Darmowe ebooki » Wiersz » Życie na Korei - Andrzej Sosnowski (bibliotek cyfrowa TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Życie na Korei - Andrzej Sosnowski (bibliotek cyfrowa TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Andrzej Sosnowski



1 2 3 4 5
Idź do strony:
jesteś 
staruszku? I wy, kochane ptaszyska? 
Tak. Proponuję obrządek i pacierz, 
i martwię się. Oby ci się udało, 
obyś nie zemdlał na szynach, na których dni 
grzmią w błyszczących sleepingach, 
a noce stoją w wagonach towarowych 
pod sygnałem. Rozum troszeczkę przysypia, 
zmysły zajmują kolejkę i znów biorą mnie 
bardzo piękne sprawy: jabłka, woda, mleko, 
przeczyste powietrze. A kiedy pojmiesz, 
że na ten czy inny kwadrans absolutnie 
nie zasłużyłeś, będziesz mógł się napić, 
pogruchotać sobie świat i nareszcie 
zreflektować się. 
 
Wiersz dla twojej córki
Mylisz się, kiedy myślisz, że nie zboczę z kursu, 
jeśli przez kurs rozumiesz dryl dnia i sen kamienia, 
bo czyjeś oczy odczepią czółno snu od brzegu 
i ocknę się w trzcinach lub na pełnym morzu. 
Mam dryg do takich rzeczy. Rzeka 
jest naturalnie bez powrotu i jeżeli rano 
siądę jak rozmarzony osioł na brzegu morza, czekając 
na misteria, to dlatego, że mnie poniosło, 
to przez ten boczny dryf. 
 
Dziś w nocy znowu zakochałem się w twojej córce, 
choć nie widziałem jej od czterech lat. Przez sen 
nazywałem ją siostrą, ale gdzie tu logika i sens? 
W żeglarskim kapeluszu z czerwonego plastiku 
stała na brzegu rzeki, a wokół snuły się koty 
o źrenicach jak zielone tarcze zegarków — rykoszet 
myśli o czasie, różnicy lat, która nas dzieli. 
Mam dość wyrzutów czasu ścigających mnie przez sen. 
 
Ale mam też powód do nieukrywanej radości, że ona 
nie jest moją córką, a ty moją żoną, ani siostrą 
(ty byłabyś matką), etc. Wszystko jest fizycznie 
niemożliwe. Albo i nie. Cóż, może innym razem  
 
obudzę się na skałach.  
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Milenium
Już jest milenium. Już zawsze i wszędzie 
pochody dziewcząt w bieli i chłopców w błękitach 
przez złote miasta uśmiechnięte do pustego nieba. 
Siódmego dnia deszcz ustał, powstały kolejki. 
Szare chmury opadły jak muzyczna tapeta. 
W ulewie piosenek stojąc tuż za tobą, 
obserwując ludzi splecionych w sznury haseł 
zastanawiam się, czy rzeczywiście stoimy jedynie 
po łut szczęścia, po los pocięty na tysiące 
kolorowych kartoników, pewnie całkiem na niby 
jak szyldy „Alleluja” na blokach oraz transparenty 
proklamujące radość i dożynki sensu. A ty? 
„Jak ci Indianie senni wśród posągów, 
zaspani na tarasach zarośniętych świątyń, 
odkrywamy w błysku flesza, że historia to spektakl, 
diamentowy pył na butach świetnego aktora”. 
Tyle ona. I już ani słowa więcej, nic, 
żadnego pytania co robić w tych nowych warunkach, 
żadnej prośby o ekspertyzę. Bo wszyscy 
spodziewają się nieprzyzwoitości, jakiegoś „pomyśleć 
i umrzeć”, albo odmiany przez zmysły, przez wszystkie 
czy i w czym i z kim i co. Więc owszem, leć 
pierwszym samolotem na Berdyczów lub Barwistan — 
tam się spotkamy. 
 
Jesień
Oni też przekraczają miarę, burmistrz i elita, 
przysyłając listy pełne świetnych ofert 
życia tak zawrotnego, że blask na peronach 
gra jak pozytywka i ktoś parska śmiechem 
kiedy wiatr podrzuca liście i odsłania krew, 
którą skryło złoto jesieni. I chce się płakać, 
bo cierpimy oszczędnie pośród znacznych ofiar. 
Ale ktoś komuś tłumaczy, że żyje zachłannie, 
przeskakując z nocy w pospieszne poranki, 
a ktoś tłumi skowyt, wkładając wieczorem 
ironiczny uśmiech jak dwurzędowy garnitur. 
I tylko jesienią zdołasz poznać ideoplastykę 
snu, co wyrasta na zboczach powietrza: 
in girum imus nocte et consumimur igni2 
(w koło idziemy nocą i trawi nas ogień). 
 
Posłowie
Niedługo można żyć z jednym słowem w ustach. 
Nawet na poligonie lub w trakcie bankietu 
kiedy wiatr przyniesie złomki głuchych rytmów 
sierżant i orkiestra zagłębią się w sobie 
nie pojąwszy melodii w czymś, co niby echo 
wibracji strun — włókien świata — tak ich niepokoi. 
Tę muzykę z wnętrza ziemi czują też kobiety 
odarte z odzieży na śniegu lub w altanach 
gdy sekundę przed gwałtem omiatają myślą 
inicjał miłości na końcu lunety. Ludzie, 
o których mówię, odchodzą z pustymi rękami 
zwięźli niby supły na pięciolinii napięcia, 
odurzeni przez deszcz, co zniewala, by mówić 
zawsze chcieli żyć z jednym słowem na ustach. 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Wiersz dla Oberona
Rozwinąć wrażliwość na te nagłe 
skupiska znaczeń w mętnej strudze 
zdarzeń: zapisz, to praca domowa. 
Starorzecza, rowy irygacyjne, panika 
chmur, liliowych przed burzą, młodzież 
z Czantorii, wioski, która ma niezłą 
łunę w nocy, może ciut za światową. 
Dokazują wieczorami, łowiąc małe rybki 
w oczkach pozostawionych przez rzekę 
na polu: spinning, żaki, sznury. 
Chociaż lato nie znęci w nas słońca. 
Błyszcz słońca nie złapie w nas lata. 
 
Potrzebne mi są twoje oczy. We wtorek 
mieliśmy zielsko w śrubie, w środę 
poszedł klin. Nazajutrz przyrumienione żeberka 
chmur, a w piątek „co to, to nie”, 
rzekł księżyc i wszedł na nieboskłon. 
Cuda. Siwe deszcze. Rejterada liści. 
Przyszedł wiatr i łódź zanurzyła się w trzciny. 
Ustał wiatr i z trzcin wyfrunęły komary — 
bierze chętka, żeby się zaszyć w głąb koi 
pod koce, albo stać na pokładzie 
z głową w chmurach. 
 
I widzisz: my, ludzie, po stokroć będziemy 
grali w te proste sprawy, których miłość 
nie umiała załatwić. Np. rzeki 
dążą do coraz większej prostoty; 
nie musisz wyciągać żadnych wniosków. 
A poza tym, po staremu: łabędzie 
żebrzą o chleb i burze mkną jedna za drugą. 
Dni niby wygrane na niemych klawiszach 
usychają sznurami jak grzyby pod piecem. 
A czasem jak elfy pod zielony wieczór 
na twardych, piaszczystych łąkach nadnarwiańskich 
pośród świeczek jałowca lub gdzieś pod Uranem — 
Oberon, Oberon. Pora iść na spacer.  
 
Poszedłeś na spacer w pole gwiazd. 
Sieć gwiazd ma za duże oka.  
 
Śmierć człowieka nieuformowanego
Jest twoja: po prostu uśmiechnij się 
do potrzeby uproszczeń, zatrzymaj ciało 
poruszając duszę, bo ten zawrót głowy 
jest inny niż kiedyś: nie ciężkie sny zimy 
jak loty narciarskie na mamuciej skoczni 
ani impet wiosny: raca, szarfa tancerki 
strzelająca w mrok, po której sunąłeś 
niby po zjeżdżalni wprost w baseny lata. 
Jak długo można wędrować po linie? 
Boksujesz się z cieniem i po silnym ciosie 
lecisz koziołkując w przestrzeń międzygwiezdną — 
szept świata za tobą jak zdyszana lawina.  
 
I odpadasz od spraw, co poczniesz bez spraw 
sam jak palec na lodzie? Nasza mowa brzmiała 
„tak, tak” w dobrych chwilach, a gdy było gorzej 
„cokolwiek, gdziekolwiek”. I jest coraz gorzej: 
przesiadujesz w kurzu przy podmiejskim murze, 
podrzucając kamyki jak zbędny zalotnik, 
patrzysz w czyste niebo, wspominając chmury, 
nawałnice dawnych spraw i gromkich sensów. 
A nocą twoje światło ściąga świat i nic — 
tylko pukanie ćmy w szybę i świerszcz 
jakby ktoś stąpał w butach z klamerkami. 
Chciałbym paść ofiarą dowolnej intrygi. 
 
Esej o chmurach
Fragmenty obcych światów i te znane światy 
w epizodach obłoków, co uczą bierności i 
wrażliwość na szczegół: „zapach słoni po deszczu”, 
cienie chmur i woń światła na mokrych źdźbłach trawy, 
mądra, dziecięca radość skryta we wzruszeniu, 
z jakim podsłuchałeś piękne, obce nazwy, 
góra Hancock, Wahiti Rangers, miejsca objawień? 
„Powinniśmy naszej mowie nadać obce brzmienie —  
ludzi olśniewa to, co przybywa z daleka”. 
A kiedy w letni ranek pijesz piwo w barze 
i cieszysz się, że są tęgie beczki, grube kufle 
strzelające w blat, błyszczące pipy i mistrzowie 
nalewania, i piana, którą można kroić żyletką 
lub zdmuchnąć jak obłok dmuchawca —  
pomyśl o chmurach, podnieś wzrok i długo 
patrz w chmury, aż zakołysze się świat. 
„Jaki będzie miał smak ten nowiutki świat?” 
Uderza do głowy jak piwo w upalny dzień. 
Gorycz, słodycz, gorycz i ulga radości 
jakbyś słońce jak akron zażył i gardło wyleczył 
spuchnięte od nadmiaru oczywistych kwestii —  
precz od wszystkich słońc, a zostają chmury, 
wstęgi, kłęby pary i formy powietrza 
o ruchu tak pozornym i zawsze w milczeniu, 
najpierw światło i wiatr, a potem koniecznie obłoki 
nie jako dekoracja lecz proste przesłanie. 
Chmura przyszła mi na myśl i zaćmiła grzechy. 
Oko musi porzucić ostre kontury rzeczy 
i spocząć w wiedzy przestronnej, oddechu obłoków. 
„Trzy dni brnęliśmy przez gęste opary, 
szron kleił oczy i mroził oddechy, 
choć słońce stało tuż za ścianą bieli. 
Szliśmy po grani, a potem po tęczy 
niby na nartach wprost na łeb na szyję 
przez strugi blasku zjeżdżaliśmy chyżo 
w szyby powietrza, by upaść za chwilę 
w kołdry ze śniegu, co kaleczą ręce. 
«Poznaj fizykę tych kopalni wiatru», 
rzekł Mistrz, wylazłszy spod białego puchu, 
«wszak każda rzecz ma miarę, liczbę, wagę. 
Kropelki wody i kryształki lodu, 
zmrożenie pary i jej kondensacja, 
wślizg mgły ku niebu, oto tajemnica 
wielkich pejzaży sadów troposfery. 
Stratus, Cirrus, Nimbus są niby owoce 
i tłusty Cumulus plus modyfikacje, 
Cumulonimbus albo Cirrostratus. 
Innymi słowy: kłębiaste, pierzaste, 
brzemienne deszczem lub złożone z warstw, 
wysokie, niskie, jak góry lodowe, 
ślubne welony lub ławice ryb. 
Lecz strzeż się gry kształtów i zwodniczych barw, 
aby twój umysł nie był jako chmura 
lub gwiezdny pył z głębi stratosfery —  
obłok świecący bądź iryzujący. 
Wspomnij Hamleta: niejednego chmury 
zwiodły z drogi na dzikie manowce»”. 
 
Jako pierwszy Luke Howard ponazywał chmury, 
Goethe, Dahl, Constable przejęli naukę, 
lekkomyślny Forster badał je w balonie, 
Thomas Ignatius Maria, wydawca Katulla. 
A wcześniej wielcy Francuzi, Deluc i Bertholon. 
Goethe prosił Prellera o szkice obłoków 
i mówił w Marienbadzie: „chcę poznać ruch myśli”. 
Gilbert White pisał „Natural History of Selborne”. 
Constable darzył uczuciem błogie peryferie 
i tak to się zaczęło, od bylejakości —  
„moja sztuka znajdzie temat pod każdym 
żywopłotem”, żyję w sąsiedztwie chmur, 
oswajam obłoki. „Wiele nieb zrobiłem 
i świetlnych efektów”, bo czym innym ziemia 
jeśli nie podstawą, marginesem tej rzeźby, 
niewielkim ułamkiem — 7/8 to chmury, czubki drzew 
i chmury, wąski pas ziemi na dole 
a reszta to chmury. Malował wibracje powietrza, 
aby ćwiczyć pamięć, rozwieszał ptaki w obłokach, 
aby ocalić znaczenia, a przecież mówiono w Paryżu, 
że jego obrazy „nie znaczą”, w Anglii, 
że są „bez duszy”. Naprawdę są bez duszy —  
naukowe, przypadkowe, oschłe prezentacje 
bez krztyny ludzkiej treści, w nieznanym języku, 
percepcje bez refleksji i przesądu nastroju —  
nie są konkluzją konkluzji, ale ciągiem wrażeń, 
inspiracja, medium, efekt łączą się w jednym obrazie 
w chwilowym bezruchu, w arbitralnych ramach, 
które wystarczy odjąć, by chmury ruszyły na przełaj 
i rozniosły ten świat. Słaniał się z pożądania. 
„Zerwać zasłonę zażyłości z rzeczy, obnażyć 
ich piękną obcość i odmienność — te srebrne chmury —  
aż nie mogę pisać — jak często wzdycham, 
pragnąc ich białej ciszy i czułej procesji dni 
jak marszu obłoków, bo chodzi o jakość dni, 
ojakość pogody ducha”. Bywają lżejsze niż cień, 
wątlejsze niż mgiełka na lustrze. „W południe 
błyszczące chmury pełne deszczu i gradu 
smagają biczami cienia lasy, łąki, wzgórza, 
wyostrzają zieleń i żółtości”. Czy chciał namalować 
historię naszego klimatu? „5 września o 10 rano, 1822, 
bystry wiatr ze wschodu — bardzo jasne chmury 
mkną tuż nad ziemią i te groźne kłaczki 
zwane przez żeglarzy złymi zwiastunami. Coś 
wisi w powietrzu. Uwagi o chmurach 
złożę w spójny wykład: wygłoszę go w Hampstead 
latem przyszłego roku”. Niestety, tekst odczytu 
gdzieś się zawieruszył.  
 
Przyszłość szumi spiętrzona przed pustką jakiegoś dzisiaj, 
formacje chmur na niebie jak boskie graffiti 
zwiastują jakieś jutro boskiej meteorologii. Nasza gnoza 
zaczyna nabierać rumieńców — jedna, dwie idee — 
pies, przewodnik, laska — wystarczą, by obrać kurs 
i to jeszcze jaki. Wiesz już teraz, Constable? 
Kurs zupełnie dowolny poprzez kontemplacje 
chmuroobrazów wiedzy, bo po geologii, 
po archeologii i po filologii meteorologia 
bierze górę — bujamy w obłokach. Spójrz 
jak dryfujemy w stronę nowej ery, 
niektórzy idą tyłem, inni mrużą oczy i nikt 
dobrze nie widzi, ale słońce rośnie 
aurą, łuną blasku obcy smak nadając 
rzeczom i uczuciom, zwłaszcza nadużyciom 
tej nowej radości, której przykazaniem: 
nie dramatyzuj chmur, wszak grecka tragedia 
nie ma nic wspólnego z tym hedonistycznym kaprysem 
niebieskich migdałów, obłoków — piosenki pękają jak race, 
fajerwerki, błyskawice, barwne odłamki wzruszeń 
pełgają nocami po niebie na przyszłą pogodę. 
I chyba można wreszcie usiąść przed telewizorem 
z ulgą zamknąwszy książkę lub patrzeć przez okno 
z czułym zrozumieniem, albo iść do pracy, 
napić się z kolegą, pójść na festyn, słowem, 
zamknąć sprawy, oddać się komuś dla hecy, 
krawat mieć ślicznie zapięty i wszystko 
wedle pozorów tłumaczyć, nie ceniąc niczego, 
co nie jest przyjemne. Ciało 
to ostatnia przykrość, od czasu do czasu, uwikłane 
w algebrę potrzeb niby wieczny uczeń 
dalej w podstawówce, choć dorosła dusza 
przestudiowała wszystkie fakultety, uschła 
na tycią łupinkę, w której niby próchno 
tli się leniwie wonna miazga wrażeń 
równie jałowych, co ekscytujących 
i bezosobowych. Kto handluje duszą? 
Historia, religia, poeci, ci, co miotają znaczenie 
w spazmach bezsilnej powagi, lecz oto kończy się feta, 
po uczcie zmywanie znaczeń, służba myszkuje wśród resztek. 
Gaśnie noc, gwiazdy odchodzą w niepamięć, 
rzeczy kwitną do wewnątrz mową niepojętą, 
kwiaty nic już
1 2 3 4 5
Idź do strony:

Darmowe książki «Życie na Korei - Andrzej Sosnowski (bibliotek cyfrowa TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz