Projekcje - Stefan Grabiński (biblioteka nowoczesna TXT) 📖
Na ile można ufać własnym oczom?
To jedno z pytań, przed jakimi staje architekt Tadeusz Śnieżko, spędzający urlop na zwiedzaniu owianych złą sławą ruin klasztoru trapistek. Oczywiście znał wcześniej historię budowli i krążące wokół niej ponure legendy, nie przejmował się nimi jednak, w końcu „każda ruina ma swoje tajemnicze dzieje, w każdej pokutować muszą potępieńcze dusze”.
Pojawiają się jednak dręczące sny i przywidzenia. Cienie na ścianach jego pokoju przekazują wiadomości, a fascynacja piękną budowlą urasta do rangi obsesji. Czy to objaw jakiejś choroby, efekt przemęczenia, czy ingerencja sił nieczystych? Walka z podświadomością, a może czymś znacznie mroczniejszym?
Opowiadanie Projekcje po raz pierwszy ukazało się w 1919 roku na łamach czasopisma „Zdrój”. W 1930 doczekało się wydania książkowego, jako część zbioru Namiętność. Pokusy, koszmary, obsesje, bluźniercze płaskorzeźby, tajemnicze cienie — niejednego czytelnika przejdzie dreszcz.
- Autor: Stefan Grabiński
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Projekcje - Stefan Grabiński (biblioteka nowoczesna TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Stefan Grabiński
3. serca wotywne — przedmioty wykonane najczęściej ze srebra, wieszane symbolicznie w intencji dziękczynnej lub błagalnej na obrazie lub posągu religijnym, kształtem nawiązujące do treści dziękczynienia lub prośby: części ciała, kule inwalidzkie, modele statków, figurki modlących się itp., tu serce jako symbol zdrowia lub miłości. [przypis edytorski]
4. rozwaliny — dziś: ruiny. [przypis edytorski]
5. komysze — zarośla. [przypis edytorski]
6. zapust — tu: gąszcz, plątanina. [przypis edytorski]
7. burgrabia — urzędnik zamkowy, zarządca. [przypis edytorski]
8. antykwarz — dziś: antykwariusz. [przypis edytorski]
9. fara (daw.) — kościół parafialny. [przypis edytorski]
10. anatema — klątwa kościelna, oficjalne potępienie. [przypis edytorski]
11. stora — ciężka zasłona. [przypis edytorski]
12. wyimek — tu: fragment; sposób wycięcia klucza. [przypis edytorski]
13. plecyma — dziś popr.: plecami. [przypis edytorski]
14. Gustave Flaubert (1821–1880) — pisarz francuski, jeden z twórców naturalizmu, autor m.in. Pani Bovary. [przypis edytorski]
15. we fantastycznym — dziś popr.: w fantastycznym. [przypis edytorski]
16. bengalskie oświetlenie — od ogni bengalskich: dawna nazwa wielobarwnych ogni sztucznych. [przypis edytorski]
17. potrącić o jakiś przedmiot — dziś popr.: potrącić jakiś przedmiot. [przypis edytorski]
18. podjąć — tu: podnieść. [przypis edytorski]
19. w pośrodku — dziś popr.: pośrodku. [przypis edytorski]
20. decymetr — dziesięć centymetrów. [przypis edytorski]
21. leitmotiv (z niem.) — motyw przewodni; element treści lub temat przewijający się przez cały utwór. [przypis edytorski]
22. róść — dziś popr.: rosnąć. [przypis edytorski]
23. zaczynają z wolna przeglądać — tu: stają się widoczne. [przypis edytorski]
24. Młot czarownic — Malleus maleficarum, w Polsce znany raczej pod nazwą Młot na czarownice. Tekst na temat czarów i czarownic autorstwa dwóch niemieckich inkwizytorów: Henryka Krämera (Henricus Institoris) i Jakuba Sprengera, opublikowany po raz pierwszy w 1487 r., później wielokrotnie wznawiany. Znany podręcznik łowców czarownic. Pełen tytuł polskiej edycji brzmi: Postępek zwierzchowny w czarach, a także sposób uchronienia się ich, i lekarstwo na nie w dwóch częściach zamykający. Księga wiadomości ludzkiej nie tylko godna i potrzebna ale i z nauką Kościoła powszechnego zgadzająca się. Z pism Jakuba Sprengera i Henryka Instytora zakonu Dominikanów i Teologów w Niemieckiej Ziemi Inquizytorów po większej części wybrana i na polski przełożona przez Stanisława Ząbkowica Sekretarza Xięcia Jego Mości Ostroskiego, Kasztelana Krakowskiego. W Krakowie, w Drukarni Szymona Kempiniego, Roku Pańskiego 1614. [przypis edytorski]
25. Oto pole pierwsze (...) groźne, dzikie, obłąkane. — ten fragment był częścią opowiadania Projekcje w pierwodruku w czasopiśmie „Zdrój” (1919, t. IX, z. 2–3), został jednak pominięty w późniejszym wydaniu książkowym. [przypis edytorski]
26. kurytarz — dziś popr.: korytarz. [przypis edytorski]
27. Remember me! (ang.) — Pamiętaj o mnie! [przypis edytorski]
28. westalka — w starożytnym Rzymie: kapłanka Westy, strażniczka świętego ognia. [przypis edytorski]
29. frędzla — dziś częściej frędzel. Ozdobne wykończenie brzegu materiału w postaci luźnych sznureczków lub nitek. [przypis edytorski]
30. pulsa — dziś popr. lp: puls. [przypis edytorski]
31. stok — prawdopodobnie sztok, tj. kawałek drewna. [przypis edytorski]
32. zeszedłem — dziś popr.: zszedłem. [przypis edytorski]
33. poświetl — dziś: poświata. [przypis edytorski]
34. Tabula rasa! (łac.) — nie zapisana tablica, czysta karta. [przypis redakcyjny]
35. żejło (daw.) — całun. [przypis redakcyjny]
36. pinia — drzewo iglaste z rejonu śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]
37. resursa — klub towarzyski. [przypis edytorski]
38. szkarpa — dziś popr.: skarpa. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/grabinski-namietnosc-projekcje
Tekst opracowany na podstawie: Stefan Grabiński, Utwory wybrane, Tom I: Nowele, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1980
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez fundację Nowoczesna Polska.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Katarzyna Dug, Dorota Kowalska.
Okładka na podstawie: Ales Kladnik@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-3244-2
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)