dyskretnym — dziś: potrafię być dyskretny. [przypis edytorski]

63. à la canaille (fr.) — na wzór hołoty, oberwańca. [przypis edytorski]

64. culs de sac (fr.) — ślepe zaułki. [przypis edytorski]

65. eldorado — wymarzona, dostatnia kraina; od nazwy Eldorado: kraju złota, legendarnej krainy w Ameryce, w której istnienie wierzono w XVI w. [przypis edytorski]

66. absynt — wysokoprocentowy alkohol na bazie m. in. piołunu i anyżu. [przypis edytorski]

67. kankan — żywy, skoczny taniec wykonywany w kabaretach. [przypis edytorski]

68. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]

69. zaprawne — dziś: zaprawione. [przypis edytorski]

70. apasz — chuligan, drobny przestępca, osoba z paryskiego półświatka. [przypis edytorski]

71. pandemonium (gr. pan: wszech, daimonion: zły lub dobry duch) — królestwo demonów, piekło; wyraz utworzony przez J. Miltona (1608–1674), w poemacie Raj utracony oznacza stolicę piekła. [przypis edytorski]

72. dyletantyzm — zajmowanie się czymś niezawodowo. [przypis edytorski]

73. o trzy na szóstą — dziś: trzy minuty przed szóstą. [przypis edytorski]

74. interes — dziś: zainteresowanie. [przypis edytorski]

75. sugestionujący — dziś: sugestywny. [przypis edytorski]

76. zastosowany do kogoś — dziś: dostosowany do kogoś. [przypis edytorski]

77. anonsować — zapowiadać, ogłaszać czyjeś przybycie. [przypis edytorski]

78. browning (pot., przest.) — pistolet, od nazwy pierwszych pistoletów samopowtarzalnych opartych o odrzut zamka swobodnego. [przypis edytorski]

79. jest (...) pani bezpieczną — dziś: jest pani bezpieczna. [przypis edytorski]

80. rewolwer — tu: błędnie jako synonim pistoletu. [przypis edytorski]

81. fenomen — zjawisko. [przypis edytorski]

82. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]

83. utyskiwać — narzekać. [przypis edytorski]

84. przeciąg gry (daw.) — dziś popr.: czas trwania gry a. czas gry. [przypis edytorski]

85. panie profesorze, byłem jego długoletnim słuchaczem — dziś: panie profesorze, byłem pańskim (pana) długoletnim słuchaczem. [przypis edytorski]

86. trzy na ósmą — dziś: za trzy ósma. [przypis edytorski]

87. frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]

88. umizgać się (daw.) — zalecać się. [przypis edytorski]

89. sub specie aeternitatis (łac.) — pod kątem wieczności. [przypis edytorski]

90. enuncjacja — deklaracja. [przypis edytorski]

91. vulgo (łac.) — pospolicie, powszechnie (zwany). [przypis edytorski]

92. kordialnie — serdecznie. [przypis edytorski]

93. Non fa niente, ragazzo mio, non fa niente (wł.) — Nie szkodzi, mój chłopcze, nie szkodzi. [przypis edytorski]

94. pardon (fr.) — przepraszam. [przypis edytorski]

95. zrosły — dziś: zrośnięty. [przypis edytorski]

96. konsylium — zebranie, narada. [przypis edytorski]

97. spiritus movens (łac.) — siła sprawcza, główna przyczyna działania, motor; dosł. duch poruszający. [przypis edytorski]

98. kutwa — skąpiec. [przypis edytorski]

99. biret — kwadratowa lub okrągła czapka bez daszka będąca dziś częścią oficjalnego stroju senatu akademickiego, profesury, przedstawicieli sądownictwa, duchownych. [przypis edytorski]

100. zwornik (archit.) — szczytowy, najwyższy element wiążący łuk lub sklepienie. [przypis edytorski]

101. seksus (łac. sexus) — płeć. [przypis edytorski]

102. austeria (daw.) — karczma, zajazd. [przypis edytorski]

103. fara, kościół farny — miejski kościół parafialny. [przypis edytorski]

104. sorta — dziś popr.: sort, rodzaj. [przypis edytorski]

105. reperkusja (łac. repercussio: odbicie) — niezamierzony, uboczny, negatywny skutek jakiegoś działania a. wydarzenia. [przypis edytorski]

106. pauvre diable (fr. dosł.: biedny, żałosny diabeł) — biedny człowiek, biedak. [przypis edytorski]

107. The Soul and the body or The history of a man with two bodies. The probleme of my life — Dusza i ciało czyli Historia człowieka o dwóch ciałach. Problemat mojego życia. [przypis autorski]

108. pierwszorzędny — tu: ważny, główny, czołowy. [przypis edytorski]

109. mówiąc ich trybem — mówiąc na ich sposób, według ich zwyczaju. [przypis edytorski]

110. panegiryk — utwór literacki (lub wypowiedź okolicznościowa) wysławiający coś lub kogoś. [przypis edytorski]

111. nieistność — fakt nieistnienia czegoś. [przypis edytorski]

112. usunęli się ode mnie — dziś raczej: odsunęli się ode mnie. [przypis edytorski]

113. więźba — belki tworzące konstrukcję nośną, drewniany szkielet dachu. [przypis edytorski]

114. we formie — dziś popr.: w formie. [przypis edytorski]

115. rubież — tu: granica; pas, odcinek pograniczny. [przypis edytorski]

116. wydaję się innym, anormalnym, szalonym — dziś zwykle: wydaję się inny, anormalny, szalony. [przypis edytorski]

117. znać (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]

118. małomowny — dziś popr.: małomówny. [przypis edytorski]

119. tempus (łac.) — czas. [przypis edytorski]

120. Saturn a. Saturnus — staroitalski bóg cyklu zmian w naturze. [przypis edytorski]

121. en bloc (fr.) — w całości, ogółem, hurtem. [przypis edytorski]

122. sprecyzjowałem — dziś popr.: sprecyzowałem. [przypis edytorski]

123. pałuba — daw. niezgrabna kukła lub osoba taką przypominająca. [przypis edytorski]

124. zachodowa (daw.) — przym. od rzecz. zachód. [przypis edytorski]

125. pean — hymn, pieśń pochwalna. [przypis edytorski]

126. piąter — dziś popr. forma D. l.mn.: pięter. [przypis edytorski]

127. tedy (daw.) — zatem, więc. [przypis edytorski]

128. interièur (fr.) — wnętrze. [przypis edytorski]

129. kitajka — rodzaj materii jedwabnej, pierwotnie chińskiej, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny), tafta. [przypis edytorski]

130. inkrustowany — ozdobiony wzorami z metalu, kości słoniowej lub masy perłowej. [przypis edytorski]

131. pomnieć (daw.) — pamiętać, przypominać sobie. [przypis edytorski]

132. ryży — rudy. [przypis edytorski]

133. faworyt — pasmo zarostu pozostawione na policzku. [przypis edytorski]

134. To byłoby bezcelowym — dziś raczej: To byłoby bezcelowe. [przypis edytorski]

135. prześcigły (daw.) — przejrzały. [przypis edytorski]

136. mare tenebrarum (łac.) — morze niejasności. [przypis edytorski]

137. Podróż w czasie — tytuł pierwszego polskiego wydania powieści fantastycznej The Time Machine (ang.: maszyna czasowa) Herberta George’a Wellsa z 1895 r., dziś znanej jako Wehikuł czasu. [przypis edytorski]

138. wiwisekcja — sekcja żywego organizmu. [przypis edytorski]

139. puginał (daw.) — krótki mieczyk; sztylet. [przypis edytorski]

140. ajent — agent. [przypis edytorski]

141. lucida intervalla (łac.) — dosł. jasne przerwy; odcinki czasu w których choroba umysłowa lub psychiczna okresowo ustępuje. [przypis edytorski]

142. onegdaj (daw.) — przedwczoraj; także: kiedyś. [przypis edytorski]

143. uwabny (daw., środ.) — wabiący głosem (używane w odniesieniu do przyuczania ptaka łowczego do powrotu na głos myśliwego). [przypis edytorski]

144. zadowoloną była — dziś zwykle: zadowolona była. [przypis edytorski]

145. nurtować (daw.) — nurkować, dawać nurka. [przypis edytorski]

146. zapamiętalec (daw.) — człowiek zapamiętały, pełen pasji. [przypis edytorski]

147. łomki — łamliwy, mało wytrzymały. [przypis edytorski]

148. monada (gr.) — podstawowa substancja duchowa, z definicji niezależna od wpływów otaczającej rzeczywistości (pojęcie z filozofii G. W. Leibnitza). [przypis edytorski]

149. ostrów a. ostrowa — wyspa. [przypis edytorski]

150. milieu (fr.) — środowisko, otoczenie. [przypis edytorski]

151. rozczyn — rozrobiona wodą mała porcja zakwaszonej mąki a. rozdrobnione drożdże dodawane do ciasta. [przypis edytorski]

152. szpaler — rząd drzew lub krzewów, odpowiednio ciętych, tworzących aleję ogrodową. [przypis edytorski]

153. wysiąk — dziś popr.: wysięk. [przypis edytorski]

154. pęcz (daw.) — pąki pokrywające krzew lub drzewo. [przypis edytorski]

155. tryton — w mit. greckiej bóstwo morskie o ludzkim tułowiu i rybim ogonie. [przypis edytorski]

156. dziwożona — demon słowiański o postaci szkaradnej kobiety, podmieniający dzieci na własne, brzydkie lub kalekie. Tu błędnie jako synonim nimfy. [przypis edytorski]

157. łęg — podmokła łąka. [przypis edytorski]

158. noc miesięczna — noc pełni księżyca (daw., poet. miesiąc: księżyc). [przypis edytorski]

159. lubiał — dziś popr.: lubił. [przypis edytorski]

160. we fantastycznej — dziś: w fantastycznej. [przypis edytorski]

161. fryz — dekoracyjny pas pod gzymsem budynku. [przypis edytorski]

162. mżeć (daw.) — śnić (por.: mżonki). [przypis edytorski]

163. gzems — dziś popr.: gzyms. [przypis edytorski]

164. terasa — tu daw.: taras. [przypis edytorski]

165. węgieł — narożnik. [przypis edytorski]

166. stora — ciężka zasłona. [przypis edytorski]

167. magnezjowy (o świetle) — jasny i blady, podobnie jak światło palącego się magnezu. [przypis edytorski]

168. rozpaczny (daw.) — rozpaczliwy. [przypis edytorski]

169. kurytarz — dziś popr.: korytarz. [przypis edytorski]

170. gloria — krąg rozproszonego światła otaczający postać świętego lub bóstwa na obrazie; tu: wielobarwna poświata wokół księżyca. [przypis edytorski]

171. porfir — rodzaj twardej skały wulkanicznej. [przypis edytorski]

172. przechod (daw.) — przejście. [przypis edytorski]

173. fluid (z łac. fluidus: płynny) — wg spirytystów substancja emanująca z ludzi i duchów. [przypis edytorski]

174. wilgny — dziś popr.: wilgotny. [przypis edytorski]

175. plecyma — dziś popr.: plecami. [przypis edytorski]

176. ustoina — osad. [przypis edytorski]

177. jaśń — jasność, blask. [przypis edytorski]

178. ametystowy — o barwie ametystu, fioletowy. [przypis edytorski]

179. mraka (reg. daw.) — mgła, szaruga. [przypis edytorski]