Darmowe ebooki » Farsa » Ubu Król czyli Polacy - Alfred Jarry (efektywne czytanie .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Ubu Król czyli Polacy - Alfred Jarry (efektywne czytanie .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Alfred Jarry



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 12
Idź do strony:

Ile się wam podoba.

UBU

Możecie sobie pochlebiać, że jeżeli jeszcze jesteście przy życiu i jeżeli depcecie jeszcze śniegi Litwy — winni to jesteście wspaniałomyślnej cnocie mistrza fynansów, który się męczył, mozolił i psuł sobie gardło odmawiając ojczenaszki za wasze ocalenie i który zażywał z takim męstwem duchowego miecza modlitwy, z jaką zręcznością wy zażyliście świeckiego granatu tu obecnego palotyna Kotysa. Posunęliśmy nawet jeszcze dalej nasze poświęcenie, bo nie zawahaliśmy się wejść na najwyższą skałę, iżby nasze modlitwy miały bliżej do nieba.

PIŁA

Wstrętna baryła!

UBU

A cóż to za wielkie bydlę! Dzięki mnie macie wieczerzę. Co za brzuch, panowie! Grecy czuliby się w nim swobodniej niż w koniu drewnianym i niewiele brakowało, drodzy przyjaciele, abyśmy nie byli sprawdzili własnymi oczami jego wnętrznej pojemności.

PIŁA

Umieram z głodu. Co jeść?

KOTYS

Niedźwiedzia.

UBU

Och, wy biedni ludzie, będziecie go jedli na surowo? Nie mamy nic dla rozpalenia ognia.

PIŁA

Nie mamy fuzji ze skałkami49?

UBU

Prawda! A przy tym zdaje mi się, że tu niedaleko jest mały lasek, gdzie muszą być suche gałęzie. Idź przynieść, mości Kotysie.

Kotys oddala się, brnąc przez śnieg. PIŁA

A teraz, mości Ubu, poćwiartuj pan niedźwiedzia.

UBU

Och, nie. Może jeszcze nie umarł. Natomiast ty, któryś jest już na wpół zjedzony i pokąsany na wszystkie strony, będziesz zupełnie w swojej roli. Ja zapalę ogień, czekając aż on przyniesie drew.

Piła zaczyna ćwiartować niedźwiedzia. UBU

Och! Uważaj! Ruszył się.

PIŁA

Ależ, mości Ubu, już jest zimny.

UBU

To szkoda, lepiej smakowałby na ciepło. To przyprawi mistrza fynansów o niestrawność.

PIŁA
na stronie

Oburzające!

głośno

Pomóż nam trochę, mości Ubu, ja nie mogę sam robić wszystkiego.

UBU

Nie, ja nie chcę nic robić. Ja jestem zmęczony, wierzaj mi.

KOTYS
wraca

Co za śnieg, przyjaciele, myślałby człowiek, że jest w Kastylii50 albo na biegunie północnym. Noc zaczyna zapadać. Za godzinę będzie czarno. Spieszmy się, żeby jeszcze coś widzieć.

UBU

Tak, słyszysz Piła, śpiesz się. Śpieszcie się obaj. Nadziejcie bydlę na rożen i upieczcie bydlę, jestem głodny.

PIŁA

Ha! To już za wiele tego dobrego. Albo pracuj z nami, albo nie dostaniesz nic, słyszysz obżoro.

UBU

Och, to mi jest wszystko jedno, mogę go zjeść na surowo, wówczas wy wpadniecie. Przy tym mnie się chce spać.

KOTYS

Cóż chcesz, Piła! Jedzmy sami. Nie dostanie nic i kwita. Albo też można mu będzie dać kości.

PIŁA

Dobra! Ha, ogieniek płonie.

UBU

Och! To dobra rzecz; teraz jest ciepło. Ale wszędzie widzę Rosjan. Cóż za ucieczka, wielki Boże! Och!

pada uśpiony KOTYS

Chciałbym wiedzieć, czy to, co powiadał Reński, jest prawda, czy ta klępa Ubu jest w istocie zdetronizowana. Nie byłoby w tym nic niemożliwego.

PIŁA

Skończmy wieczerzać.

KOTYS

Nie, mamy do mówienia o ważniejszych rzeczach. Myślę, że byłoby dobrze wywiedzieć się o prawdziwości tych pogłosek.

PIŁA

To prawda; mamyli51 opuścić starego Ubu lub mamyli zostać z nim.

KOTYS

Noc przynosi dobrą radę. Śpijmy, zobaczymy jutro, co trzeba uczynić.

PIŁA

Nie, lepiej skorzystać z nocy, żeby się stąd zabrać.

KOTYS

No to chodźmy.

odchodzą UBU
mówi przez sen

Ha! Panie dragonie rosyjski, uważaj pan, nie strzelaj pan tutaj, tu są ludzie. Och, idzie Bardior, jaki on zły, rzekłbyś niedźwiedź. A Byczysław wali prosto na mnie! Niedźwiedź! Niedźwiedź! Leży! Jakiż on twardy, wielki Boże! Ja nie chcę nic robić! Idź sobie, Byczysław! Słyszysz, ladaco? Teraz idzie Reński i Car. Och! będą mnie bili. A to Ubica! Skąd ty wzięłaś wszystko to złoto? Wzięłaś mi moje złoto, nędzna, grzebałaś się w moich grobach, które są w katedrze warszawskiej, blisko księżyca. Umarłem już od dawna, to Byczysław mnie zabił i jestem pogrzebion w Warszawie koło Władysława Wielkiego, a także w Krakowie koło Jana Zygmunta, i także w Toruniu w kazamacie Bardiora! Jeszcze jest. Ale idź sobie, przeklęty niedźwiedziu. Podobnyś jest do Bardiora. Słyszysz, ty bydlę szatańskie? Nie, nie słyszy, hultaje obcięli mu oszy. Wymóżdżajcie, zabijajcie, obcinajcie oszy, wydzierajcie fynanse i pijcie aż do śmierci, to jest życie łajdaków, to jest szczęście pana fynansów.

milknie i zasypia
AKT PIĄTY SCENA I
Noc. Ubu śpi. Wchodzi Ubica, nie widząc go. Ciemność zupełna. UBICA

W końcu jestem w bezpiecznym schronieniu. Jestem tu sama, nie chodzi o to, ale co za wściekły marsz: przebyć całą Polskę w cztery dni! Wszystkie nieszczęścia opadły mnie naraz. Skoro tylko odjechał ten brzuchacz, pędzę do krypty zbijać forsę. W chwilę potem omal mnie nie kamienuje Byczysław i jego wściekła kompania. Tracę mego palotyna Żyrona, który był tak rozmiłowany w moich wdziękach, że mdlał z rozkoszy na mój widok, a nawet — jak mnie zapewniano — nie widząc mnie, co jest szczyt tkliwości. Dałby się był pokrajać na dwoje dla mnie, poczciwy chłopak, czego dowód, że pociął go Byczysław na czworo. Pif! Paf! Pan! Och! Myślałam, że umrę. Zmykam tedy co sił, ścigana przez cały tłum. Opuszczam pałac, dobijam do Wisły, wszystkie mosty obstawione. Przebywam rzekę wpław, spodziewając się znużyć swoich prześladowców. Ze wszystkich stron szlachta się zbiera i ściga mnie. Z pięć tysięcy razy omal nie zginęłam, zdławiona w kręgu Polaków zażartych na moją zgubę. Wreszcie zmyliłam ich wściekłość i po czterech dniach marszu w śniegach mego byłego królestwa udaje mi się schronić tutaj. Nie piłam ani jadłam przez te cztery dni. Byczysław nastawał na mnie... Wreszcie jestem ocalona. Och! Umieram ze zmęczenia i z zimna. Ale chciałabym wiedzieć, co się stało z moim grubym pajacem, chcę rzec z moim czcigodnym małżonkiem. Ależ mu podebrałam fynansów! Ależ mu naściągałam ryxdalów! Ależ go się naprzypodkradałam! A jego koń fynansowy umierał z głodu, nie często widywał owies, biedaczyna. Och! Paradna historia. Ale, ach! Postradałam swój skarb! Jest w Warszawie, ale kto po niego pójdzie?

UBU
budząc się pomału

Łapajcie Ubicę, obetnijcie oszy!

UBICA

Boże! Gdzie ja jestem? Tracę głowę. Och. Boże! Nie!

Dzięki niebiosu 
Słyszę głos, ach, podobny do Ubiego głosu. 
 

Róbmy przyjemniaczka. I cóż, mój glubasku, dobzie się spało?

UBU

Feralnie! Strasznie był twardy ten niedźwiedź. Walka żarłocznych przeciwko łykowatym; ale żarłoczni całkowicie pożarli i pochłonęli łykowatych, jak to ujrzycie, skoro będzie dzień. Słyszycie, szlachetni palotynowie?

UBICA

Co on bredzi? Jest jeszcze głupszy, niż był, kiedy odjeżdżał. O kim on gada?

UBU

Kotys, Piła, odpowiadajcie mi, grówno grówniane! Gdzieście? Ha! Boję się. Ale wreszcie przemówił? Nie niedźwiedź, tuszę52. Grrówno! Gdzie moje zapałki? Ha! Straciłem je w bitwie.

UBICA
na stronie

Skorzystajmy z sytuacji i z nocy, udajmy nadprzyrodzoną zjawę i wydobądźmy zeń przyrzeczenie, że nam przebaczy nasze przypodkradzieże.

UBU

Ha! Na świętego Antoniego, ktoś tu mówi! Nogo boża! Niechaj mnie powieszą!

UBICA
grubym głosem

Tak, mości Ubu, mówi ktoś w istocie, a trąba archanioła, która ma wyrwać umarłych z popiołów i z prochu ostatecznego, nie przemawiałaby inaczej. Słuchaj tego surowego głosu. To głos świętego Gabriela, którego rada może być tylko dobra.

UBU

Och, to się wi.

UBICA

Nie przerywaj mi albo zamilknę i będzie koniec z twoją makówką.

UBU

Ha! Moja makóweczka! Milczę już, nie powiem ani słowa. Mów, pani Zjawo!

UBICA

Powiadaliśmy, mości Ubu, że z pana jest grube bydlę.

UBU

Bardzo grube, w samej rzeczy, racja.

UBICA

Milcz, u diaska!

UBU

Och, anioły nie klną.

UBICA
na stronie

Grówno!

mówi dalej

Jesteś żonaty, mości Ubu?

UBU

W samej rzeczy, z wściekłą jędzą.

UBICA

Chcesz powiedzieć, że to jest urocza kobieta.

UBU

Ohyda. Ma pazury wszędzie, nie wiadomo, którędy ją brać.

UBICA

Łagodnością, panie Ubu, i jeżeli będzie ją pan brał w ten sposób, ujrzy pan, że jest co najmniej równa Wenerze Kapuańskiej.

UBU

Co za Wenera kapłańska?

UBICA

Nie słucha pan, panie Ubu; niech pan raczy baczniej użyczyć ucha.

na stronie

Ale spieszmy się, wnet zacznie świtać.

mówi dalej

Panie Ubu, pańska żona jest czarująca i rozkoszna, ma tylko jedną wadę.

UBU

Myli się pani, nie ma ani jednej wady, której by nie miała.

UBICA

Ciszaaa! Pańska żona nie zdradza pana.

UBU

Chciałbym wiedzieć, kto mógłby jej pożądać. To wiedźma.

UBICA

Nie pije.

UBU

Od czasu jak schowałem klucz od piwnicy. Przedtem, o ósmej rano była zawiana i perfumowała się sznapsem. Teraz, kiedy się perfumuje heliotropem53, czuć ją wcale nie gorzej. To mi jedność. Ale teraz ja sam jeden jestem zawiany.

UBICA

Głupia figura! Pańska żona nie podbiera panu złota.

UBU

Nie, to zabawne!

UBICA

Nie ściąga ani grosza!

UBU

Świadkiem nasz szlachetny i nieszczęśliwy pan koń fynansowy, który, nie karmiony od trzech miesięcy, musiał odbyć całą kampanię wleczony za uzdę przez Ukrainę. Toteż padł z wyczerpania, biedne bydlątko.

UBICA

Wszystko to są kłamstwa, pańska żona jest wzorem, a pan potworem.

UBU

Wszystko to są prawdy. Moja żona jest łajdaczka, a pani pyskaczka.

UBICA

Uważaj, mości Ubu.

UBU

Ha! Prawda, zapomniałem, z kim mówię. Nie, ja tego nie powiedziałem.

UBICA

Zabiłeś Wacława.

UBU

To nie moja wina, zaiste. To Ubica mi kazała.

UBICA

Uśmierciłeś Władysława i Bolesława.

UBU

Kaduk54 na nich. Chcieli mnie macać!

UBICA

Nie dotrzymałeś obietnicy wobec Bardiora, a później zabiłeś go.

UBU

Wolę sam panować na Litwie w jego miejsce. Na tę chwilę nie panuje żaden z nas. Toteż widzisz pani, że to nie ja.

UBICA

Masz pan tylko jedną drogę, aby odkupić wszystkie swoje zbrodnie.

UBU

Jestem całkowicie skłonny zostać świętym człowiekiem, chcę być biskupem i widzieć swoje imię w kalendarzu.

UBICA

Trzeba przebaczyć żonie, że zwędziła trochę pieniędzy.

UBU

A! Więc to tak! Przebaczę jej, kiedy mi odda wszystko, kiedy jej dobrze wyłoję skórę i kiedy mi wskrzesi mego konia fynansowego.

UBICA

Kręćka ma na punkcie tego konia. Ha! Zgubiona jestem, dnieje.

UBU

Ale w końcu rad jestem, że wiem teraz z pewnością, iż mnie moja droga połowica okradła. Wiem to teraz z pewnego źródła. Omnis a Deo scientia, co znaczy: omnis, wszelka, a Deo, wiedza; scientia55, przychodzi od Boga. Oto wytłumaczenie zjawiska. Ale pani Zjawa nic już nie gada! Czemu nie mogę jej ofiarować jakiego traktamentu56! To, co mówiła, było bardzo zabawne. Ale oto dnieje! Ha! Panie Boże, na mego konia fynansowego, to stara Ubu.

UBICA
bezczelnie

To nieprawda, wyklnę cię.

UBU

A, ścierwo!

UBICA

Co za bezbożność!

UBU

Ha! To nadto. Widzę dobrze, że to ty, głupia jędzo. Po kiego diabła przytryndałaś się tutaj?

UBICA

Żyron zginął, a Polacy wypędzili mnie.

UBU

A mnie Rosjanie wypędzili; piękne dusze spotykają się.

UBICA

Powiedz, że piękna dusza spotkała osła.

UBU

Ha! Dobrze, teraz spotka płetwonoga.

ciska na nią niedźwiedziem UBICA
pada pod ciężarem niedźwiedzia

Och, wielki Boże! Ohyda! Och! Umieram! Duszę się! Gryzie mnie! Połyka mnie! Trawi mnie!

UBU

To trup, głupia. Och, ale w istocie, może i nie! Och, Boże, nie, on nie umarł, uciekajmy!

wraca na skałę

Pater noster qui es57...

UBICA
wyswobadzając się

Gdzie on jest?

UBU

Och, Boże! Ona jeszcze tu! Głupia kreaturo, nie ma więc sposobu uwolnić się od ciebie? Czy umarł ten niedźwiedź?

UBICA

Tak, ośle głupi, jest już całkiem zimny. Jak on tu przyszedł?

UBU
zawstydzony

Nie wiem. Ha, tak, wiem! Chciał zjeść Piłę i Kotysa, i ja go zabiłem ciosem Pater Noster58.

UBICA

Piła, Kotys, Pater Noster! Co to ma wszystko znaczyć? Mój fynans zwariował!

UBU

Ściśle mówię. A ty jesteś głupia gęś.

UBICA

Opowiedz mi swoją wyprawę, Ubu.

UBU

Och, do licha, nie. To za długie. Tyle wiem, że mimo mojego niezaprzeczonego męstwa wszyscy mnie sprali.

UBICA

Jak to, nawet Polacy?

UBU

Krzyczeli: „Niech żyje Wacław i Byczysław”! Myślałem, że mnie rozedrą. Och! Wściekli się i zabili mi Reńskiego.

UBICA

To mi jedność. Wiesz, że Byczysław zabił palotyna Żyrona.

UBU

To mi jedność. A potem zabili mi biednego Lacsy’ego.

UBICA

To mi jedność.

UBU

Och, ale mniejsza z tym, chodź tutaj, ścierko. Na kolana przed swoim panem!

chwyta ją i rzuca na kolana

Dostąpisz ostatecznych męczarni.

UBICA

Hu, hu, panie Ubu!

UBU

Och! Och! Skończysz wreszcie? Ja zaczynam: skręcenie nosa, wyrwanie włosów, wniknięcie drewnianego koniuszczka w oszy, ekstrakcja mózgu przez piętę, szarpanie tyłka, zniesienie częściowe, a nawet całkowite szpiku pacierzowego (gdybyż można jej wyjąć szpikulec z charakteru!), nie zapominając

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 12
Idź do strony:

Darmowe książki «Ubu Król czyli Polacy - Alfred Jarry (efektywne czytanie .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Podobne książki:

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz