Darmowe ebooki » Wiersz » Na obczyźnie - Maria Konopnicka (co czytać przed snem .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Na obczyźnie - Maria Konopnicka (co czytać przed snem .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Konopnicka



1 2
Idź do strony:
Maria Konopnicka Na obczyźnie

 

Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska.

Na obczyźnie Strona tytułowa Spis treści Początek utworu I II III IV V VI VII VIII Przypisy Wesprzyj Wolne Lektury Strona redakcyjna
Na obczyźnie
Jaskółeczka smętnie nuci, 
Skrzydełkami wiatr rozmiata... 
Wie, ot, z gniazdka że wylata, 
Ale nie wie — czy powróci. 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
I
Myśl się moja mgłami ściele 
Na te pola, na te łąki, 
Gdzie liliowe kwitną dzwonki, 
Gdzie złociste brzęczą trzmiele. 
 
Zapatrzony, zasłuchany, 
Nic nie widzę dookoła, 
Tylko nasze ciche łany, 
Tylko nasze zbożne1 sioła2. 
 
Co bolało — już nie pomnę, 
Ognie zgasły, przyschły rany... 
Tylko szumy gdzieś ogromne 
Słyszę z ciszą na przemiany3. 
 
Kosowica4 z brzękiem płynie 
Przez pszeniczne, złote szlaki; 
Słońce jarzy się w kalinie, 
Lecą pieśnie — niby ptaki... 
 
To rozhuknie echem niwa, 
To zaśmieje się, jak żywa... 
A jak trzcina, grube kłosy 
Z chrzęstem lecą na pokosy5. 
 
Hej, gromada, wy, gromada! 
Czy o bracie zapomnieli?... 
Cichość... nocka przędzie blada 
Srebrne nici swej kądzieli. 
 
II
Już najgorsza taka droga, 
Już najgorsze takie wrota, 
Co wywodzą z twego proga, 
Chato moja! — Moja złota! 
 
Już najkrwawsza taka zorza, 
Najsmutniejsza taka dola, 
Co wypędza het, za morza, 
Z swojej ziemi, z swego pola. 
 
Choćby ci też gdzie świeciły 
Trzy księżyce i trzy słońca, 
Już ty własnej nie masz siły, 
Już twa dusza jest mdlejąca. 
 
Choćby tobie dwoje żniwo, 
Choćby w żniwie dwoje plonu, 
Zawsze tęsknisz do zagonu, 
Coś go orał sochą6 krzywą. 
 
Zawsze dusza ci ucieka 
Za te góry, za te wody, 
Zawsze chata ci daleka, 
Jak chleb pachnie i jak miody. 
 
I z ptaszyną oną lotną, 
Co po skraju niebios płynie, 
Duszę puszczasz swą samotną 
Ku zagrodzie... ku rodzinie... 
 
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
III
Oj, ty morze, sine morze, 
Oj, ty drogo korabiowa7! 
Z trudna tutaj się uchowa, 
Co wyrosło na ugorze. 
 
Mocym pozbył od tęskności, 
Dech wydychał za swojemi8... 
Truchleją mi oto kości, 
Że na obcej legną ziemi... 
 
Żeby chociaż jeden dzionek, 
Choć ostatnie piersi tchnienie... 
Choć śmiertelny z wieży dzwonek 
Na wieczyste odpocznienie... 
 
Żeby chociaż trumna z sosny, 
Co wyrosła w naszym boru9... 
Żebyż hejnał on żałosny: 
«Niebieskiego Pani dworu...» 
 
Żeby chociaż krzyż u drogi 
Na ostatnie te noclegi... 
Żebyż wiosną białe głogi, 
Żebyż zimą białe śniegi... 
 
Cicho gasną złote zorze, 
Wiatr porywa moje słowa... 
Oj, ty morze, sine morze, 
Oj, ty drogo korabiowa! 
 
IV
Jać nie byłem nigdy za tem10, 
Żeby gdzieś wędrować światem, 
Jać się trzymał, jak jemioła, 
Żywiciela mego sioła. 
 
Świeciły mi różne zorze, 
Ta gasnąca i ta złota... 
A kto kiedy wiedzieć może, 
Jaka burza nim pomiota? 
 
Poiły mnie różne zdroje, 
Jeden śmiercią, drugi mocą, 
A kto przyśni, choćby nocą 
Wszystkie ciężkie drogi swoje. 
 
Oj, ptaszyny wy lecące, 
Wy żałosne wędrowniki! 
Leciałby ja — gołąb dziki — 
Tam... za wami... pod to słońce... 
 
Pod to słońce, pod te blaski, 
Pod jutrzenne te kolory, 
Na mazurskie nasze piaski, 
Na sosnowe nasze bory... 
 
Leciałbym ja dniem i nocą 
Pod gwiaździstem11 onem12 niebem, 
Na te łany, co się złocą 
Mazowieckim naszym chlebem. 
 
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
V
Co po chlebie — kiedy dławi? 
Co po miodzie — kiedy truje? 
Czasem to ci tak sumuję, 
Że jak żywa mi się jawi 
 
Ona dawna moja bieda, 
One dawne ciężkie znoje, 
Ono wszystko drogie moje, 
Co nawrócić się już nie da. 
 
Oj, wziąłbym ja dziś na siebie 
I nie takie jeszcze brzemię 
I o czarnym kopał chlebie 
Płonny13 ugór... płonną ziemię. 
 
Oj, wziąłbym ja na ramiona 
I nie takie jeszcze krzyże, 
Bylem wiedział, ty, rodzona, 
Że do ciebie się przybliżę... 
 
Jako czajki te nabłotne, 
Za łąk twoich drżę zapachem... 
Dajże czoło mi samotne 
Ukołysać pod twym dachem! 
 
Tu bo serca nic nie bawi, 
Nic tu duszy nie lubuje14... 
Co po chlebie — kiedy dławi? 
Co po miodzie — kiedy truje?... 
 
VI
Nockę jedną, nockę drugą 
Sioło mi się śni ojczyste... 
One15 olsze ponad strugą, 
One lipy rozłożyste... 
 
One lasy, one knieje, 
One dęby pradziadowe... 
I aż chwytam się za głowę, 
I aż w piersiach coś się dzieje... 
 
Pod okiścią16 stoją bory, 
Drobny śnieżek puchem prószy, 
Jamnik wietrzy lisiej nory, 
Huk siekiery słychać w głuszy... 
 
Aż tu patrzę — wiosna wstaje, 
Młody liść się winie17 drzewem, 
Brzmią dąbrowy, brzęczą gaje 
Rozhukliwym ptasim śpiewem... 
 
Ja się budzę cały w męce, 
Pot na czole stoi rosny18 — 
I wyciągam obie ręce 
Do tej zimy — do tej wiosny... 
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
VII
Czasem oto zmierzchem klęknę, 
Przeżegnam się do pacierzy, 
A gdy w cichość głos uderzy, 
To aż w sobie się przelęknę. 
 
I już dusza taje rosą, 
Jak gdy słonko szron zagrzeje — 
Już się echem pieśnie niosą, 
Co je lud pod krzyżem pieje... 
 
Za daleką gdzieś drużyną 
Jąkam: Święty! Święty Boże! 
A u stóp mi falą siną 
Huczy wielkie, gniewne morze... 
 
VIII
Oj, ty ptaszę wichrem gnane, 
Ty jaskółko czarna, hoża, 
Nigdyż patrzeć nie przestanę, 
Tam — za góry, tam — za morza? 
 
Od godziny do godziny 
Tęskna w duszy bije troska: 
Gdzie to dym mej chaty siny, 
Gdzie to cicha moja wioska? 
 
Jaskółeczka na skraj gniazda 
Piersią pada, tuli dzieci, 
A mnież błędna moja gwiazda 
Do mogiły gdzie doświeci?... 
 
Przypisy:

1. zbożny (daw.) — błogi, spokojny; poważny, pełen skupienia; bogobojny. [przypis edytorski]

2. sioło — wieś. [przypis edytorski]

3. na przemiany (daw.) — na przemian. [przypis edytorski]

4. kosowica (reg.) — sianokosy. [przypis edytorski]

5. pokosy — pas skoszonego zboża. [przypis edytorski]

6. socha — prymitywne narzędzie rolnicze. [przypis edytorski]

7. korabiowy — od korab: okręt, statek, łódź. [przypis edytorski]

8. swojemi — dziś popr.: swoimi. [przypis edytorski]

9. w naszym boru — dziś popr.: w naszym borze. [przypis edytorski]

10. tem — dziś popr.: tym. [przypis edytorski]

11. gwiaździstem — dziś popr.: gwiaździstym. [przypis edytorski]

12. onem — dziś popr.: onym. [przypis edytorski]

13. płonny (daw.) — nieurodzajny. [przypis edytorski]

14. lubować (daw.) — podobać się. [przypis edytorski]

15. one (daw.) — tu: te. [przypis edytorski]

16. okiść — zamarznięty śnieg zwieszający się z gałęzi. [przypis edytorski]

17. winąć (daw.) — wić. [przypis edytorski]

18. rosny (daw.) — perlisty. [przypis edytorski]

Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz

1 2
Idź do strony:

Darmowe książki «Na obczyźnie - Maria Konopnicka (co czytać przed snem .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz