Darmowe ebooki » Opowiadanie » Młodość i inne opowiadania - Joseph Conrad (biblioteka chłodna TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Młodość i inne opowiadania - Joseph Conrad (biblioteka chłodna TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Joseph Conrad



1 ... 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45
Idź do strony:
rok, Ivy — siedząc u końca długiego, wiecznie nakrytego stołu, otoczonego mnóstwem krzeseł wsuniętych pod blat i dotykających oparciem jego krawędzi — przeczytała pierwsze zdanie listu: „Wyrazy najgłębszego żalu — przykry obowiązek — ojciec pani rozstał się z tym światem — zgodnie z jego poleceniem — fatalny wypadek — jedyna pociecha — pamięć wolna od wszelkiej winy...”

Twarz Ivy była szczupła, o skroniach trochę zaklęsłych pod gładkimi pasmami czarnych włosów; usta jej pozostały zaciśnięte stanowczo, a czarne oczy rozszerzały się coraz bardziej, aż w końcu wstała z cichym okrzykiem i schyliła się natychmiast, aby podnieść drugą kopertę, która zsunęła się z jej kolan na podłogę.

Ivy rozdarła ją, chwyciła zawarty w niej arkusz...

„Najdroższe dziecko — brzmiał list — piszę to, póki mogę jeszcze pisać czytelnie. Staram się ze wszystkich sił uratować dla Ciebie pieniądze, które mi pozostały, zatrzymałem je tylko po to, abyś miała z nich więcej korzyści. Należą do Ciebie. Nie przepadną ci; nikt ich nie naruszy. Wynosi to pięćset funtów. Z tego, co zarabiam, nic dotąd dla siebie nie zatrzymałem. W przyszłości, jeśli wyżyję, będę musiał trochę pieniędzy zachować — bardzo mało — aby do Ciebie pojechać. Muszę do Ciebie pojechać. Muszę jeszcze raz Cię zobaczyć.

Trudno mi uwierzyć, że będziesz kiedyś czytać te słowa. Bóg chyba o mnie zapomniał. Pragnę Cię zobaczyć — a jednak śmierć byłaby większą łaską. Jeśli przeczytasz kiedyś te słowa, zobowiązuję Cię, abyś najpierw podziękowała Bogu, który się nareszcie zlitował, bo wówczas nie będę już żył, i tak będzie lepiej. Moje dziecko, jestem u kresu sił.

Następny wiersz zaczynał się od słów: „Tracę wzrok”...

Tego dnia nie czytała już więcej. Ręka trzymająca przed oczami list opadła powoli; smukła postać w skromnej czarnej sukni podeszła sztywno do okna. Oczy jej były suche; ani krzyk bólu, ani szept dziękczynny nie wzniósł się z jej warg ku niebu. Życie było zbyt twarde wbrew wszystkim wysiłkom ojcowskiej miłości. Poskromiło jej wzruszenia. Ale po raz pierwszy w ciągu tych wszystkich lat przestała czuć jego ciężar, dojmującą troskę ubóstwa, nędzę ciężkiej walki o chleb. Nawet obraz męża i dzieci rozpłynął się w szarym zmierzchu; widziała przed sobą tylko oblicze ojca, jakby ją przyszedł odwiedzić, wysoki, tęgi, zawsze pełen spokoju, taki sam, jakim widziała go po raz ostatni, tylko że w jego twarzy było coś bardziej wzniosłego i tkliwego.

Wsunęła złożony list między guziki skromnej czarnej bluzki i oparłszy czoło o szybę trwała tak zupełnie nieruchomo do zmroku, poświęcając ojcu wszystek czas, jaki miała do rozporządzenia. Nie żyje! Czy to możliwe? Boże mój, czyż to możliwe? Cios został złagodzony przez wielkie przestrzenie, przez lata nieobecności. Bywały dnie, kiedy wcale o nim nie myślała, bo nie miała czasu. A przecież kochała go, czuła, że go jednak kochała.

Przypisy:

1. miejsce kuracyjne — sanatorium. [przypis edytorski]

2. megalomania — mania wielkości. [przypis edytorski]

3. chełpliwość — zarozumiałość. [przypis edytorski]

4. szyper — pot. kapitan, dowódca niewielkiego statku handlowego; szyper w razie potrzeby włącza się w wykonywanie niezbędnych prac wraz z resztą załogi. [przypis edytorski]

5. kliper (z ang. gw. środ. clip: szybkość) — rodzaj szybkiego, smukłego żaglowca popularnego w 2. poł. XIX w., posiadającego wyjątkowo wysokie, 3 lub 4 maszty, osiągającego rekordowe prędkości, do 21 węzłów (tj. ok. 40 km/h). [przypis edytorski]

6. laubzega (niem. Laubsäge; od Laub: liść i Säge: piła) — cienka piła służąca do wyrzynania otworów (również ozdobnych wykrojów) w drewnie. [przypis edytorski]

7. kambuz — pomieszczenie lub jego wydzielona część przeznaczona do przygotowywania posiłków na statku; kuchnia okrętowa. [przypis edytorski]

8. brasy — liny służące do manewrowania żaglami w płaszczyźnie poziomej w celu ustawiania ożaglowania rejowego w najkorzystniejszej pozycji względem wiatru. [przypis edytorski]

9. legar — podkład pod ciężkie przedmioty, zazwyczaj wykonany z belek drewnianych; tu: umocowana do pokładu podstawa, na której umieszcza się szalupę okrętową. [przypis edytorski]

10. bak — skrajna część pokładu dziobowego, położona najbliżej dziobu statku. [przypis edytorski]

11. hulk — statek, wycofany z eksploatacji. [przypis edytorski]

12. kasztel — nadbudówka na daw. żaglowcach, znajdująca się na dziobie lub rufie statku (kasztel dziobowy i rufowy), zawierająca pomieszczenia dla oficerów oraz stanowiska lekkich dział. [przypis edytorski]

13. trap — skośnie zawieszone, składane schody służące do wchodzenia na pokład z nabrzeża oraz schodzenia z pokładu na brzeg lub inną jednostkę pływającą; w czasie żeglugi trap leży złożony przy burcie. [przypis edytorski]

14. brasować — obracać reje pod najkorzystniejszym kątem do wiatru za pomocą brasów (tj. olinowania ruchomego pozwalającego na obracanie rei w poziomie); brasowanie wymaga wykonania obrotu dla wszystkich rei danego masztu jednocześnie; reja: poziome drzewce umocowane do masztu, do rei przyczepiony jest górny brzeg (tzw. lik) żagla. [przypis edytorski]

15. trawers — kierunek prostopadły do umownej linii łączącej dziób z rufą statku. [przypis edytorski]

16. kołkownica — belka z otworami, w które wkłada się kołki do mocowania lin, umieszczona na maszcie lub nadburciu. [przypis edytorski]

17. Kalasze — grupa etniczna zamieszkująca obszary od Turcji do Indii; pod koniec XIX w. przez tereny zamieszkałe przez Kalaszów przebiegała (po szczytach gór Hindukusz) granica między indyjsko-pakistańskimi ziemiami kolonii Imperium Brytyjskiego a Afganistanem; tu: tubulcy. [przypis edytorski]

18. buchta — zwój liny ułożonej tak, by można było w razie potrzeby natychmiast ją rozwinąć, bez ryzyka splątania. [przypis edytorski]

19. sejzyng a. sejzing, — krótka (o dł. 0,5–1,5 m) linka zakończona zaplecionym uchem, służąca do związywania zrzuconych żaglów przy drzewcach, wiązania bucht (ułożonych zwojów) grubej liny itp. [przypis edytorski]

20. bant a. banta — kilkuwarstwowy pas płótna stanowiący wzmocnienie na krawędziach, rogach i w poprzek żagla. [przypis edytorski]

21. wanta — lina (zwykle spleciona z drutu) stabilizująca maszt w pionie. [przypis edytorski]

22. kotwica zawozowa a. kotwica zawoźna — stosunkowo lekka kotwica służąca do ściągania statku z mielizny. [przypis edytorski]

23. Ereb (mit. gr.) — najciemniejsza część Hadesu, podziemnego świata zmarłych. [przypis edytorski]

24. rudel — rękojeść steru. [przypis edytorski]

25. stewa przednia — zakończenie dziobu łodzi. [przypis edytorski]

26. szkuta — niewielki statek rzeczny do przewozu ładunków. [przypis edytorski]

27. reja — poziome drzewce, u dołu którego mocowany jest żagiel. [przypis edytorski]

28. bak — górny pokład w dziobowej części statku. [przypis edytorski]

29. derka — gruby koc. [przypis edytorski]

30. buchalter (daw.) — księgowy. [przypis edytorski]

31. Drake, Francis (1540–1596) — angielski kaper (licencjonowany pirat), żeglarz i polityk brytyjski, jako pierwszy Anglik opłynął kulę ziemską. [przypis edytorski]

32. Franklin, John (1786–1847) — brytyjski admirał, badacz Arktyki, zginął w trakcie nieudanej ekspedycji badawczej. [przypis edytorski]

33. Złota Łania — statek, na którym sir Francis Drake opłynął świat. [przypis edytorski]

34. „Ereb” i „Terror” — statki zaginione razem z całą arktyczną ekspedycją sir Johna Franklina. [przypis edytorski]

35. wystawić (daw.) — wyobrazić. [przypis edytorski]

36. tryrema — trirema, starożytny okręt wojenny z trzema rzędami wioseł. [przypis edytorski]

37. concertina — odmiana akordeonu. [przypis edytorski]

38. falerneńskie wino — wino z okolic Neapolu. [przypis edytorski]

39. prefekt — urzędnik rzymski. [przypis edytorski]

40. poruczyć (daw.) — powierzyć. [przypis edytorski]

41. pryncypał (daw.) — zwierzchnik. [przypis edytorski]

42. do miasta, które przypomina mi zawsze pobielany grób — prawdopodobnie mowa tu o Brukseli. [przypis edytorski]

43. surdut — rodzaj dwurzędowej marynarki, popularnej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

44. dzierżyć (daw.) — trzymać. [przypis edytorski]

45. wyraził uznanie dla mojej francuszczyzny — Conrad wielokrotnie podkreśla, że bohaterowie opowieści Marlowa rozmawiają ze sobą po francusku. [przypis edytorski]

46. bon voyage (fr.) — dobrej podróży. [przypis edytorski]

47. Ave! [...] Morituri te salutant (łac.) — Witaj... pozdrawiają cię idący na śmierć (tradycyjny okrzyk gladiatorów na widok cesarza). [przypis edytorski]

48. skwapliwość — ostentacyjna gotowość a. pośpiech. [przypis edytorski]

49. kraj mój — mowa o Belgii, której król, Leopold II (1835–1909), władał również Wolnym Państwem Kongo, prowadząc tam rabunkową gospodarkę i ludobójczą politykę. [przypis edytorski]

50. tej wspaniałej kolonii — mowa o Wolnym Państwie Kongo, funkcjonującym w latach 1885–1908. [przypis edytorski]

51. adieu (fr.) — do widzenia (dosł.: z Bogiem). [przypis edytorski]

52. good-bye (ang.) — do widzenia. [przypis edytorski]

53. Du calme, du calme (fr.) — spokojnie, spokojnie. [przypis edytorski]

54. krotochwila (daw.) — żart. [przypis edytorski]

55. katakumby — podziemne korytarze, w okresie wczesnochrześcijańskim często spełniające funkcje cmentarzy. [przypis edytorski]

56. mangrowce — namorzyny, roślinność przybrzeżna. [przypis edytorski]

57. ujście wielkiej rzeki — mowa o rzece Kongo. [przypis edytorski]

58. siedziba rządowa — Boma, stolica Konga Belgijskiego. [przypis edytorski]

59. członki (daw.) — kończyny. [przypis edytorski]

60. powodować (daw.) — kierować. [przypis edytorski]

61. filantropijny — miłosierny. [przypis edytorski]

62. dla (daw.) — w celu. [przypis edytorski]

63. zdrenować — (o glebie) wysuszyć, odprowadzając nadmiar wody. [przypis edytorski]

64. inferno (wł.) — piekło. [przypis edytorski]

65. mór — zaraza. [przypis edytorski]

66. buchalter (daw.) — księgowy. [przypis edytorski]

67. asocjacja — skojarzenie. [przypis edytorski]

68. manufaktura — tu: wyroby. [przypis edytorski]

69. perkal — rodzaj cienkiego bawełnianego płótna. [przypis edytorski]

70. Kurtz — wg niektórych interpretatorów nazwisko znaczące; Kurtz (niem.: krótki) miałoby być imieniem diabła z ludowych podań, podobnie jak polskie „Kusy”. [przypis edytorski]

71. na tej stacji centralnej — mowa o Leopoldville (obecnie Kinszasa). [przypis edytorski]

72. tykwa — twarda okrywa owocu rośliny o tej samej nazwie, stosowana jako pojemnik na wodę. [przypis edytorski]

73. funt — brytyjska miara masy, obecnie ok. 0,45 kg. [przypis edytorski]

74. enuncjacja — deklaracja. [przypis edytorski]

75. boy — tu: służący (dosł. ang.: chłopiec). [przypis edytorski]

76. kreton — cienka bawełniana tkanina. [przypis edytorski]

77. neseser — rodzaj walizki. [przypis edytorski]

78. mika — błyszczący minerał, niekiedy mylony ze złotem. [przypis edytorski]

79. skroś (daw. a poet.) — przez. [przypis edytorski]

80. Mefistofeles — imię diabła często pojawiające się w literaturze. [przypis edytorski]

81. papier-maché — masa z rozdrobnionego papieru połączonego z klejem lub gipsem, służąca m. in. do wykonywania masek bądź kukieł. [przypis edytorski]

82. diabeł — po niemiecku nazwisko „Kurtz” oznacza „krótki”; w polskich opowieściach ludowych jako imię diabła pojawia się słowo „Kusy”, mające to samo znaczenie. [przypis edytorski]

83. wystawić (daw.) — wyobrazić. [przypis edytorski]

84. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]

85. Negr (daw.) — Murzyn. [przypis edytorski]

86. obmierzły — wzbudzający obrzydzenie. [przypis edytorski]

87. kusy (daw.) — krótki. [przypis edytorski]

88. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]

89. portyk — frontowa część budowli, znajdująca się bezpośrednio przed głównym wejściem. [przypis edytorski]

90. tam się oglądało potworny stwór — dziś popr.: tam się oglądało potwornego stwora. [przypis edytorski]

91. credo (łac.) — wierzę. [przypis edytorski]

92. snadź (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]

93. takielunek — olinowanie statku. [przypis edytorski]

94. materiał — tu: temat (ang.: matter). [przypis edytorski]

95. kabała — tu: problemy. [przypis edytorski]

96. wymiarkować (daw.) — zorientować się. [przypis edytorski]

97. wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]

98. winczester — strzelba produkowana przez Winchester Repeating Arms Company, której kolejne wersje cieszyły się popularnością na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

99.

1 ... 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45
Idź do strony:

Darmowe książki «Młodość i inne opowiadania - Joseph Conrad (biblioteka chłodna TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz