Proboszcz z Tours - Honoré de Balzac (bibliotece txt) 📖
Krótki opis książki:
Bohaterem powieści Proboszcz z Tours jest ksiądz, Franciszek Birotteau, którego poznajemy w momencie, kiedy oczekuje nominacji na kanonika katedralnego.
Po śmierci swego przyjaciela, księdza Chapelouda, wynajmuje jego piękny pokój u panny Zofii Gamard. Znajomość z panną Gamard oraz zamieszkującym również u niej kanonikiem Troubertem sprowadza na Birotteau kłopoty.
Powieść popełnił Balzac w 1832 roku, jest to następna część Scen z życia prywatnegoKomedii ludzkiej, na którą składa się ponad 130 tytułów i w których wielokrotnie pojawiają się te same postacie (łącznie jest ich ponad 2000).
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Honoré de Balzac
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Proboszcz z Tours - Honoré de Balzac (bibliotece txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Honoré de Balzac
— wykwalifikowany pracownik mennicy, zwł. przed jej zmechanizowaniem. [przypis edytorski]
8. le Cloitre (fr.) — klasztor. [przypis edytorski]
9. apoplektyczny — skłonny do apopleksji, tj. udaru mózgu. [przypis edytorski]
10. podagra — choroba stawów. [przypis edytorski]
11. wist — gra karciana, prekursor brydża. [przypis edytorski]
12. kanonia — urząd w kościele rzymskokatolickim pełniony przy katedrze a. kolegiacie; także: beneficjum związane z tym urzędem. [przypis edytorski]
13. arabeska — rodzaj skomplikowanego ornamentu. [przypis edytorski]
14. arkada — łuk wsparty na dwóch kolumnach. [przypis edytorski]
15. czas Terroru — krwawe rządy jakobinów w czasie Rewolucji Francuskiej. [przypis edytorski]
16. Restauracja — okres w historii Francji (1814–1830) związany z powrotem na tron dynastii Burbonów. [przypis edytorski]
17. realność — tu wpływ, dochód. [przypis edytorski]
18. kapituła — rada sprawująca władzę w zakonie a. funkcjonująca przy katedrze. [przypis edytorski]
19. pelerynka — narzucona na sutannę była oznaką kanonika. [przypis edytorski]
20. hoc erat in votis (łac.) — o to się modliłem; tegom sobie właśnie życzył. [przypis edytorski]
21. Boulle, Charles André Boulle (1642–1732) — fr. projektant luksusowych i kosztownych mebli z czasów Ludwika XIV. [przypis edytorski]
22. legat — zapis testamentowy. [przypis edytorski]
23. oratorianin — członek katolickiego stowarzyszenia osób duchownych lub świeckich, w którym nie ma obowiązku składania ślubów zakonnych, założonego w XVI w. przez Filipa Neri. [przypis edytorski]
24. in folio (łac.) — w typografii jednokrotnie złożony arkusz papieru, ogólnie: duży format. [przypis edytorski]
25. wikariusz — zastępca w Kościele katolickim bądź ewangelickim. [przypis edytorski]
26. monomania — obłęd polegający na opanowaniu umysłu przez jedną natarczywą myśl. [przypis edytorski]
27. Quotidienne — fr. gazeta codzienna. [przypis edytorski]
28. Gargantua — olbrzym, bohater powieści Gargantua i Pantagruel François Rabelais’go. [przypis edytorski]
29. Pantagruel — syn Gargantui z powieści Gargantua i Pantagruel François Rabelais’go. [przypis edytorski]
30. mieszek — mały miech, stosowany przy rozniecaniu ognia. [przypis edytorski]
31. kwesta (z łac.) — zbiórka pieniędzy. [przypis edytorski]
32. godność Para — tytuł wysokiej szlachty i duchowieństwa, w latach 1814–1848 tytuł członka wyższej izby parlamentu francuskiego. [przypis edytorski]
33. saboty — rodzaj drewnianych butów. [przypis edytorski]
34. berżerka — niski i szeroki fotel z wyściełanym, pełnym oparciem i siedzeniem. [przypis edytorski]
35. Le Brun, Charles (1683–1686) — fr. malarz okresu baroku. [przypis edytorski]
36. ergo (łac.) — więc. [przypis edytorski]
37. fular — tkanina jedwabna bądź wykonana z niej chustka zastępująca krawat. [przypis edytorski]
38. falset — nienaturalnie wysoki głos męski. [przypis edytorski]
39. inkrustacja — dekoracja umieszczana na powierzchni przedmiotu dekoracji, wykonywana z innego niż on materiału. [przypis edytorski]
40. dudek (daw.) — głupek. [przypis edytorski]
41. dychawiczny (daw.) — chory na astmę. [przypis edytorski]
42. powodować (daw.) — kierować. [przypis edytorski]
43. boston — gra karciana. [przypis edytorski]
44. fiszka — znaczek używany do płacenia w czasie gry, później wymieniany na pieniądze. [przypis edytorski]
45. szton — dziś: żeton. [przypis edytorski]
46. wszrubować się (daw., pot.) — wkręcić się, włączyć się do jakiegoś towarzystwa. [przypis edytorski]
47. w wilię (daw.) — w przeddzień. [przypis edytorski]
48. łajać (daw.) — ostro krytykować, strofować. [przypis edytorski]
49. generalny wikariusz — duchowny wyznaczony przez biskupa diecezjalnego do pomocy w zarządzaniu całą diecezją jako jego pełnomocnik. [przypis edytorski]
50. fizjonomia (daw.) — twarz. [przypis edytorski]
51. rękojmia (daw.) — gwarancja. [przypis edytorski]
52. Sykstus Piąty — papież w latach 1585–1590, zreformował kościół katolicki. [przypis edytorski]
53. konsystorz — od łac. consistorium, tj. zgromadzenie: sąd przy kurii biskupiej. [przypis edytorski]
54. Wykaz beneficjów — wykaz nadań ziemskich za wykonanie określonych z góry obowiązków. [przypis edytorski]
55. konsola — ozdobny stolik umieszczany zwykle pod lustrem jako podstawa pod inne przedmioty. [przypis edytorski]
56. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
57. beocjanizm — głupota (w starożytności mieszkańcy Beocji słynęli z głupoty). [przypis edytorski]
58. Ludwik XVII (1785–1795) — syn Ludwika XVI i Marii Antoniny, od 1789 r. delfin Francji, zmarł w więzieniu w Temple; domniemanie o jego śmierci dało powód licznym awanturnikom do pretensji do tronu. [przypis edytorski]
59. scjatyka (daw.) — ischias, rwa kulszowa. [przypis edytorski]
60. kraj — tu: skraj, brzeg. [przypis edytorski]
61. kibić (daw.) — talia. [przypis edytorski]
62. spełzły — odbarwiony pod wpływem światła słonecznego. [przypis edytorski]
63. portiera — zasłona u drzwi. [przypis edytorski]
64. przemożny — decydujący. [przypis edytorski]
65. z umysłu — dziś popr.: umyślnie. [przypis edytorski]
66. dać folgę — pozwolić (sobie) na coś. [przypis edytorski]
67. linia — drobna miara długości (1/12 cala). [przypis edytorski]
68. dla (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
69. Turenia — kraina historyczno-geograficzna we Francji, której stolicą jest miasto Tours. [przypis edytorski]
70. kauzyperda (pot.) — prawnik (zwykle: nieudolny, od łac. causam perdere, tj. przegrać sprawę). [przypis edytorski]
71. kognomologia — „nauka o imionach własnych”, jaką głosił w swych utworach Laurence Sterne. [przypis edytorski]
72. Nowa Heloiza — powieść sentymentalna Jeana Jacques’a Rousseau. [przypis edytorski]
73. wyparować (daw.) — usunąć (dosł.: wyprząc z zaprzęgu). [przypis edytorski]
74. Wolter — właśc. Francois-Marie Arouet, fr. pisarz epoki oświecenia, działacz i filozof. [przypis edytorski]
75. oinologia — stworzony przez Balzaka dla żartu wyraz (od gr. oinos: wino): wiedza o winie. [przypis edytorski]
76. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
77. Fabiusz — Quintus Fabius Maximus Verrucosus Cunctator (ok. 280 p.n.e.–203 p.n.e.) rzymski polityk i wódz z czasów II wojny punickiej, stosował przeciw Hannibalowi taktykę wyczekującą. [przypis edytorski]
78. cesja — przelanie praw na inną osobę. [przypis edytorski]
79. tryktrak — gra planszowa. [przypis edytorski]
80. citta dolente (wł.) — kraina cierpień, tak nazywa piekło Dante w Boskiej komedii. [przypis edytorski]
81. panna de Sombreuil (1774–1823) — córka marszałka de Sombreuil, uwięzionego w 1792 r., w okresie masowych egzekucji, odwagą swą i poświęceniem ocaliła ojca, zwróciwszy się o łaskę do ludu. Heroizm jej opiewali poeci, m. in. Wiktor Hugo. [przypis edytorski]
82. Będąc młodą i piękną, pokochała, była kochaną — cytat z utworu Ludwik Lambert Balzaca. [przypis edytorski]
83. rzeczony — wspomniany. [przypis edytorski]
84. Rada Dziewięciu — organ rządzący. [przypis edytorski]
85. sanhedryn — rada starszych. [przypis edytorski]
86. wygodzić (daw.) — spełnić czyjeś życzenia. [przypis edytorski]
87. zreasumowanie — streszczenia najważniejszych tez umowy. [przypis edytorski]
88. kapitan korwety — stopień oficerski w marynarce francuskiej. [przypis edytorski]
89. rychlej (daw.) — szybciej. [przypis edytorski]
90. konsystorz — od łac. consistorium, tj. zgromadzenie: sąd przy kurii biskupiej. [przypis edytorski]
91. ekstrapoczta (daw.)— specjalna bryczka pocztowa jadąca szybciej niż zwykła. [przypis edytorski]
92. ciemięga (daw.) — człowiek niezdarny, niedołęga. [przypis edytorski]
93. poniechać (daw.) — porzucić, zostawić. [przypis edytorski]
94. Boileau, Nicolas (1636–1711) — francuski poeta i krytyk, autor poematu Sztuka poetycka. [przypis edytorski]
95. tabakierka — pojemnik do przechowywania tabaki. [przypis edytorski]
96. sub judice (łac.) — w toku, w trakcie rozpatrywania przez sąd. [przypis edytorski]
97. szranki — ogrodzenie placu turniejowego, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
98. potwarz — oszczerstwo. [przypis edytorski]
99. skwitować się (daw.) — wyrównać rachunki. [przypis edytorski]
100. Mirabeau, Gabriel de (1749–1791) — przywódca szlachty opozycyjnej i wielkiej burżuazji podczas rewolucji 1789 r., przekupiony przez dwór królewski, prowadził dwulicową grę. [przypis edytorski]
101. klapnąć — tu: umrzeć. [przypis edytorski]
102. wyjąwszy podejrzeń rzucających cień — dziś popr.: wyjąwszy podejrzenia rzucające cień. [przypis edytorski]
103. Ludwik XI — król Francji w latach 1461–1482, okrutny i mściwy, zręczny polityk, wzmocnił władzę królewską. [przypis edytorski]
104. gotowizna (daw., pot.) — pieniądze w gotówce. [przypis edytorski]
105. wilia (daw.) — dzień poprzedzający. [przypis edytorski]
106. kolaska — rodzaj powozu. [przypis edytorski]
107. wprzódy (daw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
108. Hildebrandt — (papież Grzegorz VII, 1073–1085) jeden z najgłośniejszych papieży średniowiecza, prowadził długotrwałą walkę o wyższość władzy duchownej nad świecką. [przypis edytorski]
109. Aleksander VI — Rodrigo Borgia (1431–1503), papież od 1492 r., nie przebierający w środkach polityk. [przypis edytorski]
Wesprzyj Wolne Lektury!
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Nowoczesna Polska zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.
E-book można pobrać ze strony: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/balzac-proboszcz-z-tours
Tekst opracowany na podstawie: Honoré de Balzac, Dziewczyna o złotych oczach; Proboszcz z Tours, tłum. T. Boy-Żeleński, Przekładów Boy'a tom 85, druk. "Rola" J. Buriana,
Darmowe książki «Proboszcz z Tours - Honoré de Balzac (bibliotece txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)