Darmowe ebooki » Pieśń » Powrót z Warszawy na wieś - Franciszek Karpiński (jak czytac ksiazki za darmo w internecie .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Powrót z Warszawy na wieś - Franciszek Karpiński (jak czytac ksiazki za darmo w internecie .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Franciszek Karpiński



1 2
Idź do strony:
Franciszek Karpiński Powrót z Warszawy na wieś

 

Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska.

Powrót z Warszawy na wieś Strona tytułowa Spis treści Początek utworu Przypisy Wesprzyj Wolne Lektury Strona redakcyjna
Powrót z Warszawy na wieś
Otóż mój dom ubogi, też lepione ściany, 
Też okna różnofarbne1, piec niepolewany, 
I niska strzecha moja!.. Wszystko tak jak było, 
Tylko się ku starości więcej pochyliło! 
Szczęśliwy! kto na małym udziale przebywa, 
Spokojny siadł przy stole wiejskiego warzywa; 
Z swej obory ma mięso, z ogrodu jarzynę, 
Z domu napój i wierną przy boku drużynę. 
Obym ja był tak dawniej myślił2, oszukany! 
I w ukrytym gdzie kącie żył raczej nieznany; 
Gdyby o mnie w powiecie nawet nie wspomniano; 
I tylko mię sąsiadem dobrym nazywano! 
Bym się żywił z krwawego rąk moich wyrobku, 
Żył na świecie bez wieści, umarł bez nagrobku, 
Com zyskał, że rzuciwszy ubogie zagrody, 
Chciałem nieopatrzony3 płynąć przeciw wody? 
I widząc na me oczy, jak drudzy tonęli, 
Jam sobie myślił:... „Oni płynąć nie umieli”. 
Com zyskał na wysokie pańskie pnąc się progi, 
Gdzie po śliskich ich stopniach, obrażając nogi, 
Nic się z moim lepszego nie zrobiło stanem, 
Prócz marnego wspomnienia, że gadałem z panem. 
Kiedy mię ojciec stary żegnał przy swym zgonie: 
„Idź — mówił — synu, na świat; w jakiej będziesz stronie, 
Pamiętaj, że na prawdzie nikt nigdy nie traci: 
Zostawiam cię ubogim, prawda cię wzbogaci”. 
Słuchałem cię, ojcze mój, goszcząc między pany; 
Takem pisał lub mówił, jak był przekonany. 
Nie brałem sobie za cel ludzkie głosić winy, 
A jeślim kogo chwalił, nigdy bez przyczyny, 
Cóżem zyskał pochlebstwem nie służąc nikomu? 
Otom wrócił uboższym, niż wyjechał z domu. 
Nie przeto4, święta Cnoto, porzucić cię trzeba5, 
Że wieku dzisiejszego nic nie dajesz chleba, 
Choćby mi jeszcze wolniej miało szczęście pociec, 
Bo i z prawdą pięknie jest, i tak kazał ojciec. 
Trzeba wyznać, jak było, że mi coś dawano, 
Ale wszystkie godziny życia kupić chciano, 
Żebym wieczny niewolnik nosił jarzmo czyje, 
Żył cały komuś, a sam zapomniał, że żyję; 
A wreszcie mi nadzieją szafowano szczodrze. 
Nikomum źle nie robił, ani mnie nikt dobrze. 
Nadziejo! czyż ja ciebie w złotej chciał mieć szacie, 
Żeby oczy pospólstwo obracało na cię? 
Żebym słynął majątkiem? drugiemi pomiatał? 
Nie o tom ja pod drzwiami Fortuny kołatał. 
Jedna wioska do śmierci, jeden dom wygodny, 
Gdzie bym jadł nie z wymysłem6, ale wstał niegłodny; 
Gdzie bym się nie usuwał nikomu do zgonu, 
Swym pługiem zoranego pilnował zagonu; 
Spokojnym będąc na tem, co stan mierny niesie, 
Stałbym sobie na dole, niech kto inny pnie się. 
W tym zamiarze praca mię całe życie tłoczy; 
Nad książkami straciłem i zdrowie, i oczy: 
Nad książkami, które ja, co gębie odjąłem, 
Może zbytecznym na mnie nakładem ściągnąłem. 
Cóż mi książki oddały? Jak niewierna niwa, 
Co zgubiła nadzieję rolnikowi żniwa; 
Po wieku mego wiosny niewróconej szkodzie, 
Nachylony ku zimie, zostałem o głodzie. 
Za lat Symonidesów albo Kochanowskich, 
Może znalazłbym sobie Zamoyskich, Myszkowskich, 
Przy których bym wygodnie wieku mego użył, 
I pismem pożytecznem narodowi służył. 
Dziś zabierz mi kto księgi, ten sprzęt nieszczęśliwy, 
Do których mię przywiązał nałóg uporczywy; 
I co mi będzie lepiej w ubóstwie usłużne, 
Zamieniaj na motyki i żelaza płużne. 
Porzucę nad pismami myśli kłopotliwe; 
A serce niech mi tylko zostanie dotkliwe7, 
Żebym się mógł nad losem biedniejszych litować, 
I przy pracy miał sposób bliźniego ratować. 
Mario! siostro moja! jakżeś się kwapiła8!... 
Prawieś wraz z mym powrotem i ty tu przybyła! 
Czego, stojąc w tym kącie z twarzą wyniszczoną, 
Otoczona dziatkami, nieszczęśliwa żono, 
Poglądasz mi na ręce, rychło9 jakim datkiem, 
Wesprę cię, już goniącą majątku ostatkiem. 
Nędza was jak popadła, tak statecznie10 gniecie. 
I tyś także, jak widzę, prawdą szła na świecie. 
Opłakana rodzino! Wy myślicie ślepi: 
«On był między panami i nam będzie lepiej». 
Byłem i byłbym pewnie panom na coś zdatny; 
To wiem, a tego nie wiem, za com niepopłatny. 
Stało się! nie mam swojej, kopmy cudzą grzędę. 
Podeprzeć tę lepiankę! jeszcze w niej przebędę! 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Przypisy:

1. różnofarbny — wielobarwny, kolorowy. [przypis edytorski]

2. myślił (daw. forma 3 os. lp cz. przesz. rodz. m.) — myślał. [przypis edytorski]

3. nieopatrzony — niezabezpieczony, nieprzygotowany. [przypis edytorski]

4. przeto — zatem, więc. [przypis edytorski]

5. Nie przeto, święta Cnoto, porzucić cię trzeba — w zdaniu tym występuje szyk przestawny, możnaby je zapisać również tak: „Nie trzeba przeto porzucić cię, święta Cnoto”. [przypis edytorski]

6. z wymysłem — wymyślnie, wykwintnie. [przypis edytorski]

7. serce (...) dotkliwe — czułe, wrażliwe serce. [przypis edytorski]

8. kwapić się — spieszyć się. [przypis edytorski]

9. rychło — szybko. [przypis edytorski]

10. statecznie — stale, niezmiennie. [przypis edytorski]

Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?


Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.

Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/powrot-z-warszawy-na-wies

Tekst opracowany na podstawie: Franciszek Karpiński, Sielanki, T. H. Nasierowski, Druk. "Przemysłowa", Warszawa 1892

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska.

Okładka na podstawie: mariaaantonina@Flickr, CC BY-SA 2.0

 

1 2
Idź do strony:

Darmowe książki «Powrót z Warszawy na wieś - Franciszek Karpiński (jak czytac ksiazki za darmo w internecie .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz