Dr. Murek zredukowany - Tadeusz Dołęga-Mostowicz (cyfrowa biblioteka .TXT) 📖

Nawet o takich sprawach, jak suknie, kapelusze, czy drobiazgi toaletowe. Z konieczności rozmawiały o rzeczach obojętnych. O malarstwie, o stylach, o znajomych, o technice ubezpieczeń. Dla wszystkiego Mika miała grzeczne i umiarkowane zainteresowanie, gdy jednak temat zbytnio zbliżał się do jej osobistego życia, umiała zręcznie się wycofać. Nira naprawdę nie wiedziała, co o niej sądzić. Naogół wolała uważać ją za niewinną gąskę, zdarzało się jednak, że nabierała najgorszych podejrzeń. Wówczas dopatrywała się w kuzynce wyrafinowanej obłudnicy, świętoszki, sprytnie ukrywającej swoje grzechy. W gruncie rzeczy, skąd można było wiedzieć, co Mika robiła całemi dniami na mieście, wychodząc z kasetą lub ze szkicownikiem?... Wprawdzie wciąż rosły stosy jej obrazków, ale ich treść świadczyła o zupełnie dziwacznych upodobaniach autorki. Przeważały tu widoczki z ubogich dzielnic, wykrzywione płoty, brudne kramiki, grupki uliczników, stragany zawalone rupieciami, chabety w zniszczonych dorożkach, sylwetki wszelkich obdartusów, słowem całe to świństwo, do którego Nira czuła wrodzony wstręt, to śmietnisko życia, o którem nie chciałaby wogóle nic wiedzieć.

Któregoś dnia Mika powiedziała przy obiedzie:

— Widziałam dziś kogoś, łudząco podobnego do twego narzeczonego.

— Ach — poruszyła kącikami ust Nira. — Nie odznacza się on zbyt oryginalną powierzchownością.

— Nie zupełną masz rację. Zresztą tylko w pierwszej chwili odniosłam takie wrażenie, a pana Murka widziałam tylko raz.

— I któż to był?

— Nie wiem. Jakiś tragarz. Ładował worki z mąką na ciężarowy samochód.

Nira wzruszyła ramionami:

— W każdym razie dziękuję ci za komplement.

— Za co? — zdziwiła się Mika.

— No, za porównanie mego narzeczonego do tragarza.

Mika nic nie odpowiedziała, tylko jej różowe, niemal przeźroczyste palce poruszyły się leciutkim gestem zniecierpliwienia. Nira spojrzała na jej ręce. Nigdy i u nikogo tak pięknych nie widziała. Ich linja, karnacja, wyraz miały w sobie coś urzekającego. Zazdrościła jej tych rąk.

— Zresztą — powiedziała — dziwię się, że ty, artystka, dopatrujesz się w nim urody. Niestety, jest aż nadto pospolity... Co nie koliduje z jego stroną wewnętrzną... Ani z nazwiskiem.

Mika zapytała obojętnie:

— Jednak musi reprezentować pewne wartości, skoroś postanowiła zostać jego żoną?

— Och, moja złota, to raczej dowód, że w sobie nie widzę żadnych wartości, uprawniających do podwyższenia skali wymagań.

W jej głosie zabrzmiało rozdrażnienie, i Mika natychmiast to spostrzegła, bo powiedziała:

— Bardzo cię przepraszam, Niro. Nie chciej mego pytania rozumieć, jako zamiaru zaglądania do twoich spraw intymnych.

Nira jednak nie skorzystała ze sposobności do odwrotu. Rozgniewana, zaśmiała się:

— Cóż w tem intymnego?

— Nie mówmy już o tem. Jakże, czy babcia nie pisała?

— Owszem, mówmy — uparła się Nira. — Chcę wiedzieć, co w tem widzisz intymnego?

— No, uczucia...

— Jakie uczucia?

Mika zaróżowiła się i wydobyła z siebie:

— Sądzę, że... miłość.

Nira spojrzała na nią z politowaniem:

— Jesteś bardzo naiwna, moja złota. Czy ty serjo wyobrażasz sobie, że ja, właśnie ja, mogłabym się kochać w takiej... cielęcinie! Jesteś pyszna. Tyś chyba sama nigdy się nie kochała?...

— Mam inne zainteresowania — powiedziała cicho.

— Więc jeszcze kiedyś zrozumiesz, że zaręczyny nie obowiązują do miłości, ani miłość do zaręczyn.

Po tej rozmowie znowu unikały się wzajemnie. Nira nie starała się nawiązać kontaktu, gdyż drażniła ją ta przesadna subtelność i wrażliwość kuzynki, jej — jak kiedyś powiedziała Junoszycowi — starannie pielęgnowana anielskość, jej równie starannie ukrywane życie wewnętrzne i te jasne „dziewicze” oczy i blade policzki.

Junoszyc, który Mikę dwa, czy trzy razy widział, twierdził, że to „smaczny kawałek, chociaż pewno mdły”. On jednak w każdej kobiecie, nawet najbrzydszej musiał znaleźć coś, co go interesowało. Jeden miał wielki plus: przy żadnej nie zatrzymywał się dłużej.

Oczywiście, Nira nie wiedziała i nie mogła wiedzieć, co robił podczas swoich wyjazdów. W Warszawie jednak była pewna jego wierności. Wracał zresztą zawsze stęskniony, namiętny, niemal żarłoczny.

I tym razem chociaż w Moskwie zabawił o dziesięć dni dłużej, niż zapowiedział, przyjechał młody, wesoły, nawet serdeczny. Okazało się, że dobił futrzanego interesu, że nietylko zarobił moc pieniędzy, lecz udało mu się „zlikwidować” pewnego konkurenta, niejakiego Pycza. Zlikwidowanie polegało na wsadzeniu jegomościa do paki, na conajmniej pięć lat.

— Umiem płacić swoje rachunki? — mrużył do Niry oko i z rozmachem zakładał nogę na nogę. — Ten facet już mię dwa razy wystrychnął na dudka. Gdy tylko nawiązywałem co z bolszewikami, właził mi w paradę i sprzątał sprzed nosa wszystko. Miał djabelny węch. Albo raczej stosunki w tamtejszem poselstwie. Wyobraź sobie moją minę. Przyjeżdżam w Moskwie do hotelu, a on tu już od dwóch dni!

— No, i jakżeś z tem załatwił?

— Ach, poprostu. Znaleźli u niego w numerze kompromitujące dokumenty.

— I toś ty?...

Junoszyc zaśmiał się:

— O, nie! On nie taki głupi! Ale pewna bardzo zgrabna dziewczynka załatwiła to bez trudu. Ja oddawna wiedziałem, że tego durnia dziewki zgubią. To istny królik. Piekielnie leci na baby. No nic, teraz mu w ciupie wychłodnie!

— A ty... bardzo mnie zdradzałeś?

— Cóż ci z tego przyjdzie, gdy zaprzeczę?... Albo, gdy powiem, że codziennie?... Widzisz. Nie należy stawiać takich głupich pytań. Ja nie pytam, czyś się tu nie puszczała?

— Bo to ciebie nie obchodzi — zasępiła się Nira.

— Nie to — podniósł wskazujący palec do góry. — Nie to, panieneczko! Poprostu i bez twoich zwierzeń wiem, żeś była mi wierna.

— Tak, tak, tak — rzuciła mu się na szyję.

— A za to spotka cię nagroda!

— Jaka? — zaciekawiła się.

— Za tydzień wyjeżdżamy razem.

— Dokąd? — zbladła Nira.

Junoszyc zrobił dłuższą pauzę i wydeklamował:

— Na Riwjerę! Do Paryża! Do Włoch!

— Koki!

— Słowem, dokąd oczy, a raczej „Mercedes” poniesie.

— Samochodem! — ucieszyła się.

— I bez szofera. To teraz jest dobrze widziane. Sportowo i modnie. W razie gwoździa będziesz musiała pompować kichy.

— Ależ z rozkoszą!

— Nie napracujesz się — pocieszył ją. — Zagranicą wszędzie co kilka kilometrów są stacje obsługi samochodowej.

Nira cieszyła się, jak dziecko:

— Ty jesteś niezrównany, Koki! Boski, oszołamiający.

— Oczywiście, będziesz musiała wziąć urlop z biura. Płatnego nie dostaniesz, ale mniejsza o to.

— A na jak długo? — tuliła się doń Nira.

— Ba, tego ja sam nie potrafię określić. Dwa, trzy miesiące! Na jak długo starczy forsy. Mam jej sporo, ale nie myślę sobie oszczędzać. Pieniądze są od tego, by je puszczać.

— I będziemy hulać?

— Niczem miljonerzy.

— To pysznie! I pozwolisz mi na ruletkę?

— O, to w pewnych granicach. Ruletka wymaga zimnej krwi.

— Ale będziemy wszędzie mieszkać razem. Będę uchodziła za twoją żonę, dobrze?

— Na ten hazard mogę ci pozwolić.

Rozgorączkowana nadmiarem planów, nie mogła usiedzieć spokojnie.

— Tak, tak — powtarzała. — Spędzić po ludzku takich kilka miesięcy, a potem... Potem niech się dzieje, co chce.

Nagle zasępiła się.

— Ale ja przecie nie mam ani sukien, ani kapeluszy, ani nic. To, co mi zostało, to straszne, już dawno wyszło z mody.

— Głupstwo! — machnął ręką. — Wyekwipujesz się zagranicą. W Wiedniu, w Paryżu.

— Koki! Jaka ja jestem szczęśliwa!

— No, doskonale — ziewnął — ale teraz idź już do domu. Jestem zmęczony, a w sleepingu brzęczało coś przy oknie i nie mogłem zasnąć.

Wracała do domu w cudownem usposobieniu. Obiecana podróż, projekty i nadzieje poprostu ją rozsadzały. W mieszkaniu nie zastała nikogo. Zmartwiła się tem, bo już chciałaby się swoim wyjazdem pochwalić. Zajrzała do kuchni. Stara Marcinowa oświadczyła, że musiało się coś stać, bo panienka Mika wysłała Józefa na pocztę z depeszą do pani, żeby przyjeżdżała natychmiast, a sama panienka dzwoniła do jakiegoś szpitala i wyszła, nic nie jedząc, a spiesząc się bardzo.

— A jak Marcinowa myśli, co się stało?

— Czy ja wiem, panienko?... Może co z panem Wojciechem?

— Może — obojętnie odpowiedziała Nira. — A wie Marcinowa, że ja wyjeżdżam zagranicę?

— Skądże mam wiedzieć — kobiecina zerknęła na nią i odwróciła się do kuchni.

— Jadę na kilka miesięcy. Do Francji, do Włoch... Po całej Europie.

— A poco, panienko?

— Tak, dla przyjemności...

Kucharka zaśmiała się:

— Co też panienka mówi. Już tam dla przyjemności to nikt nie jeździ na koniec świata. Ja raz jechałam koleją żelazną do Lwowa... Pamiętam jak dziś. To i strach człowiekowi i tłok i tym samym wagonem rzuca. Trzy dni później chorowałam. Już przyjemności to tam niewiele. Chciałabym pojechać, ot, do Ziemi Świętej... A panienka pewno i tam będzie?

— Oczywiście, będę — skłamała Nira. Chciała czemś zaimponować Marcinowej.

Zatelefonowała do pani Lechowskiej, lecz okazało się, że nie wróciła jeszcze z urlopu. Niezadowolona zabrała się do przeglądania swej garderoby. Było jeszcze bardzo wcześnie i nie miała nic do roboty. To też ucieszyła się, gdy zadzwonił Murek.

— Niech pan przyjdzie do mnie — powiedziała mu odrazu. — Jestem sama. Byle prędko.

— Za pięć minut będę — uradował się.

— Proszę śpieszyć.

Sama otworzyła mu drzwi i umyślnie przeprowadziła do swego pokoju, gdzie były porozkładane suknie, narzutki bielizna.

— Tak tu wygląda, jakby się pani pakowała? — spytał z niepokojem.

— Zgadł pan, panie Franku.

— Pani wyjeżdża? — głos jego zabrzmiał prawie tragicznie.

Zaśmiała się:

— Cóż pan taki przerażony?

— Nie spodziewałem się.

— Wyjeżdżam za kilka dni.

— Do rodziców?

— O, nie! Jadę zagranicę.

— Zagranicę? — zdziwił się. — A posada?... Przecie urlop pani wypada dopiero w grudniu.

— Ach, urlop — wzruszyła ramionami. — Dadzą mi wcześniej, albo zupełnie zrezygnuję z posady.

Spojrzał na nią z niedowierzaniem:

— Jakto sama pani zrezygnuje?

— No, pewno. Cóż wielkiego taka posada?

— To lekkomyślnie — odezwał się po pauzie łagodnym tonem. — Dziś czasy są bardzo ciężkie. O posadę trudno. Gdy się ma coś w ręku, nie należy tego wypuszczać.

— Pan zdaje się nie rozumieć, że jedna podróż zagranicę daje człowiekowi więcej, niż sto posad. Czy pan naprawdę sądzi, że ja jestem stworzona do pracy?...

Murek nic nie odpowiedział.

— Pan nie rozumie: — Wiedeń, Neapol, Paryż, Nicea... Luksusowe hotele, wytworne otoczenie...

— Owszem — zgodził się. — Zapewne, że to daje pewną satysfakcję. Może nawet dużą. Ależ też i kosztuje.

Niedbale poruszyła ręką:

— Ach, to już mnie nie obchodzi.

— Jakto?

— No... Jadę na koszt ciotki Stefy. Ciotka chce, bym coś zobaczyła. Miewa czasem takie hojne wybryki.

— I... i sama pani jedzie, panno Niro?

— Ja?... Nie, cóż znowu. Jadę z ciocią i z Miką.

— Z kim?

— No, z moją cioteczną siostrą. Poznał pan ją przecie tutaj.

Murek zastanowił się:

— Wie pani, że nie przypominam. Owszem, jakaś panienka bardzo młodziutka, taka szatynka?...

Wręcz miał talent wyprowadzania Niry z równowagi.

— Nie taka znów młodziutka. Tylko o dwa lata młodsza odemnie. A powtóre, nie szatynka, tylko blondynka. Pan ma kurzą pamięć. Widzieć kogoś i nie pamiętać!

— Niech się pani nie gniewa — uśmiechnął się. — Ale czyż ja mogę kogoś widzieć naprawdę dobrze, jeżeli przytem jest pani!?

— Dziękuję za uprzejmość.

— To nie uprzejmość, to prawda — powiedział z naciskiem.

— Panie Franciszku. Drzewa są zielone. To też prawda, ale jeżeli pan ją będzie tysiąc razy powtarzać, obrzydnie do ostateczności.

— Dawniej nie drażniło to pani — spochmurniał.

— Ale, nudziło zawsze — odcięła się ostro.

Teraz już zła była na siebie, że sprowadziła go tutaj. Ten człowiek, pomimo swojej miłości, o której ciągle gadał, nie umiał ucieszyć się jej szczęściem, przejąć się jej radością. Gdyby liczyła się bardziej z jego nastrojami, zepsułby jej połowę satysfakcji wyjazdu.

W przedpokoju niecierpliwie zaterkotał dzwonek. Po chwili do Niry zapukała Marcinowa:

— Proszę panienki, przyjechał pan Wojciech i prosi panienkę na chwilę.

Przeprosiła Murka i wyszła.

— Gdzie jest pan Wojciech?

— W przedpokoju. Nawet płaszcza nie chce zdjąć.

Rzeczywiście, stał w płaszczu i z walizką w ręku.

— Jak z ojcem? — zapytał, nie witając się.

— Co z ojcem? — szeroko otworzyła oczy.

— No, czy żyje?

— Nic nie rozumiem! — przeraziła się.

— Jakto? Nie wiesz? Mika zatelefonowała do mnie, że strzelał do siebie.

— Jezus! Marja! — krzyknęła za plecami Niry służąca.

— Wojtek! Co ty mówisz! Ja o niczem nie wiem! Wróciłam do domu i nikogo nie zastałam. Czy to możliwe?

— Trzeba telefonować do Mierzejewa do matki. Zajmij się tem, Niro. Ja jadę na Wspólną.

— Do cioci