Darmowe ebooki » Wiersz » Życie na Korei - Andrzej Sosnowski (bibliotek cyfrowa TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Życie na Korei - Andrzej Sosnowski (bibliotek cyfrowa TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Andrzej Sosnowski



1 2 3 4 5
Idź do strony:
na dzień stają się 
coraz trudniejsze? Kończy się era tańca, zaczyna 
czas lotów. Bo mówisz, że wystarczy tchu nabrać w piersi 
i zawrócić sobie w głowie, żeby daleko odjechać — 
chociaż niekoniecznie „w nowe uczucie i hałas”. 
„O zamki! O sezony!” Jakże my potrafimy 
studiować szczęście w ciszy lotu 
ponad kolorową architekturą Paula Klee, 
która nagle stała się jedyną architekturą marzeń 
mówiącą dziecinnymi barwami wokół samochodów 
coraz szybszych, w których wygodnie rozparci 
wzbijamy się lekko w powietrze! Bez kamiennego snu 
o sile ciążenia, niemi, zbawieni od słów, 
a więc wolni od całego świata, który błyskał w nas 
tyloma językami! Czy jest jakaś alternatywa? 
Po gapowatym dzieciństwie — nerwowa młodość, potem 
kołnierz na uszy i znieczulające podróże, 
żeby szybko przejść przez czas umierania bliskich, 
żeby wykroić trochę czasu dla własnej beztroski 
przed procesem? Starość w ubożuchnym kraju, 
gdzie zza pozorów importu wyzierają zniszczone twarze? 
„Historia”, na szczęście, „osiąga niemy koniec”. 
Chociaż są jeszcze frajerzy, co mówią: „życie 
cię nauczy, życie ci jeszcze pokaże”. 
Też coś.  
 
Dzień miękko ląduje w mroku 
prześlizgnąwszy się nad smugą kolorowych świateł 
wyznaczających pas ku ciszy i snom. 
Milkną maszyny, noc wstaje z palcem na ustach, 
noc św. Bartłomieja, albo inna noc, 
o której będzie głośno tak jak jest głośno 
po codziennej katastrofie, kiedy ludzie i mrówki 
biegają bezładnie, skandując sensacyjne wieści 
szyframi, z których kpi zaraz zlekceważony 
wrak — nierealny jak pożar widziany w dzieciństwie. 
Dzień miękko siada w mroku 
niedbale napomknąwszy o kilku prostych sprawach, 
które gasną jak ekrany telewizorów. 
Zasypiają wieże kontrolne i radary, 
przerażony umysł gubi się wśród fikcji, 
ból tonie w morfinie, troska śmieje się do szklanki, 
spocony kochanek odwraca się do ściany 
po pięciotysięcznym wytrysku i ma wszystkiego dosyć 
i tę błogą pewność, że życiu sprostali skutecznie, 
amortyzując je delikatną jak mgiełka gumą, 
jagnięcą błoną lub precyzyjnym krążkiem. 
(Nie mamy nic przeciwko temu). Omdlewają nerwy 
wytarte głęboką pieszczotą i czy właśnie 
nie o uwolnienie od nerwów nam chodziło, 
czy nacisk jaki kładziemy na dziś, tu i teraz 
nie jest próbą rozciągnięcia „teraz” w bezczas 
barwny i wesoły jak karnawałowy balonik? 
Bo, jak mówi Rilke, „dostosowała się tam istotnie 
życia niebiańska połowa do półkulistej misy 
istnienia, jak dwie pełne hemisfery łączą się 
w jedną świętą, złotą kulę”. I dalej: „masywna 
konstelacja straciła ciężar i uniosła się w przestrzeń”. 
Można więc przedłużyć stadium estetyczne 
w nieskończoność, rozciągając je wzdłuż i wszerz, 
zwielokrotniając wrażenia. Czy jest opozycja? 
Ci, co mówią: „lata iluzji, lata kryzysu, lata wojen”? 
Ci, którzy lgną do życia zdegradowanego, 
uszczypnięć w nerwy, słów, co „mają ciężar losu”? 
Bo przecież są ciche upomnienia bomb, aluzje 
terrorystów i ulicznych proroków, a ponad wszystkim 
jeszcze pląsa balon polityków — sale konferencyjne, 
rezydencje, nadęte pałace pełne luster 
i małych mikrofonów, co zawzięcie pracują 
nad szumem deklaracji i proklamacji 
napełniających świat szeptem flatus vocis7, flatus vocis. 
Nie będzie pląsał długo. Nudzi 
ta obowiązkowa opozycja. Życie? 
Niech nasz komputer zrobi to za nas. Polityka? 
Tylko patrzeć jak dygnitarze zejdą 
ze stołków i przyjdą potańczyć tam, 
gdzie David Bowie montuje dla wiernych 
ołtarz z aluminium, szkła, światła i dźwięku. 
Ha, chociaż taka zwyczajna młodzież 
pewnie zawsze będzie wolała faceta z gitarą, 
który się zabija. Tutaj, powiedzą, tu jest autentyczność, 
cudowny chłop, który dużo wiedział i naturalnie 
nie mógł już wytrzymać. Im jest zawsze mało, 
oni zawsze będą w beznadziejnej sferze 
„musisz być sobą”, frajerzy, jeszcze nie odkryli 
czaru fałszerstw i przebrań, jeszcze nie dostali 
anonimowej pocztówki z napisem: LIFE IS NOT 
A CABARET (It’s a fucking circus), jeszcze nie szli drogą 
do Cytadeli, nie stali na pięknych schodach 
Charlesa Mackintosha w podmuchu światła 
wydymającego balonowe spodnie, unoszącego ich 
do Musee Horta, albo choćby (niespodziewanie) 
pod Castel Sant’Angelo, gdzie romans 
byłby o tyle bardziej staromodny i amerykański. 
Oni powiedzą: „Ponosi nas cokolwiek halucynacyjna 
skłonność ducha, czy zatem seks i nekrolog 
są jedynymi sposobami, żeby życie trzymać krótko?” 
 
Dzień miękko osiadł w mroku 
i zmierzchającemu światłu znów się udało 
zaczarować świat. Delikatne cienie, 
gęsto rosnące, obejmują sprawy i rzeczy, 
wydając nas snom i fantasmagoriom jawy. 
Szał, zwielokrotniony w lustrach, nietoperzowy taniec 
Loie Fuller, ta zamieć skrzydeł, uzyskuje 
dwuznaczną autonomię. Nazywają to ignorancją, 
ale czy można zaufać błaznowi, 
mistrzowi mowy dwoistej i królowi tamtego świata, 
w który się wchodzi przez wrota z kości słoniowej? 
O córo Afrodyty uwodząca śmiertelnych. 
Czy to możliwe, że jeszcze tęsknię do twych lat 
dziewczęcych, kiedy siedzę tutaj przed snem i snuję 
opowieść? Język umie chodzić jak maszyna do szycia 
i kiedy jedna tkanina pruje się, druga 
spływa obfitymi fałdami i właściwie o co 
chodzi? Sny przypominają te zmierzwione chmury, 
kładą fresk na strop czaszki i czoło 
marszczy się nad owsianką jak kałuża, ale to już wszystko 
jeżeli pominąć te inne ranki, legendarne, 
kiedy światło drży jak palce sprawdzające żyletkę, 
kiedy przyciskasz szklankę do ust, szkło pęka 
na wargach i mówisz: „Miliony 
łanem cienia płyną ulicami, z ust 
ścieka im krew, zagryzają wargi do krwi 
iodchodzą w zacisze złudzenia”. Do krwi, 
to dobre, to jest takie Lenzowskie 
szukanie guza, lubieżne pragnienie, 
żeby rzeczywistość zgwałciła cię ze wszystkimi 
ponurymi konsekwencjami. No a sny? 
Ten krótki oddech z dna płytkiej narkozy 
zmywanej martwą falą niepomyślnych snów 
jest jak echosonda przynosząca wieści 
oskrzepach lęku rozsianych w arteriach. 
Ale sny ściekną w dzień lub ugrzęzną 
w starganych nerwach, gdy świt na sygnale 
wybłyśnie zza chmur i jadąc rano 
18-ką znów poczujesz się przesiedlonym 
obywatelem świata — roztrzepaną wrażliwością 
sfotografujesz te słynne mosty na prawo i lewo, 
walące się? Mosty jak przewrócone dźwigi? 
Po których pełzną windy samochodzików? 
Cokolwiek. I powiesz: „Czas już na plan. 
Kręcimy wszystko od «rozprzężenia zmysłów» 
do końca. Do końca i dalej, daleko 
dalej, do diabła i jeszcze dalej”.  
 
Trzy wiersze z bliskiej północy
Huntsville
Le sexe est sombre, et, Henri Parisot, 
parce que la poesie l’est encore plus.8 
 
Antonin Artaud
Dni są nieistotne: sprawunki, zniewagi, 
i ta szorstka jawność w tekturowych domkach 
bez okiennic, zazdrostek, firanek i rolet 
tak że wie się dużo i męczy wrażenie 
uczestnictwa w spowiedzi każdego przed każdym, 
Tu wszędzie jest skała, nuda i otwartość, 
plateau ennui i beletrystycznych nastrojów 
i można odpowiedzieć na każde pytanie 
zadane przez kogoś dawno i daleko. A świat 
nam się układa w żmudne serie rytmów 
rzucanych bezładnie we wszystkich kierunkach —  
fala, skowyt nura, grzmot, kroki i oddech —  
jakby jakiś demiurg puszczał kaczki przez wszechświat 
siedząc na kamienistej plaży w skupieniu godnym 
lepszej sprawy. Ale czy cokolwiek z tego 
staje się częścią umierania? Bo myślę, że śmierć 
jest jak to jezioro stojące na sztorc 
w powietrzu, całe skryte w rudej mgle, 
grzywce światła. I to już jest noc. 
A noce są ciekawsze, montują obrazy, księżyc 
jak cząstka cytryny wbity w krawędź szklanki nagle 
przepada we mgle i jeden dom z tektury wygląda 
jak bania pinakolady na śniegu. I słychać świerszcza 
„jak-jak” surową krytykę, słychać każdy oddech 
i dalej wszystko trzeba robić jakby potajemnie 
z palcem na czyichś ustach, z zębami 
na własnym nadgarstku, bo noc niby miłość musi być 
cicha i pusta jak plaża baptystów w niedzielę. 
Ale i noc do nich należy, bo zorza polarna, 
ta korona, przyczółek lub ostroga światła 
w rzece nocy (choć dla mnie raczej oszroniona szklanka, 
lub dłoń na ciepłym czole nocy) jest dość sugestywna, 
by pisali farbą w sprayu na wysokich skałach 
o sądzie, który przyjdzie zaraz po tym, i palcem 
w lepkim kurzu na samochodach, że Jezus umarł 
za nasze grzechy. A wszędzie na trawniczkach: 
my presence shall go with thee9. Zaiste, 
 
nieoswojone są tylko te chwile nad ranem, 
kiedy zamiera śmiech i dogorywają gry, wywrotowe 
zabawy — chińczyk na planszy od węży i drabin 
jak na ironię serio. I pamiętam biel soli 
na ustach, poranne pragnienie i brak uzmysłowiony, 
który uświadomiony staje się sekretem 
jak tamten nocny motyl, ćma wielkości dłoni dziecka, 
jakby z barwnego zamszu, kropka postawiona po nocy —  
emblemat snu, albo magiczny inicjał 
rozpoczynający iluminowany rękopis, 
którego treści nie będziemy znali. 
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Wild Water Kingdom
Ale te wielkie zjeżdżalnie wodne, jaki to piękny 
podarek dla śmiechu i od śmiechu, w pewnym sensie, też. 
Tu nie ma zahamowań. Przede wszystkim negliż; 
wszyscy są prawie nadzy i nikt nie trzyma się prosto 
a jeśli nawet prosto, to po to, żeby kłaść się 
i spadać, lecieć z nóg ze śmiechem, kłaść się 
ze śmiechu i pędzić z zawrotną prędkością 
podkręcaną przez śmiech aż po eksplozję wody 
co jest jak salwa śmiechu kończąca ten żart 
z postawy pionowej i recept decorum. Tu jest 
perpetuum mobile, alchemia ruchu dla ciała, 
bo i po ciężkiej nocy, po czarnej mszy, w ciągu dwóch godzin 
możesz odzyskać pełną potencję i rezon 
nawet niekoniecznie rzucając się w dół z tej pionowej 
zjeżdżalni czy lecąc przez lazurową rurę, lecz choćby 
kołysząc się na Lazy River lub drżąc z rozkoszy 
w gorącym basenie jaccuzzi. A potem dzwonią na falę 
(spiętrzoną w domku bez okien), której rytm przypomina 
wieczność zmuszającą do bezustannego skakania —  
jakby przez błękitną skakankę czasu albo naprężoną 
gumę rozpiętą na łydkach tych dwóch ratowniczek 
stojących na brzegach basenu. Tu są megafony 
(wszystko jest pozorem, radością momentu, 
pożarem monumentu i szczęściem spadania) 
i gwar, i te okrzyki wow i oh, boy zewsząd, 
ciała prędkie jak rtęć i piękne nimfetki 
niby tak zajęte sobą a przecież zawsze 
znajdujące odpowiednią chwilę, żeby obrzucić 
mężczyzn jakimś niezupełnie niewinnym spojrzeniem, 
w którym migocze coś jak szybki cień uśmiechu, 
przedsmak śmiechu Virginie, który Paul poczuje 
niby kostkę lodu drgającą na brzuchu. I pragnę 
zanurzyć się w tej folie lucide10, chcę doznać 
vertige de l’hyperbole11, commotio 
 
vel fluctus12. Tu jest po prostu ciągły przeciąg wody, 
pęd i w zasadzie brak gruntu pod stopami, 
choć niby jest to „w zasadzie”, a zatem i tutaj 
można by balansować — na wstęgach wody, w zamieci? 
Ale nie wolno zjeżdżać głową w dół. To nogi 
idą najpierw i budzi wesołość 
to dowartościowanie nóg tak karnawałowe 
(głowa wlecze się z tyłu jak roześmiana zabawka) 
zwłaszcza w scenerii tak jawnie komicznej, 
wśród syntetycznych kształtów, ni męskich ni kobiecych, 
zalewanych hektolitrami heraklitejskiej wody 
mknącej we wszystkie strony niczym metafora 
cyrkulacji płynów w aniele Swedenborga. 
I całość się przewraca w jakąś alegorię. 
Zobacz w strumieniach wody parodię potoków 
łez całego świata, zobacz w tym systemie 
niebieskich wodospadów koronę gałęzi 
splątanych jak węże, cudownie 
groteskową wersję mitycznego drzewa, 
naturę przechytrzoną w akcie alegorii, 
która przedrzeźnia ogród uciech tudzież ogród nauk 
tymi hiperbolami, parabolami, sinusoidami rozkoszy, 
uczonymi spiralami śmiechu. I nie mam pojęcia, 
czy wszystko kończy się weselem czy obłędem, 
roślinną powagą radości czy konwulsją śmiechu, 
bo stosunki mogą się zmieniać, ale wygnanie 
pozostaje bez zmian. Boisz się, maleńka? W nocy 
te zjeżdżalnie drżą w błękitnym blasku 
wody pod czarnym niebem, a my odlatujemy 
z odwróconych łuków tęczy jakby z negatywów 
niedoświetlonych uczuć i każde ma osobny śmiech 
przekreślający przestrzeń jak spieniony ogon komety, 
jak kwiat, który wieńczy noc samotnością 
odurzającego blasku. I rozjeżdżamy się 
w odwrotne strony, nieuchronnie, opadając, down 
we go. I tak jest dobrze. 
 
All that jazz
numerek 666 proszony jest do gabinetu
z poczekalni
Błogosław przyspieszenia. Kiedy wschodzą gwiazdy 
tężeją rysy twarzy, ciemnieją uśmiechy i przestwór 
powraca do szyku, który za dnia rozerwany 
pobudzał twoje tętno mamrocząc we krwi: 
zamęt, który cię wzrusza, szyje igła słońca 
co czyta w nas muzykę na ginące głosy — 
a każdy niczym ścieżka na skraj kanwy narzecza.  
 
Jeżeli chcesz przyspieszyć, przesuwaj akcenty 
z mocnych części taktów na te przemilczane i 
zważ: deseń jest wytarty do samej osnowy, 
pyłu uczuć, dźwiękotek — więc spróbuj zniweczyć 
sekundę między ściegami nastrojów, żeby puściła 
składnia a nowy język pokrył ślepą mapę wzruszeń 
wzorem gęstym jak grad i tak błyskawicznym,  
 
że przycichnie szmer werbli i harf, choć tło 
musi pozostać, aby tym prędszy wydawał się potok 
synkop, szybki jak podmuch ciszy spadający na tych, 
którzy zaniemówili ze szczęścia. I rzeczy 
przemkną przez ciebie dobrze oświetlone 
i tak wolne od znaczeń jak dzień, po którego zboczach 
spłynęły widoki na przyszłość. 
 
Powinieneś jednakże zacząć od zerwania 
pieczęci z księgi widm pospolitych wątków, 
żeby zasnuć ich gładkość, rozpisać je na głosy, 
naderwać ścięgna sensów. Przynaglaj wszystko, 
co zniewolono do trwania. Kochaj, 
ale wystawiaj miłość codziennie na próbę 
snów mocnych jak piołun i nowej muzyki.  
 
Przypisy:

1. Korea — wg autora potoczna nazwa

1 2 3 4 5
Idź do strony:

Darmowe książki «Życie na Korei - Andrzej Sosnowski (bibliotek cyfrowa TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz